7. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddyfodol y system gynllunio yng Nghymru? OAQ54076

Diolch i Llyr Gruffydd am y cwestiwn. Bydd dyfodol y system gynllunio yng Nghymru wedi'i seilio ar 'Polisi Cynllunio Cymru'. Cafodd hwn ei ddiwygio'n helaeth cyn cael ei gyhoeddi fis Rhagfyr diwethaf. Mae'n alinio'r system gynllunio yn uniongyrchol ac yn systematig gyda gofynion Deddf llesiant cenedlaethau'r dyfodol.

Dwi'n siŵr y byddwch chi'n rhannu fy ngofid i ar ôl darllen adroddiad diweddar yr archwilydd cyffredinol ar awdurdodau cynllunio yng Nghymru lle roedd e'n amlygu bod gwasanaethau cynllunio yn cael rhy ychydig o adnoddau ac, yn wir, yn tanberfformio. Roedd e'n dweud yn yr adroddiad bod yr holl wasanaethau cynllunio yng Nghymru wedi gweld cyllidebau yn haneru yn y 10 mlynedd diwethaf ar ôl ystyried chwyddiant. Mae yna ddyletswyddau ychwanegol yn dod i gyfeiriad rhai o'r awdurdodau cynllunio yma hefyd, wrth gwrs, yn sgil y Ddeddf gynllunio. Mae'r fframwaith datblygu cenedlaethol yn mynd i fod yn destun ymgynghoriad dros yr haf, a hynny yn arwain at gynlluniau datblygu strategol a fydd wedyn yn bwydo i mewn i'r cynlluniau datblygu lleol ar y lefel leol yna. Felly, a wnewch chi ddweud a ydych chi'n rhannu gofidiau yr archwilydd cyffredinol? Ac os ŷch chi, beth ŷch chi'n ei wneud i sicrhau bod gan awdurdodau cynllunio yr adnoddau digonol ar gael iddyn nhw er mwyn delifro eu gwasanaethau yn effeithiol?

Mae copi o'r adroddiad gyda fi yn y Siambr y prynhawn yma. Dwi wedi cael y cyfle i ddarllen yr adroddiad yn fanwl dros y penwythnos. Mae nifer o argymhellion yn yr adroddiad, ac fel Llywodraeth mae amser gyda ni nawr, fel arfer, i ystyried beth sydd yn yr adroddiad ac i ymateb i'r argymhellion. Dyw'r rhan fwyaf o'r argymhellion ddim yn dod at Lywodraeth Cymru; maen nhw'n argymhellion i'r awdurdodau lleol eu hunain i feddwl amdanynt. Mae nifer o bethau yn yr adroddiad sy'n dangos ble mae'r awdurdodau lleol yn gallu gwneud pethau i ddelio gyda'r problemau ariannol maen nhw'n eu hwynebu: i dynnu fwy o gostau yn ôl pan maen nhw'n gwneud gwaith ar ran pobl ac—mae hyn yn hollbwysig, dwi'n meddwl—i weithio gyda'i gilydd yn rhanbarthol yn y dyfodol i greu gwasanaeth newydd yn y maes yma. Mae hwnnw'n rhan o'r gwaith mae Julie James wedi'i wneud ac mae hi'n mynd i roi datganiad i'r Cynulliad ar y gwaith hwnnw yn ystod y prynhawn. So, mae lot o wersi yn yr adroddiad, rhai i ni fel Llywodraeth, ac rŷm ni'n ystyried beth dŷn ni'n gallu gwneud gyda nhw, ond mae'r rhan fwyaf yn bethau i'r awdurdodau lleol eu hunain—pethau iddyn nhw eu gwneud.