Mae'r grŵp nesaf o welliannau yn ymwneud â dirymu trwyddedau. Y prif welliant yn y grŵp hwn yw gwelliant 56. Galwaf ar Leanne Wood i gynnig ac i siarad am y prif welliant a'r gwelliant arall yn y grŵp hwn.

Cynigiwyd gwelliant 56 (Leanne Wood).

Diolch. Cyflwynwyd y gwelliannau hyn i roi pŵer i'r llys i ddirymu trwydded ar gyfer rhywun a fu'n codi taliadau heb ganiatâd. Pŵer disgresiwn fyddai hwn, ni fyddai'n orfodol, ond yno i'w benderfynu gan y llysoedd. Nawr, yng Nghyfnod 2, gwrthododd y Gweinidog blaenorol y gwelliannau hyn ar y sail y byddai'n tanseilio swyddogaeth Rhentu Doeth Cymru i benderfynu pa gamau i'w cymryd. Ond, y pwynt yw ein bod yn gofyn i'r llysoedd i orfodi'r gyfraith hon ac, fel rhan o hynny, bydd rhoi pŵer disgresiwn iddynt i ddirymu trwydded yn eu helpu i orfodi'r gyfraith.

Mae Rhentu Doeth Cymru yn ei ddyddiau cynnar ac yn debygol o fod yn destun heriau cyfreithiol oddi wrth landlordiaid mewn modd na fydd yn wir am y llysoedd. Mae'n debygol y gallai landlord sydd a'i drwydded wedi cael ei dirymu gan Rentu Doeth Cymru herio hyn a defnyddio'r diffyg eglurder o ran pryd y dylid dirymu'r trwyddedau. Wedi'r cyfan, rhaid gofyn y cwestiwn a yw'r person yn addas a phriodol i benderfynu hyn, ac wrth gwrs gall collfarnu yn y llysoedd am godi ffioedd heb awdurdod gyfrannu at hynny. Ond byddai'n cymryd amser i sefydlu'r pwerau hynny, ac felly byddent yn llai tebygol o gael eu herio.

Unwaith eto, mae gennyf lawer o gydymdeimlad â safbwynt Leanne yma, ond ni fyddaf yn cefnogi'r gwelliant hwn. Fel y dywedais yng Nghyfnod 2, rydym mewn sefyllfa unigryw yng Nghymru fod gennym Rhentu Doeth Cymru ar waith, ac mae Llywodraeth Cymru wedi gwthio a hyrwyddo'r corff hwn i fod yn drawsnewidiol yn y sector rhentu preifat. Mae un o'm gwelliannau diweddarach—gwelliant 45 yng ngrŵp 11, a gefnogwyd gan Blaid Cymru yng Nghyfnod 2—yn darparu y bydd Rhentu Doeth Cymru yn cael eu hysbysu pan fydd hysbysiad cosb benodedig wedi'i gyflwyno. Roedd un arall o'm gwelliannau yng Nghyfnod 2 yn hyrwyddo'r syniad y dylai Rhentu Doeth Cymru allu cyflwyno hysbysiadau cosb benodedig—rhywbeth y mae'r Llywodraeth wedi ei fabwysiadu bellach. Bydd Rhentu Doeth Cymru yn cael eu hysbysu am unrhyw weithgaredd twyllodrus gan landlordiaid, a chredaf y bydd, fel yr awdurdod arweiniol yn y sector rhentu preifat, yn y sefyllfa orau i benderfynu a oes angen dirymu trwydded. Fel arall, beth yw pwrpas ei fodolaeth? Os derbynnir fy ngwelliannau, credaf y bydd Rhentu Doeth Cymru yn ennill cryn dipyn o gyfrifoldeb, a bydd y maes hwn o ddeddfwriaeth yn gwella, gan ddileu'r angen am y gwelliannau arfaethedig yn y grŵp hwn.

Galwaf ar y Gweinidog.

Diolch ichi, Dirprwy Llywydd. Rwy'n gwrthwynebu gwelliannau 56 a 58, sydd yr un fath â'r rhai a ddygwyd ymlaen ar y mater hwn yng Nghyfnod 2. Mae ein safbwynt ni hefyd yr un fath—fod y gwelliannau'n cyfyngu'n amhriodol ar weithrediad yr awdurdod trwyddedu. Nid diddymu trwydded dan Ran 1 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014 yw'r ateb gorau o reidrwydd, ond mae hwnnw'n fater i'r awdurdod trwyddedu benderfynu arno. Hoffwn atgoffa'r Aelodau bod adran 20 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014 yn darparu, wrth benderfynu a yw person yn addas a phriodol i fod yn drwyddedig, y dylai'r awdurdod trwyddedu—ar hyn o bryd Rhentu Doeth Cymru—  roi sylw i'r holl faterion y mae'n eu hystyried yn briodol. Ac ymysg y materion y mae'n rhaid i'r awdurdod trwyddedu roi sylw iddynt yw sicrhau nad oes unrhyw dramgwydd dan y gyfraith sy'n ymwneud â thai neu faterion landlord a thenant.

Mae trefniadau trwyddedu'n disgwyl fod landlordiaid ac asiantau yn gallu dangos eu bod yn addas i weithredu. Byddai collfarn am drosedd dan adran 2 neu adran 3 y Bil yn fater y dylai'r awdurdod trwyddedu roi sylw iddo wrth benderfynu a fyddai trwydded yn cael ei chaniatáu neu beidio, neu ei dirymu dan adran 25 o Ddeddf 2014. Mae'r gofynion i fod yn berson addas a phriodol dan adran 20 o Ddeddf Tai (Cymru) 2014 yn golygu y dylai'r awdurdod trwyddedu, wrth benderfynu a yw person yn addas a phriodol i fod yn drwyddedig, roi sylw i'r holl faterion a ystyria'n briodol, sy'n cynnwys mynd yn groes i unrhyw ddarpariaeth yn y gyfraith sy'n ymwneud â thai neu landlord a thenant. Byddai collfarn am dramgwydd yn un enghraifft, a rhaid i'r awdurdod trwyddedu roi sylw i dramgwyddau o'r fath wrth benderfynu a yw person yn addas a phriodol i gael ei drwyddedu dan Ran 1 o Ddeddf 2014. Gallai hyn olygu dirymu trwydded os nad yw'r awdurdod trwyddedu yn cael ei fodloni mwyach fod deiliad y drwydded yn berson addas a phriodol i ddal trwydded.

Fel y nodir yng Nghyfnod 2, mae yna hefyd bosibilrwydd y byddai canlyniadau anfwriadol difrifol pe bai'r gwelliant hwn yn cael ei basio. Gallai'r gwelliannau greu sefyllfa wrthnysig lle gellid dirymu'r drwydded dan Ran 1 o Ddeddf 2014 gan y llys troseddol. Gallai'r un landlord neu asiant barhau i ddal trwydded rheoli tŷ amlfeddiannaeth ond ar yr un pryd gael trwydded dan ran 1 o Ddeddf 2014 wedi ei dirymu gan y llys troseddol. Nid yw'r gwelliant yn ymdrin â'r materion hyn, a allai olygu y gallem weld anghysonderau o'r fath.

Byddai canlyniad anfwriadol arall y gwelliant yn codi pe byddai asiant neu landlord yn penderfynu apelio yn erbyn penderfyniad yr awdurdod trwyddedu i ddirymu trwydded dan Ran 1 o Ddeddf 2014. Yn yr amgylchiadau hyn, byddai rhaid cynnal yr apêl mewn tribiwnlys eiddo preswyl. Yn ôl gwelliannau 56 a 58, os gallai llys troseddol orchymyn i'r awdurdod trwyddedu ddirymu trwydded y tramgwyddwr dan adran 25(1)(b) o Ddeddf 2014, ni fyddai'r gwelliannau hyn yn gweithio ochr yn ochr â'r ddeddfwriaeth bresennol. Byddai'n rhaid i Rentu Doeth Cymru amddiffyn unrhyw achos o ddiddymu trwydded y gorchmynnwyd iddynt ei wneud gan y llys, er nad oedd ganddynt unrhyw ran yn y penderfyniad i ddirymu. Unwaith eto, nid wyf yn gweld bod y materion hyn wedi cael sylw yn y gwelliant, sydd heb newid ers Cyfnod 2.

Er mwyn osgoi amheuaeth, rydym ni'n disgwyl i'r awdurdod trwyddedu roi sylw i'r materion hyn yn eu hystyriaethau. Rwyf wedi cyflwyno gwelliant i'w drafod yn ddiweddarach, Rhif 25, sy'n caniatáu ar gyfer canllawiau i'r awdurdod trwyddedu ar y mater hwn.

Mae'r gwelliannau hyn, felly, yn ein barn ni, yn ddiangen ac yn sylfaenol ddiffygiol, a byddwn yn annog yr Aelodau i wrthod y ddau welliant.

Diolch. Leanne Wood. Na?

Felly, y cwestiwn yw bod gwelliant 56 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Felly, awn ymlaen i bleidlais electronig. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. Ar gyfer gwelliant 11, nid oes ymatal, 37 yn erbyn. Felly ni dderbynnir y gwelliant.

Gwelliant 56: O blaid: 11, Yn erbyn: 37, Ymatal: 0

Gwrthodwyd y gwelliant

Gweinidog, gwelliant 7.

Cynigiwyd gwelliant 7 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 7 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, yn unol â Rheol Sefydlog 12.36, caiff gwelliant 7 ei dderbyn.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.

Gweinidog, gwelliant 8.

Cynigiwyd gwelliant 8 (Julie James).

Yn ffurfiol.

Y cwestiwn yw bod gwelliant 8 yn cael ei dderbyn. A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? Na. Felly, yn unol â Rheol Sefydlog 12.36, caiff gwelliant 8 ei dderbyn.

Derbyniwyd y gwelliant yn unol â Rheol Sefydlog 12.36.