1. Will the Cabinet Secretary make a statement on support for professional sport in south-east Wales? OAQ51719

Gan fod hyn yn rhan o fy mhortffolio, rwy'n falch iawn o allu ymateb, yn enwedig heddiw, pan fo’n rhaid i mi ddechrau drwy ateb eich cwestiwn: ydw, rwy’n edrych ymlaen at lwyddiant ysgubol i Gasnewydd heno.

Yn union fel Abertawe neithiwr.

Diolch. A chan fod pawb wedi cytuno â’r rhan gynnar honno o fy ymateb, rwyf am barhau.

Datblygiad chwaraeon proffesiynol yw uchafbwynt system llwybr, ac nid wyf erioed wedi gweld unrhyw wrthdaro rhwng buddsoddi mewn chwaraeon cymunedol a chwaraeon proffesiynol, gan mai o gymunedau y tyf athletwyr proffesiynol. Mae Llywodraeth Cymru yn darparu cyllid ar gyfer Ymddiriedolaeth Bêl-droed Cymru, er enghraifft, i gefnogi datblygiad pêl-droed, sy'n galluogi pobl ifanc i gael cyfleoedd o ansawdd gwell i chwarae, a gall arwain at gamu ymlaen, fel y dywedais, i'r lefel broffesiynol. Darparwyd miliwn o bunnoedd, gan gynnwys arian y loteri, i gefnogi pêl-droed Cymru y llynedd, wedi'i sianelu drwy Chwaraeon Cymru i Ymddiriedolaeth Cymdeithas Bêl-droed Cymru.

Diolch, Weinidog, a diolch am y gefnogaeth, ac am y gefnogaeth frwd ar draws y Siambr. Heno, bydd Clwb Pêl-droed Casnewydd yn ceisio adeiladu ar eu perfformiad gwych yn Rodney Parade, yn eu gêm ailchwarae yn erbyn Tottenham Hotspur yng Nghwpan yr FA yn Wembley. Wedi inni oroesi o drwch blewyn y tymor diwethaf, mae hyn wedi helpu i ysbrydoli cenhedlaeth newydd o gefnogwyr a fydd yn cefnogi Clwb Pêl-droed Casnewydd am byth. Gall chwaraeon proffesiynol ysgogi a dod â phobl at ei gilydd, ond mae'n ymwneud â mwy na chwaraewyr y tîm cyntaf. Mae rhaglen y gymuned a’r sir, o dan arweiniad Norman Parselle, yn darparu prosiectau chwaraeon i gynlluniau yng Nghasnewydd, Torfaen a Sir Fynwy. Maent wedi cynyddu cyfranogiad o blant tair oed i bobl 83 oed—yn ddynion, menywod a phlant, o bob gallu a phob cefndir. Felly, sut y gall Llywodraeth Cymru weithio gyda chlybiau fel Clwb Pêl-droed Casnewydd, a'u tîm cymunedol, i ehangu manteision chwaraeon proffesiynol? Ac a wnewch chi ymuno â mi i gyfarfod â Chlwb Pêl-droed Casnewydd a'u tîm cymunedol i weld peth o'r gwaith rhagorol hwnnw, ar y cae chwarae ac oddi arno?

Byddai'n bleser gennyf ddod gyda chi i'w cyfarfod, yn amlwg, a dathlu llwyddiant heno, gobeithio. Mae’r buddsoddiad allweddol a wnawn, drwy Ymddiriedolaeth Cymdeithas Bêl-droed Cymru, yn mynd tuag at ddatblygu pêl-droed yng Nghymru, ac mae systemau ar gyfer datblygu'r gêm yn galluogi mwy i chwarae, cyrraedd lefel uwch o gystadleuaeth, a chamu ymlaen. Ac ar y pen uchaf, mae Chwaraeon Cymru yn buddsoddi £7.4 miliwn y flwyddyn, at ei gilydd, mewn chwaraeon elitaidd, ac mae hynny hefyd yn cynnwys buddsoddiad gan y Loteri Genedlaethol, ac mae hyn yn cyfateb i oddeutu 17 y cant o gyfanswm incwm Chwaraeon Cymru gan Lywodraeth Cymru a'r Loteri Genedlaethol. Felly, mae'r hyn rydym yn ei wneud gyda phêl-droed a rygbi, a chriced i raddau llai—ond rwy'n gobeithio mynd i'r afael â rhai o'r materion hynny—ac yn sicr gyda hoci, i sôn am rai o'r cyrff llywodraethu rwyf wedi cyfarfod â hwy, mae'r hyn rydym yn ei fuddsoddi yn y cyrff llywodraethu cenedlaethol hyn yn fuddsoddiadau sy'n treiddio, fel yr awgrymoch yn eich cwestiwn, drwy'r gymuned gyfan, ac mae hynny'n digwydd ledled Cymru. Fel rhywun a ddechreuodd geisio chwarae rygbi ar gaeau pêl-droed yn y gogledd, rwy'n falch iawn o lwyddiant Rygbi Gogledd Cymru, sy'n enghraifft arall, mewn camp arall, o'r hyn y gellir ei gyflawni ar y lefel ranbarthol.

Hoffwn innau ddymuno pob lwc oddi wrth y grŵp Ceidwadol i Glwb Pêl-droed Casnewydd wrth iddynt chwarae yn Wembley heno. Efallai y gall perfformiad Abertawe neithiwr eu hysbrydoli. O gofio bod Rodney Parade ym mherchnogaeth Undeb Rygbi Cymru ers diwedd y llynedd, a wnaiff Llywodraeth Cymru gynorthwyo Clwb Pêl-droed Casnewydd a'r Dreigiau i barhau i rannu'r cae chwarae wedi i'r brydles bresennol ddod i ben yn 2023?

Wel, fe wnawn hynny ym mhob ffordd—. Nid wyf wedi trafod y mater hwn gyda'r clybiau perthnasol, ond o ran unrhyw anghenion penodol sydd gan y clybiau pêl-droed a'r clybiau rygbi unigol, byddem yn fwy na pharod i gefnogi rhagor o safleoedd a rennir. Y peth pwysig yw nad yw'r safleoedd a rennir yn cael eu gorddefnyddio, ac mae hwn yn fater allweddol sy'n rhaid mynd i'r afael ag ef, sef yr hyn sy'n digwydd yn stadiwm Liberty, yr hyn sy'n digwydd yn Stadiwm Dinas Caerdydd, yr hyn sy'n digwydd bellach yn Rodney Parade, a'r hyn sy'n digwydd, wrth gwrs, yn yr enghraifft a ddyfynnais, yn y gogledd ym Mharc Eirias. Mae'r rhain yn ffyrdd y gallwn ddatblygu ymhellach, yn ogystal â'r buddsoddiad pellach sy'n dod i mewn yn Wrecsam. Mae'r rhain yn ffyrdd y gallwn ddatblygu'r defnydd mwyaf posibl o'n cyfleusterau. A chredaf ei bod yn bwysig iawn fod cyfleusterau cyhoeddus, boed hynny mewn addysg neu unrhyw ran arall o'n bywydau, a ddarparwyd ar gyfer y cyhoedd drwy gyllid y Llywodraeth, ar gael, nid 24 awr y dydd, ond o leiaf gyda'r nos ac ar benwythnosau i sicrhau y gall pobl eu defnyddio.