5. Pa asesiad y mae'r Prif Weinidog wedi'i wneud o fodelau cyflawni posibl ar gyfer morlyn llanw Bae Abertawe? OAQ52890

Wel, rŷm ni'n barod iawn i dderbyn syniadau er mwyn dod o hyd i ffordd arall o ddefnyddio technoleg morlyn llanw yng Nghymru. Mae dinas-ranbarth bae Abertawe wedi sefydlu tasglu er mwyn dod o hyd i fodel cyllido gwahanol ar gyfer project morlyn llawn dan arweiniad y sector preifat.

Ymhellach i hynny, Brif Weinidog, mae'n rhaid imi ddweud yr oeddwn i'n siomedig i glywed y datganiadau diweddar gan arweinydd cyngor Abertawe wrth iddo sôn ei fod e'n credu mai'r ffordd orau o ddelifero'r morlyn yn Abertawe yw gadael hyn i'r sector breifat yn gyfan gwbl. Yn ei farn ef, y sector breifat a ddylai gwneud y gwaith dylunio, ffeindio'r buddsoddwyr, adeiladu'r project a chynnal y morlyn. Ond nid oes dim sicrwydd bod hyn yn mynd i ddigwydd. Os yw Llywodraeth Cymru yn wirioneddol ymrwymedig i gyflwyno morlyn ym mae Abertawe, ac wedyn datblygu'r diwydiant adnewyddadwy yng Nghymru, pam nad ydych chi'n arwain ar yr agenda yma a chreu cwmni ynni cenedlaethol ar ran pobl Cymru?

Mae yna dasglu, a rŷm ni ar y tasglu—mae yna gynrychiolaeth gyda ni ar y tasglu hwnnw. Mae yna gais wedi dod atom ni ynglŷn â chyllido ychwanegol wrth y tasglu ei hunan er mwyn ystyried astudiaeth arall ynglŷn â'r ffordd ymlaen. Byddwn ni, wrth gwrs, yn ystyried hynny, a gweld os oes modd i gyllido astudiaeth arall er mwyn gweld pa fodel fyddai'r mwyaf perthnasol i'r ardal.

Wel, o ystyried y feirniadaeth o Lywodraeth y DU o'r ffynhonnell benodol honno, y sylwadau a wnaed gan arweinydd Cyngor Abertawe y cyfeiriwyd atyn nhw gan Dai Lloyd, rwy'n credu bod hynna'n gryn wyrdroad o'r sylwadau a wnaed ganddo ef, ac, yn wir, eich Llywodraeth chi, pan mai Llywodraeth y DU oedd yn gyfrifol am benderfyniad ar ddichonoldeb y morlyn. A ydych chi'n cytuno â'r sylwadau hyn, neu a ydych chi'n dal i gynnig £200 miliwn o arian trethdalwyr er mwyn cefnogi prosiect o'r fath?

Wel, y gwir amdani yw mai Llywodraeth y DU sy'n rheoli'r farchnad. Llywodraeth y DU sy'n rheoli'r pris taro, mae'n rheoli contractau ar gyfer gwahaniaeth. Nid ydym ni'n rheoli unrhyw un o'r pethau hynny. Gallai Llywodraeth y DU fod wedi ymrwymo i Fae Abertawe, ond methodd â gwneud hynny, fel y gwnaeth gyda thrydaneiddio i Abertawe—ni wnaeth hynny er iddi allu dod o hyd i £1 biliwn i'w roi i Ogledd Iwerddon.

Mae'r broblem hon yn codi o ganlyniad i ddiffyg ymrwymiad gan Lywodraeth y DU. Eu cynllun nhw oedd hwn. Roeddem ni'n barod i weithio gyda nhw. Mae'n iawn i ddweud y byddem yn ystyried benthyciad neu fuddsoddiad ecwiti i gefnogi'r morlyn, ond nid oedd Llywodraeth y DU yn barod i gynnig contract ar gyfer y gwahaniaeth, a dyna rwystrodd y cynllun gwreiddiol. Ond byddwn yn parhau i weithio gyda chyngor Abertawe ac eraill i weld a ellir cyflwyno cynllun arall.