1. Cwestiynau i Weinidog yr Amgylchedd, Ynni a Materion Gwledig – Senedd Cymru ar 17 Gorffennaf 2019.
5. Pa fesurau y bydd Llywodraeth Cymru yn eu cyflwyno i gefnogi ffermwyr Cymru yn y deuddeg mis nesaf? OAQ54244
Byddwn yn parhau i ddarparu'r ystod o gymorth sydd eisoes ar gael, gan gynnwys ein gwasanaeth cynghori Cyswllt Ffermio, cynllun y taliad sylfaenol, ac ystod o gymorth arall gan Lywodraeth Cymru, fel y grant cynhyrchu cynaliadwy. Rydym yn parhau i alw ar Lywodraeth y DU i roi mwy o eglurder ar lefel y cyllid amaethyddol a fydd yn cael ei ddychwelyd i Gymru ar ôl Brexit.
Diolch yn fawr iawn am eich ateb, Weinidog, ond mae rhagolygon incwm ffermydd diweddaraf eich Llywodraeth yng Nghymru yn dangos y disgwylir i incwm cyfartalog ffermydd ostwng 15 y cant o gymharu â'r flwyddyn flaenorol. Mae incwm o ffermydd llaeth wedi gostwng 23 y cant, mae ffermydd gwartheg a defaid ardaloedd llai ffafriol wedi gostwng 9 y cant, ac mae ffermydd gwartheg a defaid yr iseldir wedi gostwng 29 y cant, sy'n ostyngiad enfawr. O ystyried pwysigrwydd hanfodol ffermio i economi Cymru, i'n cymunedau a'n hamgylchedd gwledig, pa gamau y byddwch yn eu cymryd i wrthdroi'r dirywiad mewn incwm ffermydd a sicrhau hyfywedd y diwydiant ffermio yng Nghymru yn y dyfodol? Peidiwch ag anghofio ein bod yn economi amaethyddol yn y Deyrnas Unedig. Mae'n rhaid i ni ofalu am ein ffermwyr yng Nghymru. Diolch.
Cytunaf yn llwyr â chi fod angen inni ofalu am ein ffermwyr yng Nghymru. Y bygythiad mwyaf iddynt yw Brexit, a'r ansicrwydd ynghylch Brexit. Felly rydych yn gofyn beth y byddwn yn ei wneud dros ystod y 12 mis nesaf; wel, un o'r pethau y bydd yn rhaid i ni eu gwneud, o bosibl, yw darparu pecyn achub ar gyfer y sector defaid, oherwydd fel y dywed ffermwyr wrthyf, 'Beth fydd yn digwydd ar 1 Tachwedd os byddwn yn gadael yr Undeb Ewropeaidd heb gytundeb, ac rwy'n mynd â fy ŵyn i'r farchnad ac nid oes neb yno i'w prynu?' Felly, mae hynny'n un peth y gallai fod yn rhaid inni ei wneud dros y 12 mis nesaf.
Yr hyn rydym wedi bod yn ei wneud yw ceisio sicrhau bod ein ffermydd mor gynhyrchiol â phosibl, felly soniais am y cyllid a roddais i sicrhau bod cig coch yn cael ei feincnodi. Roeddem wedi gwneud hynny eisoes mewn perthynas â'r sector llaeth, felly mae llawer iawn o waith yn mynd i mewn i'r sector amaethyddol gan y Llywodraeth hon i sicrhau bod y dyfodol yn ddisglair i'r sector, sydd mor bwysig i Gymru. Ond mae'n rhaid i mi ddweud, y bygythiad mwyaf ar hyn o bryd yw Brexit heb gytundeb.