Part of the debate – Senedd Cymru am 4:31 pm ar 8 Hydref 2019.
Diolch i'r Gweinidog am ei ddatganiad y prynhawn yma ar ddwy agwedd yn gysylltiedig â theithio rhatach. Tybed, Gweinidog, a wnewch chi ddweud ychydig mwy am y ffordd yr ydych chi wedi ystyried rhai o'r pryderon a fynegwyd i osgoi'r canlyniadau anfwriadol i ddeiliaid cardiau megis gofalwyr a phobl hŷn sydd â phroblemau iechyd neu anableddau. Byddwn hefyd yn ddiolchgar am ragor o fanylion ynghylch sut rydych chi wedi ystyried yr effeithiau negyddol posibl ar hyfywedd gwasanaethau bws os yw'n arwain at ddefnyddio llai o fysiau a'r effaith bosibl ar yr amgylchedd os gwelwn newid moddol o bobl dros 60 efallai'n mynd yn ôl at yrru ceir wedyn yn hytrach na defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus. Sylwaf fod hyn yn rhywbeth y mae Cymdeithas Llywodraeth Leol Cymru ac eraill wedi'i nodi fel canlyniad posibl, felly a wnewch chi ddweud ychydig yn rhagor am yr ymchwil y cyfeiriasoch ato yn eich datganiad sy'n awgrymu na fydd hyn yn digwydd.
Rwy'n falch o glywed bod y problemau ynghylch y wefan tocynnau teithio rhatach wedi cael eu datrys. Rwy'n deall y byddai cefnogaeth gynhwysfawr ar gael drwy'r gwasanaethau cymdeithasol a llyfrgelloedd, ynghyd â cheisiadau ar-lein. Nawr, yn ôl yr hyn a ddeallaf, ni chafodd lawer o gynghorau gopïau papur o'r ffurflenni cais i'w dosbarthu i'w llyfrgelloedd a'u canolfannau cymunedol tan yr wythnos a oedd yn dechrau ar 23 Medi, neu hyd yn oed yn ddiweddarach mewn rhai achosion. Tybed a oes gennych chi unrhyw wybodaeth ynghylch pam ddigwyddodd hynny. Byddai'n ddefnyddiol gwybod beth mae Llywodraeth Cymru a Thrafnidiaeth Cymru yn ei wneud i hysbysebu'r newid. A fydd Trafnidiaeth Cymru yn cysylltu â phobl yn uniongyrchol pan na fyddant wedi cael cais gan eu bod yn gwybod bod pobl yn gymwys drwy eu cronfa ddata a'u gwybodaeth eu hunain? O ganlyniad i fethiant y wefan, a roddwyd unrhyw ystyriaeth i ymestyn y cyfnod ar gyfer gwneud cais a, beth bynnag, a fydd cyfnod caniataol ar ôl 1 Ionawr? Os felly, am ba hyd fydd y cyfnod caniataol hwnnw'n para?
Hoffwn hefyd ofyn i chi, Gweinidog, i ddweud sut rydych chi'n ceisio sicrhau nad yw'r cynigion yn gwaethygu'r anawsterau trawsffiniol sy'n wynebu'r deiliaid tocynnau teithio rhatach hynny sydd â gofynion teithio penodol sy'n golygu teithio ar draws ffiniau. Mae hyn, wrth gwrs, yn bryder arbennig i etholaethau ar y ffin—fel fi ac fel chi eich hun. Rwy'n meddwl yn arbennig am ofal iechyd, er enghraifft. Mae llawer o'm hetholwyr yn mynd dros y ffin i gael gofal iechyd, i Loegr. Yn olaf, ac fel y dywedais o'r blaen, pobl ifanc sy'n tueddu i fod â'r cyflogau isaf a'r mae'r yswiriant car drutaf, ac mae costau teithio'n rhwystr sylweddol rhag cyrraedd swyddi a chyfleoedd hyfforddi. A wnaiff Llywodraeth Cymru ystyried rywbryd y syniad o gyflwyno cynllun, fel yr un yr wyf wedi'i hybu fy hun yn y gorffennol, i ddarparu'r un consesiynau teithio i bobl ifanc rhwng 16 a 24 oed?