1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 3 Gorffennaf 2018.
4. Ar wnaiff y Prif Weinidog datganiad am ddyfodol ynni’r môr yng Nghymru? OAQ52467
Rydym ni’n cydnabod potensial ynni’r môr ar gyfer creu ynni carbon isel a darparu manteision economaidd a chymdeithasol i’n cymunedau arfordirol. Mae polisïau Llywodraeth Cymru wedi helpu i gyflwyno cyfres o dechnolegau ynni’r môr ac fe fyddwn ni’n parhau i weithio i wireddu’r cyfleoedd sy’n gysylltiedig â’r sector hwn.
Diolch i'r Prif Weinidog. Ar ôl siom yr wythnos diwethaf, roedd yn braf ymweld ag Ynys Môn gyda Rhun ap Iorwerth ddydd Gwener a gweld nifer o gynlluniau cyffrous yna yn ymwneud ag ynni'r môr—yn bennaf, Minesto, sydd newydd lansio eu dyfais ynni llanw yn yr harbwr yng Nghaergybi. Y cwestiwn sy'n codi yw: a yw'r £200 miliwn roeddech chi fel Llywodraeth wedi'i neilltuo i gefnogi un cynllun penodol ar gyfer y morlyn llanw ym mae Abertawe nawr ar gael ar gyfer rhychwant o ddatblygiadau ynni môr, megis yn Ynys Môn, neu ar gael ar gyfer cynllun newydd morlyn ym mae Abertawe? Beth ydych chi'n bwriadu ei wneud i arwain datblygiad yn y maes yma?
Mae'n wir i ddweud fod y swm o arian yna ddim yn swm a oedd wedi'i benodi'n uniongyrchol i Abertawe, er bod ei eisiau fe ar y pryd. Rydym ni yn ystyried ym mha ffyrdd y gallwn ni helpu technolegau ar draws Cymru, yn enwedig y morlyn yn y gogledd, er mwyn gweld beth allwn ni ei wneud fel Llywodraeth er mwyn cefnogi'r dechnoleg. Ond, mae'n rhaid inni ystyried ynglŷn â'r arian mawr, sef yr arian byddai Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi gallu dodi mewn i forlyn Abertawe, er enghraifft, fod hynny'n rhywbeth nad yw wedi ei ddatganoli. Ond, mae'n wir i ddweud ein bod ni'n dal i ystyried ym mha ffyrdd y gallwn ni gefnogi'r technolegau yn y pen draw.
Prif Weinidog, mae hyn yn eich rhoi mewn tipyn o penbleth, rwy'n credu, oherwydd clywsom wrth gwrs gynigion yn cael eu cyflwyno ar gyfer morlyn bae Abertawe newydd dros y penwythnos, ac er bod cwestiynau ynghylch hynny, yn amlwg, a pham na wnaethon nhw gyflwyno'r cynnig hwn ynghynt a pha un yw'r ffigurau’n gwneud synnwyr, cynigiwyd £200 miliwn gennych i gefnogi morlyn bae Abertawe ar sail ffigurau a oedd yn anymarferol yn y pen draw. Felly, pa ffigurau fyddech chi'n chwilio amdanynt i ddarbwyllo—[Torri ar draws.] Yr un ffigurau ag yr oedd gennych chi oedden nhw. Roedd gennym ni'r un ffigurau. Felly, pa ffigurau fyddai'n eich darbwyllo i ystyried cadw'r cynnig ar y bwrdd ar gyfer bae Abertawe?
Dylwn ymddiheuro i Paul Davies, mae ymgeisydd arall newydd ei herio. Mae'n ddrwg gen i am hynny. Gallwn weld y dystiolaeth yn y fan yna. [Chwerthin.]
Y gwir yw bod methiant morlyn llanw bae Abertawe yn nwylo Llywodraeth y DU yn gyfan gwbl. Mae hi'n sôn am y ffigurau; nid ydym ni'n derbyn y ffigurau. Cofiwch y dyfarnwyd bod y ffigurau hyn yn anymarferol gan yn union yr un bobl a gafodd y ffigurau ar gyfer Hinkley yn anghywir yn y lle cyntaf. Felly, pam y dylem ni ymddiried wedyn ym marn Llywodraeth y DU? Gadewch i ni gofio mai'r cwbl y gwnaethom ni ofyn amdano oedd yr un driniaeth â Hinkley. Dyna'r cwbl. Os yw hi'n dweud bod y ffigurau ar gyfer Hinkley yn anghywir, yna mae hynny'n rhywbeth i Lywodraeth y DU ei esbonio. Y cwbl yr oeddem ni ei eisiau oedd yr un chwarae teg i Gymru ag y cafodd Hinkley, a chawsom ein siomi unwaith eto.