1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru ar 23 Ionawr 2019.
8. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am les anifeiliaid anwes? OAQ53236
Diolch. Rhoddais y wybodaeth ddiweddaraf i'r Cyfarfod Llawn ynglŷn â fy nghynlluniau i wella lles anifeiliaid anwes yn fy natganiadau llafar ym mis Mehefin a mis Tachwedd y llynedd. Rwy'n ymrwymedig i archwilio opsiynau'n ymwneud â gwahardd gwerthu cŵn a chathod bach gan drydydd parti a bydd yr ymgynghoriad ar y mater yn cael ei lansio ar 22 Chwefror.
Diolch am eich ateb, Weinidog. Yn gynharach y mis hwn, roeddwn yn falch iawn o fynd ag Andrew R.T. Davies yn rhinwedd ei swydd fel eich llefarydd cysgodol i un o fy hoff lefydd yn fy etholaeth i, ac yn ein cyfarfod yng nghanolfan fabwysiadu Cats Protection Pen-y-bont ar Ogwr, unwaith eto cododd mater landlordiaid a chartrefi preswyl nad ydynt yn derbyn anifeiliaid anwes. Nawr, yn amlwg, gwyddoch fod honno'n broblem wirioneddol o ran llesiant, yn enwedig llesiant pobl hŷn, yn ogystal â lles yr anifeiliaid eu hunain. Yr haf diwethaf, fe ddywedoch chi wrthyf fod hwn yn fater pwysig, yn rhywbeth y mae angen i Lywodraeth Cymru ei ystyried, ac y byddech yn sicrhau y byddech yn dechrau cael trafodaethau ynglŷn â hyn. Mae chwe mis wedi bod ers hynny, a tybed a ydych mewn sefyllfa i roi'r wybodaeth ddiweddaraf inni am y sgyrsiau hynny.
Cefais sgwrs gychwynnol gyda swyddogion ynglŷn â hynny. Fe fyddwch yn deall nad yw'r pwerau gennyf i sicrhau bod hynny'n digwydd, ac yn sicr, mae rhai cartrefi gofal yn caniatáu hynny, ond yn yr un modd, ceir cartrefi gofal nad ydynt yn caniatáu hynny. Felly, nid wyf wedi symud ymlaen ymhellach ar hyn, ond rwy'n cytuno'n llwyr, ac yn sicr, ar ôl dod yn berchennog—wel, fy merch, nid fi—ar gi bach a ddaeth gyda ni i gartref gofal i weld perthynas adeg y Nadolig, gallwch weld y pleser y mae pethau o'r fath yn ei roi i bobl, ond fel y dywedwch, pan fydd rhywun yn symud i gartref preswyl neu gartref nyrsio ac mae ganddynt anifail anwes, gall hynny beri problemau sylweddol, yn amlwg. Ond efallai yr hoffech fy ngwahodd i gynghrair Cats Protection Pen-y-bont ar Ogwr hefyd.
Ym mis Gorffennaf y llynedd, fe ddywedoch chi nad oeddech yn bwriadu rhoi'r cysyniad o gofrestr cam-drin anifeiliaid ar gyfer Cymru ar waith. Mae hynny'n siom enfawr i mi, ond dyna ni, fe geisiaf symud ymlaen. Ond yn y datganiad hwnnw, fe ddywedoch y byddech yn edrych ar fesurau amgen—yr RSPCA a arweiniodd y tasglu hwnnw—fe ddywedoch chi bethau a oedd yn ymwneud â rhannu gwybodaeth yn well rhwng yr heddlu, gweithwyr iechyd proffesiynol a sefydliadau a llochesau anifeiliaid. Felly, a allwch roi'r wybodaeth ddiweddaraf imi ar yr hyn rydych yn ei wneud mewn perthynas â'r gwaith hwnnw?
Mewn gohebiaeth neu gwestiynau llafar eraill, ymddengys eich bod yn cydymdeimlo â syniadau'n ymwneud ag edrych ar bolisïau mewn perthynas ag os yw rhywun yn cam-drin anifail, efallai y byddant wedyn yn troseddu drwy gam-drin pobl. Nid wyf wedi gweld cymaint o gynnydd gennych ag y mae eich sylwadau yn y Siambr hon yn ei awgrymu, felly rwy'n ceisio deall beth rydych yn ei wneud ynglŷn â hynny hefyd, gan y gallem fod yn atal pobl rhag cyflawni cam-drin domestig pe baem yn eu dal ar y cam cynnar hwnnw.
Mae dau beth yn dod i fy meddwl yn syth. Cefais drafodaeth ynglŷn â hyn gyda swyddogion yr heddlu sy'n aelodau o'r tîm troseddau gwledig yng ngogledd Cymru. Treuliais ychydig ddyddiau gyda hwy y llynedd, ac roedd hwn yn faes a drafodasom a buom yn meddwl a oedd unrhyw beth arall y gallem ei wneud. Fe fyddwch yn gwybod am y gwaith a wnaed o dan arweiniad yr RSPCA, ac rwy'n deall eich angerdd ynglŷn â hyn yn llwyr. Rwyf hefyd wedi cael trafodaeth ac wedi gweld un neu ddau o gyflwyniadau a drefnwyd ar fy nghyfer gan y prif swyddog milfeddygol mewn perthynas â'r hyn y gallwn ei wneud. Yn sicr, gwneir lefel o waith ar hyn o bryd gyda milfeddygon pan fyddant yn hyfforddi i nodi, os deuir ag anifail atynt a'u bod yn pryderu ynglŷn â sut y cafodd yr anifail ei anafu, mae cwestiynau i'w gofyn a lleoedd y gallant droi atynt, o bosibl, am ragor o wybodaeth. Rwy'n credu eu bod yn datblygu'r gwaith hwn o fewn y proffesiwn milfeddygol eu hunain hefyd.
Diolch i'r Gweinidog.