2. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol – Senedd Cymru ar 19 Medi 2018.
9. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru'n eu cymryd i annog pobl i gofrestru fel rhoddwyr mêr esgyrn i gefnogi'r rhai sydd angen trawsblaniad mêr esgyrn? OAQ52587
Diolch i chi am y cwestiwn. Gwasanaeth Gwaed Cymru sy'n gyfrifol am weithredu cofrestrfa rhoddwyr mêr esgyrn Cymru. Mae Gwasanaeth Gwaed Cymru yn mynd ati'n weithredol i annog rhoddwyr o bob cefndir ethnig i ymuno â'r panel ac yn gofyn i roddwyr gwaed rhwng 17 a 30 oed a fyddent yn hoffi cofrestru, gan mai'r grŵp oedran hwn sy'n cynnig y gobaith gorau o oroesi i gleifion trawsblaniad.
Diolch am hynny, Ysgrifennydd y Cabinet. Bachgen chwe mlwydd oed yn Nwyrain Casnewydd yw Marley Nicholls. Mae ganddo gyflwr gwaed prin, anemia aplastig, lle nad yw ei fêr esgyrn na'i gelloedd bonyn yn cynhyrchu digon o gelloedd gwaed. Mae angen cael trawsblaniad mêr esgyrn, ond nid oes neb yn ei deulu yn cydweddu, ac yn wir, nid oes neb ar y gofrestr fyd-eang yn cydweddu'n addas chwaith. Felly, maent wedi lansio ymgyrch i annog cynifer o bobl â phosibl i gofrestru fel rhoddwyr mêr esgyrn a phrofi eu mêr esgyrn. Yn amlwg, gobeithio y bydd Marley yn gallu elwa ar hynny yn y pen draw, ac eraill yn wir sy'n aros am drawsblaniad mêr esgyrn, ond nid oes unrhyw sicrwydd ar hyn o bryd. Ysgrifennydd y Cabinet, a wnewch chi ychwanegu eich llais at eu hymgyrch i annog cynifer o bobl â phosibl i ganfod a ydynt yn cydweddu'n addas, ac yn wir, i gofrestru fel rhoddwyr mêr esgyrn? A oes unrhyw gamau pellach y gallai Llywodraeth Cymru eu cymryd yn ychwanegol at yr hyn sydd eisoes ar waith i annog pobl i gofrestru?
Rwy'n ymwybodol o'r achos penodol hwnnw, a gwn eich bod wedi chwarae rhan yn cefnogi'r teulu yn eu hymgyrch i godi ymwybyddiaeth, a dymunaf bob llwyddiant iddynt wrth geisio dod o hyd i roddwr i'w plentyn. Rwyf wedi ymweld â Gwasanaeth Gwaed Cymru ac rwyf wedi gweld sut y mae'r gofrestrfa'n gweithio, ac mae'n gamp anhygoel, mewn gwirionedd, i gael cofrestr fyd-eang lle gellir dod o hyd i roddwyr mewn gwahanol rannau o'r byd. Nawr, oherwydd yr ystod oedran ar gyfer chwilio am roddwyr, rhwng 17 a 30, mae'n her am nad yw llwybrau traddodiadol yn llwyddiannus bob amser. Felly, maent yn edrych eto, ar y cyfryngau cymdeithasol yn benodol, ac yn rhyngweithio arnynt er mwyn annog pobl i gofrestru. Y pwynt ffodus yw bod llawer o bobl ifanc yn eithaf anhunanol ac eisiau gwneud pethau. Felly, mae yna gyfleoedd i fanteisio ar yr agwedd honno. Nid mater i ni yng Nghymru yn unig ydyw; mae'n digwydd ar draws y DU ac yn fwy eang hefyd, oherwydd rydym yn gweithredu fel rhan o'r gofrestrfa fyd-eang. Rwy'n hapus i edrych ar ffyrdd y gall y Llywodraeth gynorthwyo Gwasanaeth Gwaed Cymru i wneud hynny a sicrhau bod mwy a mwy ohonom yn gallu helpu eraill.
Diolch i'r Ysgrifennydd Cabinet.