3. A wnaiff y Cwnsler Cyffredinol ddatganiad am ymgysylltiad Llywodraeth Cymru â busnesau bach ar barodrwydd ar gyfer Brexit? OAQ54221

Rydym wedi cefnogi busnesau bach a microfusnesau drwy grant cydnerthedd Brexit ac yn darparu gwybodaeth am barodrwydd gyda busnesau a rhanddeiliaid, yn enwedig drwy ein gwefannau. Rydym yn trafod yn barhaus â sefydliadau allweddol sy'n cynrychioli buddiannau a phryderon busnesau bach, y cynrychiolir nifer ohonynt ar weithgor ymadael yr UE, un o is-bwyllgorau ein cyngor datblygu economaidd.

Diolch ichi am eich ateb, Weinidog. Rwy'n siŵr y byddech yn cytuno â mi ei bod yn hanfodol ymgysylltu â busnesau ledled Cymru, wrth gwrs, er mwyn paratoi ar gyfer Brexit. Fe sonioch eich bod wedi bod yn siarad â rhai o'r sefydliadau allweddol ac maent o amgylch y bwrdd yn eich cyfarfodydd hefyd. Ond rwy'n pryderu'n arbennig am fusnesau bach, annibynnol nad ydynt o bosibl yn aelodau o sefydliadau fel Cydffederasiwn Diwydiant Prydain a'r Ffederasiwn Busnesau Bach. Sut yr ymgysylltwch â'r mathau hynny o grwpiau nad ydynt yn perthyn i gyrff aelodaeth?

Wel, mae'r Aelod yn gwneud pwynt pwysig iawn, os caf ddweud, a gwn ei fod yn cynnig safbwynt penodol ar hynny. Roeddwn mewn digwyddiad ddydd Gwener yr wythnos diwethaf yn fy rhanbarth i, a gynhaliwyd gan Siambr Fasnach De Cymru, a'r heriau hyn oedd y mathau o bethau a drafodwyd yno. Mae'r cwestiwn ynglŷn â sut y mae rhywun yn lledaenu gwybodaeth yn eang iawn yn her.

Rydym wedi darparu adnoddau ar-lein y gobeithiwn eu bod yn cynnig esboniad hawdd o rai o'r camau syml y dylai busnesau o unrhyw faint ystyried eu cymryd, yn rhannol i asesu eu parodrwydd eu hunain ar gyfer Brexit. Gall rhai fod yn agored i Brexit mewn ffyrdd gwahanol i eraill, ond ceir rhai camau syml ar ein gwefan 'Paratoi Cymru i ymadael â'r UE' ac rydym yn annog busnesau o bob maint i'w cymryd.  

Ceir adnodd penodol sydd, unwaith eto, yn hawdd ei ddefnyddio a gall busnesau o unrhyw faint ei ddefnyddio gan ei fod yn galluogi busnesau i edrych ar faterion yn ymwneud â'r gweithlu, amodau masnachu, diogelu data—agweddau ymarferol iawn ar fywyd busnes—ac anogwn fusnesau o bob maint yng Nghymru i edrych ar hynny, i edrych ar yr adnoddau a ddarparwyd gennym ar-lein a defnyddio'r arfau hynny. Mae'n anodd iawn i fusnesau bach wneud penderfyniadau mewn maes sy'n ansicr iawn. Mae'n ddigon anodd i gwmnïau mawr, ond os ydych yn fusnes bach, heb adnoddau sbâr i'w defnyddio ar gyfer gwahanol ganlyniadau posibl, rydym yn deall mor anodd yw'r gyfres honno o amgylchiadau.

Ond rwy'n credu ei bod yn bwysig anfon y neges a gobeithio y bydd Aelodau yn y Siambr yn gwneud yr hyn a allant yn eu hetholaethau a'u rhwydweithiau i rannu'r gyfres honno o negeseuon gan Lywodraeth Cymru fod yna rai camau y dylai busnesau ystyried eu cymryd, fel eu bod yn rhoi eu hunain yn y sefyllfa orau bosibl am yr hyn a allai fod yn amser eithaf caled i lawer ohonynt yn y dyfodol.