1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 7 Mai 2019.
7. Beth yw barn Llywodraeth Cymru am y defnydd o barthau 20 mya yng Nghymru? OAQ53821
Diolchaf i'r aelod. Mae Llywodraeth Cymru o'r farn mai 20 mya ddylai fod y terfyn cyflymder rhagosodedig ar gyfer ardaloedd preswyl. Mae Dirprwy Weinidog yr Economi a Thrafnidiaeth, ynghyd â Chymdeithas Llywodraeth Leol Cymru, yn bwrw ymlaen â gwaith i nodi'r camau ymarferol y mae angen eu cymryd er mwyn gweithredu terfynau cyflymder o 20 mya mewn ardaloedd preswyl ledled Cymru.
A gaf i longyfarch y Prif Weinidog am wneud fy nghwestiwn atodol yn gwbl ddiangen? [Chwerthin.] Oherwydd roeddwn i'n mynd i alw am yr union safbwynt rhagosodedig hwnnw. Mae'n rhesymegol ein bod ni'n gosod y terfyn safonol mewn ardaloedd adeiledig yn 20 mya ac yna mae gan gynghorau'r grym i'w osod yn 30 mya ar gyfer y llwybrau mwy uniongyrchol hynny drwy eu hardaloedd trefol.
Diolchaf i'r Aelod am hynna. Rwyf i wedi ei glywed yn siarad o'r blaen o blaid terfyn cyflymder rhagosodedig o 20 mya mewn ardaloedd preswyl ac, wrth gwrs, ar draws y tymor Cynulliad cyfan hwn, mae fy nghyd-Aelod Ken Skates wedi darparu cannoedd o filiynau o bunnoedd ar gyfer parthau 20 mya dros bellteroedd bach. Yr hyn yr ydym ni eisiau ei wneud nawr yw mynd y tu hwnt i hynny. Credaf fod dinas Caerdydd yn enghraifft dda o'r hyn y gellir ei wneud. Fel y mae'r Aelod yn ei ddweud, Llywydd, mae'n rhaid i awdurdodau lleol gael disgresiwn i gadw parthau 30 mya ar brif lwybrau allweddol, ond y tu allan i hynny, ac mewn ardaloedd preswyl, rydym ni'n gwybod bod parthau 20 mya yn lleihau cyflymder traffig, yn lleihau damweiniau, yn enwedig damweiniau i blant, ac rydym ni eisiau gweld hynny'n dod yn sefyllfa ragosodedig ledled Cymru.
Rwy'n croesawu'n fawr sefydlu'r grŵp gorchwyl a gorffen, Prif Weinidog, rwy'n credu, i gydnabod lefel gref iawn o gefnogaeth drawsbleidiol i'r polisi hwn ac ymgyrch gref iawn a gynhaliwyd ar draws y DU gan 20's Plenty, ac rydym ni wedi cael rhai digwyddiadau pwysig yng Nghymru i hyrwyddo'r ymgyrch honno. A fyddech chi'n cytuno â mi ei bod hi'n bwysig iawn, yn ogystal â'r manteision yr ydych chi wedi eu crybwyll, o ran galluogi bywyd cymunedol i gryfhau, gan y bydd pobl hŷn yn teimlo'n hapusach os ydynt yn gallu cerdded ar hyd y strydoedd â therfynau 20 mya ar waith a bydd rhieni yn teimlo'n hapusach o lawer yn caniatáu i'w pobl ifanc chwarae yn yr awyr agored? Bydd yn galluogi teithio llesol—cerdded a beicio—i raddau mwy helaeth, felly mae ganddo lawer iawn o fanteision, ac rwy'n falch eu bod nhw'n cael eu cydnabod yn gryf gan Lywodraeth Cymru erbyn hyn.
Wel, diolchaf i John Griffiths, wrth gwrs, am hynna. Mae'n iawn, mae gan y grŵp gorchwyl a gorffen ran bwysig iawn i'w chwarae, gan ei fod yn dod ag awdurdodau lleol o amgylch y bwrdd gyda Llywodraeth Cymru i ystyried y ffyrdd ymarferol y gallwn wneud i hyn ddigwydd. Ceir cyfres helaeth o fanteision, gan gynnwys yr holl rai y mae'r Aelod wedi sôn amdanyn nhw, gan gynnwys yr ansawdd aer gwell yr ydych chi'n ei gael trwy gyflymder traffig arafach. Yn y jargon, Llywydd, sonnir am y materion y mae John Griffiths wedi cyfeirio atyn nhw fel 'gwahanu ardaloedd o bobtu'r ffordd', y ffaith bod traffig sy'n symud yn gyflym trwy gymuned yn gwahanu un rhan o'r gymuned oddi wrth un arall, yn ddaearyddol—ond gwyddom fod yr effeithiau hynny yn wahanol i bobl, pa un a ydyn nhw'n bobl hŷn, yn blant, yn bobl heb geir ac yn y blaen, ac felly, mae parthau 20 mya yn caniatáu llai o'r gwahanu ardaloedd o bobtu'r ffordd hwn, ac mae honno'n fantais gymdeithasol wirioneddol bwysig arall sy'n dod o'r polisi.