7. Pa asesiad y mae'r Gweinidog wedi'i wneud o effaith y Cytundeb Partneriaeth Economaidd rhwng yr UE a Japan ar Gymru? OAQ53892

Mae Japan yn parhau i fod yn bartner masnach allweddol i Gymru ac mae'n bwysig bod cwmnïau o Gymru'n gallu parhau i fasnachu â Japan yn y dyfodol. Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i asesu a monitro effaith y bartneriaeth economaidd ar Gymru.  

Diolch i'r Gweinidog am yr ateb hwnnw, ac rwy'n siŵr y bydd yn cytuno â mi ei bod yn bwysig i ni gwblhau cytundeb olynol i gytundeb yr UE cyn gynted â phosibl pan fyddwn yn gadael. Dywedodd yn gynharach, mewn ymateb i Darren Millar, ei bod yn haws creu cytundeb masnach pan fo gennych 450 miliwn o bobl na gwneud hynny gyda 50 miliwn o bobl. Nid wyf yn siŵr a oes unrhyw dystiolaeth hanesyddol i gyfiawnhau'r honiad hwnnw, ond mae’n wir ei bod yn haws cwblhau cytundeb os ydych yn negodi ar ran un wlad nag ar ran 28 o wledydd, fel y dangosodd cynnydd cytundeb masnach Canada a’r UE yn glir iawn.

A yw hi'n cytuno bod masnachu â Japan yn bwysig iawn, yn enwedig i'r diwydiant modurol, oherwydd gwelwyd cynnydd o 25 y cant yn y galw am geir a wnaed ym Mhrydain yn Japan y llynedd? Gan fod economi Prydain yn gwneud yn eithaf da yn rhyngwladol, mae pob rheswm dros ddisgwyl y byddwn yn gallu cynyddu ein masnach gyda Japan yn sylweddol. Mae'r ffigurau cynnyrch domestig gros diweddaraf ar gyfer y DU yn dangos cynnydd o 0.5 y cant, cynnydd o 0.5 y cant mewn buddsoddiad busnes a chynnydd o 2.2 y cant mewn gweithgynhyrchu, o'i gymharu â 0.4 y cant yn yr UE, ac mae Llywodraeth yr Almaen wedi lleihau ei rhagolygon twf ar gyfer eleni o 2.1 y cant i 0.5 y cant, felly, bod ar y tu allan i'r UE, a masnachu gydag 85 y cant o'r economi fyd-eang nad yw yn yr UE sy’n cynnig y cyfle gorau i Brydain lwyddo yn y dyfodol.

Wel, rydym yn clywed y brefu parhaus hwn eto: 'Gadewch i ni wneud y cytundebau masnach hyn gyda phobl ar hyd a lled y byd.' Y ffaith amdani yw bod 50 y cant o'n hallforion yn mynd i'r UE. Ni allwch—[Torri ar draws.] O ran masnachu nwyddau, yng Nghymru, mae oddeutu 50 y cant, sy'n wahanol i'r DU, sydd oddeutu 40 y cant. 

Rwy'n credu mai'r hyn sy'n bwysig yw ein bod yn deall na allwch lofnodi'r cytundebau masnach hyn dros nos. Weithiau maent yn cymryd blynyddoedd i’w datblygu, fel y gwyddom o ymgais yr Unol Daleithiau i ffurfio cytundeb masnach â'r Undeb Ewropeaidd. Felly rydym yn gwybod y bydd hyn yn anodd iawn, a gwyddom ein bod yn debygol o gael cytundeb gwell fel aelod o grŵp lle gallwch brynu a gwerthu nwyddau gyda 500 miliwn o bobl.

Nawr, credaf ei bod yn bwysig nad ydym yn colli ffydd nac yn colli gobaith. Rwy'n credu bod gennym berthynas gref â'r Japaneaid, ac mae angen i ni adeiladu arni a sicrhau ein bod yn datblygu'r berthynas ddwyochrog honno i barhau â'r buddsoddiad y gobeithiwn y byddant yn parhau i'w wneud yn ein gwlad, ond hefyd ein bod yn manteisio ar y cyfle i gynyddu ein hallforion i Japan, ac mae hwnnw'n sicr yn rhywbeth y gobeithiwn ei wneud yn ystod cwpan y byd. 

Yn gynharach yn y sesiwn gwestiynau, roedd pobl yn trafod Cwpan Rygbi'r Byd yn Japan a'r cysylltiadau masnach hirsefydlog sydd gennym â Japan, Weinidog. Pa feincnodau rydych wedi'u gosod ar gyfer llwyddiant gyda'r gwahanol deithiau masnach a fydd yn cael eu trefnu i Japan yn sgil cwpan y byd? Yn hytrach na mynd ati i’w fesur mewn cwpaneidiau o goffi a yfir a chacennau cri a fwyteir, mae'n bwysig ein bod yn gallu mesur gwir lwyddiant pan fydd cwpan y byd yn dod i ben, a bod proffil Cymru a threiddiad marchnad Japan yn llawer mwy na phan ddechreuodd cwpan y byd.

Credaf eich bod yn hollol gywir. Mae angen i ni weld ffigurau cyflawni pendant iawn. Dyna pam fod gennyf gyfarfod yn syth ar ôl hyn gyda’n cynrychiolydd yn Japan, sydd wedi dychwelyd i Gymru i drafod hyn, er mwyn penderfynu beth yn union rydym yn ceisio’i ennill o ganlyniad i’r cyfle hwn, y cyfle unigryw hwn sydd gennym, i arddangos ein gwlad ar lwyfan rhyngwladol. Nid wyf yn credu y dylem gyfyngu ein hunain i Japan. Credaf fod cyfle i ni ddangos ein hunain yn fwy eang yn y dwyrain pell. Rwy’n credu, os edrychwch ar feincnodau ar gyfer llwyddiant, buaswn yn sicr yn gobeithio y byddwn yn gweld cynnydd yn y pen draw yn y bwyd a diod y gallwn ei allforio, er enghraifft. Ac wrth gwrs, rydym yn edrych i weld yn benodol a allwn agor y farchnad cig oen yno a sicrhau y gallwn lamu i'r farchnad honno yn sgil cwpan y byd.

Diolch yn fawr iawn, Weinidog.