6. A wnaiff Arweinydd y Tŷ roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y ddarpariaeth o fand eang yn Nwyrain Casnewydd? OAQ52711

Gwnaf. Er nad oes gennym wybodaeth benodol ar gyfer Dwyrain Casnewydd, o dan y prosiect Cyflymu Cymru darparwyd mynediad band eang ffibr cyflym i dros 14,000 o safleoedd ar draws pob rhan o Gasnewydd, gan sicrhau cyflymder cyfartalog o dros 75 Mbps a buddsoddi £2.9 miliwn.

Diolch ichi am hynny, arweinydd y tŷ. Fel y gwyddoch, ni chyrhaeddodd cam 1 o Cyflymu Cymru bentrefi Langstone, Llanfaches, Trefesgob ac Allteuryn yn Nwyrain Casnewydd, ac rwy'n ddiolchgar iawn fod cyfarfod wedi digwydd gydag un o'ch swyddogion ac eraill i drafod y problemau. Mae'r trigolion lleol yn y pentrefi hynny'n edrych ymlaen yn eiddgar at gyfnod 2, a thybed—cyhoeddiad yr wythnos nesaf, rwy'n gwybod, ond tybed a oes unrhyw beth y gallwch ei ddweud ar hyn o bryd ynglŷn â'r problemau sy'n wynebu'r trigolion hynny.

Nid oes gennyf unrhyw wybodaeth benodol y gallaf ei rhoi i chi, yn anffodus. Mae'n rhaid aros am ganlyniad y broses dendro. Ond rwyf am ailadrodd, oherwydd mae'n werth ei ailadrodd, y byddwn yn gwybod pwy sydd a phwy nad yw yn y contract. Os nad ydych yn y contract, bydd gennym bot o arian wedi'i gynllunio'n benodol i helpu pentrefi neu gymunedau o bobl i ddod at ei gilydd a chael ateb. Ceir nifer fawr o brosiectau hynod o lwyddiannus ar draws Cymru lle mae pobl yn cael cyflymder gigabit, er enghraifft. Felly, mae gennyf grŵp o swyddogion a'u hunig gyfrifoldeb yw hwyluso hynny. Gwn eu bod wedi cyfarfod â'r pentrefwyr y sonioch chi amdanynt, John Griffiths, a byddant yn hapus iawn i hwyluso hynny os nad yw hynny'n rhan o'r rhaglen. Mae arnaf ofn nad wyf mewn sefyllfa i ddweud un ffordd neu'r llall ar hyn o bryd.

Ysgrifennydd y Cabinet, yn ôl adroddiad 'Cenhedloedd Cysylltiedig' Ofcom ar gyfer Cymru, yr ardal sydd wedi gweld y gwelliant mwyaf yw Casnewydd, lle mae band eang cyflym iawn bellach wedi cyrraedd 96 y cant. Fodd bynnag, 66 y cant yn unig yw'r cysylltedd yng nghefn gwlad Cymru. Pa gynlluniau sydd gan yr arweinydd i gynyddu cysylltedd band eang cyflym iawn mewn ardaloedd anodd eu cyrraedd neu fannau gwan i godi de-ddwyrain Cymru i lefel Casnewydd, er mwyn sicrhau bod y rhanbarth cyfan yn elwa o'r rhagolygon ar gyfer twf economaidd?

Wel, dyna holl bwynt Cyflymu Cymru—i wneud yn union hynny, Mohammad Asghar. Fel y gwyddoch, mae'n ymyrraeth yn y farchnad. Heb Cyflymu Cymru, ni fyddai'r rhan fwyaf o ardaloedd Cymru wedi cael unrhyw fand eang o gwbl. Yn anffodus, nid ydym yn gallu ei gyflwyno fel seilwaith. Mae gofyn inni gael cydsyniad Llywodraeth y DU i weithredu darpariaethau cymorth gwladwriaethol, felly mae'n ein llesteirio braidd. Credaf fod y ffigurau rydych yn cyfeirio atynt ychydig yn hen. Yng nghyfnod diwethaf Cyflymu Cymru, gwelwyd y 66 y cant yn cynyddu'n sylweddol iawn. Y lleiaf da ledled Cymru bellach yw 83 y cant. Ond at ei gilydd, mae gennym oddeutu 90,000 o safleoedd yng Nghymru nad ydynt yn cael gwasanaeth.

Ddirprwy Lywydd, pan fyddaf yn gwneud y cyhoeddiadau am y contractau yr wythnos nesaf, fe fyddwn yn gwybod faint fydd yn cael cysylltedd drwy hynny, ac fel rwy'n dweud, mae gennym raglenni penodol ar gyfer targedu gweddill y cymunedau.