Rwy'n falch o gymryd rhan yn y ddadl hon fel aelod o'r Pwyllgor Materion Allanol a Deddfwriaeth Ychwanegol, ac o gofio natur anrhagweladwy'r canlyniadau yn y negodiadau Brexit, ceir meysydd, wrth gwrs, lle mae argymhellion a safbwyntiau'r pwyllgor eisoes wedi cael eu goddiweddyd. Roedd hi'n ddefnyddiol cael cadarnhad ynghylch cyfnod pontio ym mis Mawrth, gan fod hyn yn ansicr ar yr adeg y cynhaliodd y pwyllgor ei ymchwiliad. Rwy'n credu y gallwn weld bod y pwyllgor eisoes wedi dylanwadu ar Lywodraeth Cymru, ond rwy'n cytuno â datganiad Ysgrifennydd y Cabinet yn ei ymateb i'n hadroddiad, pan ddywed fod ei ymateb i argymhellion y pwyllgor yn dangos

'ein bod wedi dwysáu ein gwaith o baratoi ar gyfer Brexit'.

Ond mae gennyf ddiddordeb arbennig yn ymateb Llywodraeth Cymru i'r gronfa ffyniant gyffredin arfaethedig. Mae hyn wedi'i grybwyll fwy nag unwaith y prynhawn yma. Mae hyn yn effeithio'n uniongyrchol ar nifer o sefydliadau a roddodd dystiolaeth i'r pwyllgor, gan nodi eu pryderon ynghylch goblygiadau ariannol Brexit, gyda Chymru ar hyn o bryd yn elwa ar £680 miliwn o gyllid Ewropeaidd bob blwyddyn, a hefyd gan edrych ar randdeiliaid megis Cytûn a Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, a thynnu sylw at yr angen i unrhyw gronfa yn y dyfodol gael ei gweinyddu gan Lywodraeth Cymru yn hytrach na Llywodraeth y DU, ac i fod yn seiliedig ar angen yn hytrach na chyfran o'r boblogaeth. Felly, byddai o gymorth pe gallai Ysgrifennydd y Cabinet egluro sut y defnyddir y dystiolaeth gan y pwyllgor yn yr achos y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud dros drefniadau ariannu yn y dyfodol, sydd wedi eu hamlinellu'n glir iawn yn eich adroddiad 'Buddsoddi Rhanbarthol yng Nghymru ar ôl Brexit', ac a all gadarnhau bod Llywodraeth Cymru yn ceisio sicrwydd na fydd Cymru yn waeth ei byd o ran arian cyfatebol o ganlyniad i adael yr UE.

Nawr, mae Mick Antoniw eisoes wedi rhoi adborth oddi wrth yr Ysgrifennydd Gwladol ar y pryderon sy'n codi o ganlyniad i'r dystiolaeth a roddwyd a sylwadau gan Lywodraeth y DU ynghylch y gronfa ffyniant gyffredin. Mae'n peri pryder, ac mae angen inni ddod â'r lleisiau at ei gilydd yng Nghymru a chynrychioli buddiannau Cymru yma yn y Siambr hon er mwyn sicrhau y mabwysiedir y cynigion ar ddull partneriaeth Llywodraeth Cymru ar gyfer gweinyddu cyllid.

Mae'n berthnasol i dynnu sylw at safbwyntiau'r pwyllgor yn yr adroddiad ar yr angen i ymdrin â materion cydraddoldeb a pharodrwydd ar gyfer Brexit. Nododd rhanddeiliaid eu pryderon yn yr ymchwiliad hwn am y goblygiadau i gydraddoldeb, gan ddweud bod yr UE wedi gwasanaethu fel rhwyd ddiogelwch, a mynegwyd pryderon ynghylch diffyg darpariaethau yn y Bil ymadael i drosi siarter yr UE ar hawliau sylfaenol i gyfraith ddomestig ar ôl Brexit. Rhoddodd y pwyllgorau sylw pellach i'r pryderon hyn, ac rwy'n gobeithio y byddwch yn croesawu'r llythyr ar y cyd at y Prif Weinidog gan David Rees a John Griffiths, Cadeiryddion y pwyllgorau perthnasol, ar oblygiadau Brexit i gydraddoldeb a hawliau dynol. Yn y llythyr at y Prif Weinidog mae Cadeiryddion ein pwyllgorau'n cyfeirio at y gronfa ffyniant gyffredin ac yn nodi mai Llywodraeth Cymru a ddylai weinyddu'r gronfa mewn perthynas â Chymru er mwyn sicrhau ei bod yn sensitif i anghenion anghydraddoldebau lleol. Maent hefyd yn dweud y dylid targedu arian tuag at fynd i'r afael ag anghydraddoldeb ac anfantais economaidd-gymdeithasol.

Yn olaf, Ddirprwy Lywydd, ddoe gofynnais gwestiwn i arweinydd y tŷ ynglŷn â'n pŵer newydd i gychwyn dyletswydd economaidd-gymdeithasol Deddf Cydraddoldeb 2010. Gofynnaf unwaith eto i Lywodraeth Cymru ystyried hyn fel mater o flaenoriaeth, a chydnabod y byddai hon yn ffordd y gallai Lywodraeth helpu i sicrhau parodrwydd ar gyfer Brexit o ran mynd i'r afael â'r anghydraddoldebau sydd wedi cael sylw gan fuddsoddiad drwy'r rhaglenni Ewropeaidd. Mae'r rhaglenni hyn wedi helpu i wrthdroi'r anghydraddoldebau strwythurol sydd wedi difetha cymunedau a rhoi grwpiau yng Nghymru dan anfantais a'r anghydraddoldebau cynyddol o ganlyniad i gyni ariannol, cyflogau isel a pholisïau treth a budd-daliadau ymosodol Llywodraeth y DU sydd ond yn mynd i waethygu oni bai ein bod yn defnyddio'r holl bwerau sydd gennym at ein defnydd i fynd i'r afael â hyn. Rwy'n siŵr fod hyn yn rhan o'r modd y dylai Llywodraeth Cymru baratoi ar gyfer Brexit.