6. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad mewn ymateb i'r cyhoeddiad bod y cyfanwerthwr Palmer a Harvey wedi mynd i ddwylo'r gweinyddwyr? OAQ51438

Fe'm hysbyswyd bod y cyfanwerthwr Palmer and Harvey wedi mynd i ddwylo'r gweinyddwyr. Mae cyfarwyddyd a chymorth ar gael i unrhyw fusnes yng Nghymru sy'n cael ei effeithio gan y cyhoeddiad trwy wasanaeth Busnes Cymru.

Diolch. Cysylltwyd â mi yr wythnos diwethaf gan etholwr a oedd yn hynod bryderus am yr effaith y bydd hyn yn ei chael ar ei fusnes teuluol bach. Palmer and Harvey yw'r prif gyflenwr, ac mae hynny'n wir i gannoedd o siopau mewn ardaloedd gwledig. Fe'm hysbyswyd gan yr etholwr bod gan gwsmeriaid Palmer and Harvey gyfrifon â thelerau a gytunwyd sy'n galluogi siopau i dalu naill ai bob mis neu bob pythefnos. Felly, hyd yn oed os oes gan gyflenwr arall y stoc i gyflenwi busnesau a effeithiwyd, maen nhw'n pryderu y gallai gymryd amser i roi archwiliadau ariannol a thrwydded angenrheidiol ar waith i ganiatáu i gyfrifon newydd gael eu hagor, yn sicr cyn y Nadolig. Felly, mae'n wir mai'r unig ddewis fyddai ar gael i fusnesau fyddai prynu gydag arian parod, ac ni fydd llawer ohonynt yn gallu gwneud hynny. Felly, mae fy etholwyr yn ofni na fydd siopau talu a chario lleol iddyn nhw yn gallu trefnu amserlenni dosbarthu ar gyfer gwasanaethau i ddiwallu eu hanghenion yn y byrdymor ac, yn sgil hynny, anghenion yr etholwyr lleol hynny. Felly, Prif Weinidog, a yw'n bosibl mewn unrhyw ffordd i Lywodraeth Cymru wneud ymholiadau a rhoi pob sicrwydd posibl i fusnesau ac unigolion sy'n cael eu heffeithio yn y canolbarth a'r gorllewin ac mewn mannau eraill ar hyn o bryd?

Gallaf ddweud bod Busnes Cymru ar gael i ddarparu gwybodaeth, cyfarwyddyd a chymorth i unrhyw fusnes sy'n cael ei effeithio gan y cyhoeddiad, a byddwn yn eu hannog i gysylltu. Mae Busnes Cymru yn cynghori ac yn cynorthwyo busnesau ar bob agwedd ar eu gweithrediad, gan gynnwys gwerthuso eu cadwyni cyflenwi i nodi cyflenwyr amgen, sy'n cynnwys cwmnïau o Gymru. A bydd cefnogi datblygiad cadwyni cyflenwi a chlystyrau lleol fel bod mwy o werth economaidd a chyflogaeth yn cael eu cadw'n lleol yn rhan o'r model datblygu economaidd newydd â phwyslais rhanbarthol, y byddwn yn ei gyflwyno yn y cynllun gweithredu economaidd.

Prif Weinidog, aeth 10,000 o gwmnïau i'r wal yng Nghymru y llynedd. Dim ond 43 y cant yw nifer y cwmnïau sydd dal mewn busnes ar ôl pum mlynedd, sy'n is na chyfartaledd y DU. Nawr, yn ddealladwy, bydd rhai cwmnïau yn mynd i'r wal oherwydd newidiadau yn y farchnad ac am resymau eraill, ond a gaf i ofyn beth yw eich esboniad chi o pam mae busnesau yn fwy tebygol o fynd i'r wal yng Nghymru, ac a gaf i ofyn hefyd sut mae'r Llywodraeth yn mynd i'r afael â'r duedd hon?

O ran pam mae busnesau yng Nghymru, rhai busnesau, yn methu, rydym ni'n gwybod y bydd hynny'n digwydd o bryd i'w gilydd, yn anffodus. Nod cam diweddaraf Busnes Cymru yw creu 10,000 o fusnesau newydd, 28,300 o swyddi newydd a darparu cymorth er mwyn helpu i ysbrydoli'r genhedlaeth nesaf, ac mae'r gwasanaeth hwnnw'n darparu cymorth ar draws Cymru gyfan i ddarpar entrepreneuriaid, busnesau newydd a microfusnesau a busnesau bach a chanolig sy'n bodoli eisoes, gan gynnwys mentrau cymdeithasol.