2. Sut y mae lefel y gwastraff bwyd a gynhyrchwyd ar ystâd y Cynulliad yn ystod y chwarter diwethaf yn cymharu â'r un cyfnod yn y flwyddyn flaenorol? OAQ53293

Ie. Mae lefel y gwastraff bwyd a gynhyrchwyd ar ystâd y Cynulliad wedi cynyddu rhywfaint o 4.23 tunnell ar ddiwedd 2017 i 4.59 tunnell ar ddiwedd 2018. Yn amlwg, wrth gynnal gwasanaeth arlwyo, ni fydd modd dileu gwastraff bwyd yn llwyr, ond mae ein contractwr Charlton House yn rhagweithiol iawn ac mae wedi cyflwyno amrywiaeth o fentrau, gan gynnwys cynllunio'r fwydlen yn ôl galw wythnosol, swp-goginio a chrynhoi cownteri bwyd tuag at ddiwedd cyfnodau gwasanaeth. Yn ogystal, dylem nodi bod ein holl wastraff bwyd yn cael ei gompostio ac mae olew coginio sy'n wastraff yn cael ei drawsnewid yn fiodiesel.

Diolch i chi am yr ateb diddorol hwnnw. Buaswn yn cytuno â chi bod Charlton House yn ymdrechu'n galed iawn, ac nid cyfrifoldeb arlwywyr yn unig yw lleihau gwastraff bwyd. Ond tua 18 mis yn ôl, awgrymodd Lesley Griffiths y dylem fod yn haneru gwastraff bwyd erbyn 2025, ac mae'n amlwg yn wirioneddol bwysig ein bod ni yn y Cynulliad yn dangos y ffordd yn hytrach na dim ond awgrymu y dylai pobl eraill wneud hynny. Yn amlwg, mewn gwlad lle nad oes gan lawer iawn o bobl ddigon o fwyd i fwydo eu hunain, mae gwastraff bwyd yn drosedd mewn gwirionedd. Ond rwy'n sylweddoli, yn y diwydiant lletygarwch, ei bod yn anodd iawn rheoli gwastraff bwyd am fod pobl yn archebu bwyd nad ydynt yn dod i'w fwyta. Fodd bynnag, credaf fod angen i ni i gyd ganolbwyntio ar hyn, a sicrhau, pan fyddwn yn trefnu neu'n cynnal digwyddiadau, fod pwy bynnag sy'n talu am y bwyd yn meddwl yn ofalus iawn beth fydd ei angen arnynt ac ar gyfer faint o bobl, ond hefyd byddai'n wych pe gallem sefydlu rhyw ffordd o ddosbarthu bwyd sydd dros ben i rai sydd angen bwyd, ac mae llawer ohonynt, yn anffodus, yn ein prifddinas. Felly, byddai'n wych pe gallem gael sgyrsiau pellach ynglŷn â sut y gallem wneud hynny er mwyn lleihau, yn hytrach na chynyddu, y gwastraff bwyd a gynhyrchwn.

Wel, mae'r Aelod Cynulliad dros Ogledd Caerdydd yn hollol gywir pan ddywed fod llawer o fwyd ar fwydlenni lletygarwch yn cael ei wastraffu—er ei fod yn cael ei gyfrifo fesul y pen, mae'r bwyd sy'n cael ei fwyta yn ddibynnol ar y rhai sy'n mynychu, wrth gwrs. Felly, nid oes llawer iawn y gall Charlton House ei wneud i ailddefnyddio unrhyw fwyd dros ben. Mae rheolau hylendid llymach yn golygu na ellir ailgylchu'r rhan fwyaf o eitemau. Yn amlwg, gydag eitemau fel bisgedi wedi'u pecynnu, byddant yn defnyddio'r rheini ac yn eu hailgylchu. Ond credaf eich bod yn hollol gywir, mae'n drychinebus gweld bwyd da yn cael ei wastraffu pan fo cymaint o bobl angen y bwyd hwnnw'n enbyd.

Diolch. Bydd Cwestiwn 3 i'r Comisiwn yn cael ei ateb gan y Llywydd. Helen Mary Jones.