2. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddarparu'r wybodaeth ddiweddaraf am waith Llywodraeth Cymru i hyrwyddo teithio llesol yng Nghwm Cynon? OAQ51722

Gwnaf. Mae ein rhaglen i hyrwyddo teithio llesol, Teithiau Iach, yn cael ei darparu i ysgolion ledled Cymru, gan gynnwys ysgolion yng Nghwm Cynon. Mae gan awdurdodau lleol hefyd ddyletswydd i hyrwyddo teithio llesol yn eu cymuned, a byddaf yn darparu datganiad llafar ar deithio llesol y mis hwn, ar 27 Chwefror, rwy'n credu.

Diolch, Ysgrifennydd y Cabinet. Pan archwiliodd Sustrans sut y gellid trawsnewid 25 o dwnelau rheilffyrdd nas defnyddir yng Nghymru yn llwybrau teithio llesol, daeth un dewis i'r brig. Y dewis hwnnw oedd twnnel Aber-nant, rhwng Cwm-bach yn fy etholaeth a Merthyr Tudful, a gafodd y sgôr uchaf ar y system raddio o ran y gymhareb cost a budd a'r amcangyfrif o ddefnydd blynyddol. Mae cyngor Rhondda Cynon Taf a chyngor Merthyr Tudful wedi gwneud peth gwaith ar hyn, ond sut y gall Llywodraeth Cymru ymwneud â'r cynllun hwn a'i gefnogi, cynllun sydd â chryn botensial o ran hyrwyddo beicio a cherdded yn y Cymoedd?

Wel, cytunaf yn llwyr â'r Aelod. Mae gan Gymru ddigonedd o dwnelau rheilffyrdd gwych y gellid eu defnyddio at ddibenion beicio a cherdded, yn enwedig ar gyfer y sector twristiaeth, ac rwy'n falch o gadarnhau ein bod wedi rhoi hyd at £25,000 i gyngor Merthyr Tudful mewn cyllid trafnidiaeth leol ar gyfer y flwyddyn ariannol hon er mwyn ymgymryd â gwaith arwain arfarnu trafnidiaeth Cymru ar dwnnel Aber-nant. Ac mae'r Aelod hefyd yn iawn mai'r twnnel arbennig hwnnw oedd ar frig y rhestr. Rhoddwyd pum twnnel ar y rhestr fer ar gyfer gwaith pellach: Aber-nant, Rhondda, Pennar, Tregarth a Brynbuga. Ystyriwyd mai Aber-nant oedd y mwyaf tebygol o allu darparu canlyniadau yn y tymor byr. Rydym hefyd yn ystyried cais am £40,000 ychwanegol yn y flwyddyn ariannol hon i gynnal arolwg strwythurol ar gyfer y twnnel penodol hwnnw, er mwyn nodi'r costau cynnal a chadw posibl ar gyfer yr ased yn y tymor hir.

Ysgrifennydd y Cabinet, a gaf fi ddweud nad wyf wedi gweld twll botwm mor gain er pan oedd William Graham yn Aelod o'r Siambr?

Fe fyddwch yn ymwybodol fod digwyddiad Tour of Britain 2016 wedi bod yn llwyddiant enfawr i gwm Cynon, nid yn unig o ran ei fanteision economaidd, ond hefyd o ran hyrwyddo beicio. Gwn ei fod ar y lefel elitaidd, ond gall hynny ysbrydoli'r gweddill ohonom. Credaf fod y llwybr ar gyfer 2018 ar fin cael ei gyhoeddi, ac roedd Rhondda Cynon Taf yn gobeithio cynnal cam cychwyn y ras. Credaf ei bod yn bwysig iawn ein bod yn cyfleu'r manteision iechyd i bobl, yn ogystal â'r manteision o ran cyflymder teithiau y gallwch eu cael drwy feicio, ac mae'n gyfle gwych i wneud hynny pan ddaw'r digwyddiadau chwaraeon pwysig hyn yma.

A gaf fi ddiolch i'r Aelod am ei gwestiwn, ac ychwanegu bod ei ddillad trwsiadus yn y Siambr wedi fy ysbrydoli innau ers blynyddoedd lawer?

Mae'r Aelod yn llygad ei le y gall athletwyr elitaidd ysbrydoli pobl, yn enwedig yn y chwaraeon hynny a all ddylanwadu ar newid ymddygiad mewn bywyd bob dydd, megis beicio, nofio, cerdded a rhedeg. Rydym yn awyddus, drwy raglenni a ddarperir gan gyrff proffesiynol, a hefyd, drwy raglenni a ddarperir ar lefel awdurdodau lleol, i sicrhau bod gan fwy o bobl fynediad at gyfleoedd i feicio a cherdded, eu bod yn cael y cymorth cywir, a'u bod yn cael yr hyfforddiant cywir hefyd. A dyna pam rwy'n arbennig o awyddus i sicrhau ein bod yn parhau i gefnogi'r rhaglenni iawn ar lefel ysgolion, ac rydym yn gwneud hynny drwy ymestyn y rhaglen yn ystadau ein hysgolion am flwyddyn arall er mwyn sicrhau bod y sgiliau cywir a'r hyder gan ein pobl ifanc i allu beicio ar sail ddyddiol.