2. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i sicrhau bod gwasanaethau cynghori'n cael eu cefnogi'n llawn am weddill y pumed Cynulliad? OAQ53857

Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau â'i hymrwymiad hirsefydlog i ariannu gwasanaethau cynghori er mwyn sicrhau bod cyngor di-dâl, diduedd a sicr o ran ansawdd ar gael i'r rhai sydd ei angen. Mae hyn yn cydnabod y swyddogaeth hanfodol y mae gwasanaethau cynghori yn ei chyflawni o ran gwella iechyd a lles pobl o bob rhan o'n cymunedau.

Diolch i'r Dirprwy Weinidog am yr ateb hwnnw. Oherwydd mae'n amlwg eu bod yn chwarae rhan bwysig. Y llynedd, clywsom ni'r Prif Weinidog yn honni bod cyni wedi dod i ben; wel, roedd hi'n anghywir, yn yr un modd a'i bod yn anghywir am bopeth arall. Nid yw cyni wedi dod i ben ac mae llawer o etholwyr a llawer o bobl ledled Cymru sy'n dal i ddioddef o dan ideoleg cyni'r Llywodraeth Dorïaidd bresennol. Nawr, mae'n bwysig bod y gwasanaethau cynghori'n aros yn eu lle i'w cefnogi pan fydd angen y cymorth hwnnw arnynt, i'w hatal rhag mynd i sefyllfa gynyddol waeth. Felly, a wnaiff Llywodraeth Cymru ymrwymo i sicrhau y bydd y lefelau ariannu yn cael eu cynnal o leiaf i'r lefel y maen nhw ar hyn o bryd, os na chânt eu gwella, i sicrhau bod y gwasanaethau y mae cymaint o'n hetholwyr yn dibynnu arnynt i sicrhau nad ydynt yn agored i'r sefyllfaoedd hynny—ac mae hynny'n effeithio ar eu lles a'u hiechyd—yno i'w cynorthwyo pan fydd angen y cymorth hwnnw arnyn nhw?

Diolch i David Rees am y cwestiwn hwnnw, oherwydd cydnabyddir pwysigrwydd cyllid grant tymor hwy i ddarparwyr cyngor, yn enwedig yn y cyfnod ansicr a heriol hwn. Ac mae'n amlwg ein bod yn parhau â'n hymrwymiad i gyllido'r gwasanaethau cynghori. Yn wir, mae cyllid o tua £8.5 miliwn y flwyddyn, gan gynnwys £2.45 miliwn ar gyfer yr ardoll ariannol, a hefyd, ar ben hynny, rydym wedi lansio cronfa gyngor sengl gwerth £8 miliwn ar 24 Ebrill, ac rydym wedi ymestyn cytundebau grant, er mwyn cynnal sefydlogrwydd gwasanaethau cynghori. Ond, yn amlwg, rydym yn disgwyl dilyn hyn pan fydd gennym fwy o sicrwydd ynghylch cyllid y dyfodol gan Lywodraeth y DU, gan fod gwasanaethau cynghori wedi bod yn flaenoriaeth bwysig i Lywodraeth Cymru erioed, ac yn arbennig yn ystod y cyfnod hwn o gyni ac adegau heriol i'r bobl yr ydym ni'n eu cynrychioli.

Fe wnaethoch chi gyfeirio at eich datganiad ysgrifenedig ar 24 Ebrill i'r Aelodau, yn ystod toriad y Pasg, pan wnaethoch chi gyhoeddi bod tair ffrwd ariannu a'r gronfa gynghori sengl yn cael eu cyfuno. Fe wnaethoch chi ddweud bod darparwyr yn cael eu hannog i gynllunio ac i ddarparu gwasanaethau mewn ffordd fwy cydweithredol, ac ar sail ranbarthol, rydych chi'n sefydlu rhwydweithiau cyngor rhanbarthol newydd mewn partneriaeth â rhanddeiliaid allweddol, a rhagwelir y bydd y cyfarfodydd cychwynnol yn cael eu cynnal yn ystod yr hydref. Ac fe wnaethoch chi sôn hefyd fod Llywodraeth Cymru nawr yn cael cyfran o ardoll ariannol y DU.

Sut rydych chi'n ymateb i bryder a fynegwyd wrthyf i gan rai o'r darparwyr llai, sy'n tueddu i lenwi'r bylchau pan fo ciwiau darparwyr mwy yn golygu bod angen ymyriad ar frys ar bobl sy'n wynebu beilïaid neu o dan fygythiad o gael eu troi allan, mai eu profiad nhw yw eu bod wedi cael eu rhwystro'n weithredol pan fyddant yn gofyn am gael ymuno â cheisiadau am gyllid cydweithredol yn lleol oherwydd nad yw'r darparwyr mwy eisiau rhannu eu potiau cyllid, sydd eisoes wedi'u lleihau, â chystadleuwyr, ac, yn nodweddiadol, gall darparwr mwy gyflwyno dull cydweithredol i gyllidwr â phartneriaid sy'n llai tebygol o fod yn fygythiad i'w statws fel darparwr arweiniol yn yr ardal, a'u galwadau ar Lywodraeth Cymru, wrth i chi fwrw ymlaen â hyn, am gwotâu mewn cynigion i orfodi darparwyr mawr i gydweithio, nid yn unig ynghylch cyflawni, ond o ran rhannu adnoddau cyllido, ac ar gyfer cronfeydd cyllid llai sydd wedi'u neilltuo ar gyfer asiantau cyflawni llai i annog amrywiaeth, arloesedd, cynaliadwyedd ac arbenigaeth?

Diolch i Mark Isherwood am y cwestiwn hwnnw, oherwydd rydych chi wedi cyfeirio at fy natganiad ysgrifenedig ar 24 Ebrill. Roedd hwn yn datblygu'r cynllun gweithredu o'r cynllun gweithredu o ran gwybodaeth a chyngor a gyhoeddwyd gennym yn 2016, ac roedd 19 o gamau gweithredu yn hwnnw i sicrhau y gallwn wneud y defnydd gorau o gyllid gwasanaethau cynghori. Ac rwy'n credu, fel yr ydych yn ei ddweud, o ran gwell cydweithredu, mae'r gronfa gynghori sengl newydd hon yn mynd i alluogi hynny i ddigwydd. Bydd yn annog gwell cydweithredu, yn gwella effeithlonrwydd modelau cynllunio a darparu gwasanaethau, sy'n hanfodol i'r sefydliadau llai hynny sydd eisoes yn derbyn y cyllid hwn. Bydd ar gael, ac bydd hefyd, wrth gwrs, yn sicrhau y bydd yna gyllid grant yn y tymor hwy, ar yr amod ein bod yn cael yr ymrwymiad cadarn hwnnw gan Lywodraeth y DU o ran adolygiad cynhwysfawr o wariant yn y dyfodol. Ond rwy'n credu y bydd hyn yn diwallu anghenion y cynllun gweithredu o ran gwybodaeth a chyngor, y daethpwyd a nhw ynghyd, wrth gwrs, o ganlyniad i sylwadau gan ddarparwyr cyngor o bob maint ledled Cymru.