7. A wnaiff y Prif Weinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am effaith credyd cynhwysol yn Nhorfaen? OAQ51439

Rwy'n bryderus iawn am yr amser y mae hawlwyr yn gorfod aros am eu taliad cyntaf, a'r ffaith fod llawer o'n pobl fwyaf agored i niwed yn Nhorfaen ac mewn mannau eraill yn cael trafferth i ymdopi â chymhlethdodau credyd cynhwysol, ac rydym ni wedi galw ar Lywodraeth y DU i roi terfyn ar y cyflwyniad.

Diolch, Prif Weinidog. Fel yr ydych chi wedi ei ddweud, ym mis Gorffennaf, Torfaen oedd yr ail ran o Gymru lle'r rhoddwyd credyd cynhwysol ar waith yn llawn, ac ar ôl dim ond dau fis roedd ein prif ddarparwr tai, Tai Cymunedol Bron Afon Cyfyngedig, wedi cofnodi gwerth £27,000 o ôl-ddyledion, gyda 300 o denantiaid mewn ôl-ddyledion. Mae Cyngor ar Bopeth Torfaen yn monitro'r effaith leol yn ofalus, sydd, fel yr ydych chi wedi ei nodi, wedi cynnwys oedi ac anawsterau o ran cael mynediad at daliadau, a phroblemau arbennig i bobl ifanc. Nawr, rydym ni'n ffodus yn Nhorfaen gan fod yr awdurdod lleol, Cyngor ar Bopeth a darparwyr tai i gyd yn cydweithio mewn partneriaeth i gynorthwyo pobl drwy'r anawsterau hyn, ond, gan fod Llywodraeth y DU yn benderfynol i barhau â'r cyflwyniad byrbwyll hwn o gredyd cynhwysol, mae'n mynd i fod yn hanfodol bod trefniadau tebyg yn cael eu rhoi ar waith ledled Cymru. Beth arall all Llywodraeth Cymru ei wneud i sicrhau bod y gwaith cynllunio hwnnw ar waith ledled Cymru i sicrhau bod pob cymuned yn cael eu cynorthwyo drwy'r broses hon?

Mae'r Gweinidog wedi ysgrifennu at y Gweinidog Gwladol dros Gyflogaeth yn gofyn am fwy o fanylion o ran newidiadau cyllideb yr hydref y DU, yn enwedig pan fo hawlwyr cynhwysol yn derbyn costau tai, i ddeall sut y bydd y trefniadau cymorth newydd yn gweithio i hawlwyr o ran y credyd cynhwysol. Mae'r Gweinidog hefyd yn ceisio sicrwydd y bydd yr Adran Gwaith a Phensiynau yn gallu cynnig cymorth ariannol i hawlwyr credyd cynhwysol dros gyfnod y Nadolig. Cyn belled ag yr ydym ni yn y cwestiwn, mae £5.97 miliwn o gyllid grant ar gael eleni i ddarparu cyngor ar faterion lles cymdeithasol, sydd wedi ei ddarparu trwy dri phrosiect.

Prif Weinidog, rydych chi'n dweud eich bod chi'n cefnogi egwyddor credyd cynhwysol, a nod credyd cynhwysol a diwygiadau lles ehangach Llywodraeth y DU yw helpu pobl i gael cyflogaeth ac aros mewn cyflogaeth. O gofio bod diweithdra yn Nhorfaen yn hanesyddol o isel ac wedi gostwng ymhellach yn ystod y flwyddyn ddiwethaf, onid yw hynny'n rhywbeth y dylech chi fod yn ei gefnogi'n adeiladol ac yn ceisio gweithio arno gyda Llywodraeth y DU?

Wel, nid yw'n gweithio; dyna'r broblem. Ni waeth beth yw'r egwyddor, mae'n amlwg nad yw'n gweithio. Bydd pobl yn cael eu gadael yn ddiamddiffyn heb unrhyw arian. Rydym ni'n gwybod ei fod yn llanast. Rydym ni'n gwybod bod Aelodau ei blaid ei hun—wel, nid wyf yn gwybod a yw e'n aelod o'r Blaid Geidwadol ai peidio—bod aelodau sy'n eistedd yn yr un blaid ar yr ochr honno yn San Steffan sydd wedi gwneud yr un pwyntiau i Lywodraeth y DU. Y pwynt yw bod hwn yn llanast a grëwyd gan Lywodraeth y DU ei hun, ac mae pobl gyffredin yn dioddef.