1. Cwestiynau i'r Gweinidog Addysg – Senedd Cymru ar 23 Hydref 2019.
5. Pa drafodaethau y mae'r Gweinidog wedi'u cael gyda'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd ynghylch sicrhau bod cyrff addysg yng Nghymru yn cael digon o arian, cyn cyhoeddi cyllideb Llywodraeth Cymru? OAQ54563
Andrew, rwy'n parhau i gael trafodaethau gyda'r Gweinidog cyllid i sicrhau bod y setliad cyllideb ar gyfer addysg yn ddigon i gefnogi'r gwaith o gyflawni ein blaenoriaethau. Mae hyn yn cynnwys sicrhau bod ein cyrff addysg yn derbyn cyllid digonol.
Diolch am eich ateb, Weinidog. Rwyf wedi bod yn gohebu â phennaeth a chadeirydd llywodraethwyr Ysgol Gynradd Evenlode ym Mhenarth sydd wedi tynnu sylw at yr amgylchedd ariannol gwirioneddol anodd a heriol y maent hwy a llawer o ysgolion eraill ledled Cymru yn ei wynebu. Gobeithio y bydd cyllid canlyniadol yn deillio o'r cyhoeddiadau a wnaed yn San Steffan, ac mae peth o'r cyllid canlyniadol hwnnw, yn amlwg, yn rhan uniongyrchol o'ch maes chi, sef addysg. A ydych yn hyderus y bydd y cyllid canlyniadol hwnnw, pan fydd Llywodraeth Cymru yn gwneud ei phenderfyniadau, yn cyrraedd y gyllideb addysg fel y bydd yr athrawon ar gael i lenwi llawer o'r swyddi allweddol y mae angen i ysgolion cynradd eu llenwi ac y bydd y cyllidebau yno i'w talu? Mae'r dystiolaeth a ddarparwyd ganddynt wedi dangos bod bron i 1,300 o ddisgyblion ychwanegol ledled Cymru, ond bod 278 yn llai o athrawon cyfwerth ag amser llawn a 533 yn llai o staff cymorth addysgu cyfwerth ag amser llawn. Felly, yn amlwg, os yw'r gyllideb yno, gall ysgolion, yn amlwg, wneud y dewisiadau hyn ynghylch cyflogaeth. Felly, a allwn gael sicrwydd y bydd y cyllid canlyniadol hwnnw'n cyrraedd eich llinellau cyllideb?
Fel y dywedais wrth ateb cwestiynau cynharach, Andrew, rydym yn gweithio ar draws y Llywodraeth i flaenoriaethu gwasanaethau rheng flaen, boed hynny'n addysg, gwasanaethau cymdeithasol neu'r ystod o wasanaethau cyhoeddus eraill y mae aelodau'r cyhoedd yn disgwyl i Lywodraeth Cymru eu darparu. Nid yw'r mwyafrif llethol o gyllid addysg yn dod o'r adran addysg. Mae'n dod, fel y nodwyd gan eich arweinydd yn gynharach mewn cwestiynau, drwy'r grant cynnal refeniw ar gyfer llywodraeth leol. Byddwn yn gwneud popeth a allwn i sicrhau bod addysg a llywodraeth leol yn cael yn dda yn y gyllideb hon.
Diolch am godi'r cwestiwn pwysig hwn, Andrew. Fel Andrew R.T. Davies, rwyf innau hefyd wedi cael llawer o sgyrsiau gydag ysgolion uwchradd lleol ac ysgolion cynradd ond hefyd gyda’r awdurdod lleol, a chroesawaf y cyhoeddiad a wnaed ddoe, ac roedd fy nghwestiynau'n ymwneud â hynny, mewn gwirionedd. Felly, rwy'n croesawu hynny a diolch, Weinidog, ond a allwch roi sicrwydd i'r Cynulliad y bydd y sgyrsiau traws-Gabinet hynny'n parhau dros yr ychydig flynyddoedd nesaf? Mae'n amlwg yn adeg ansicr a phryderus i awdurdodau lleol a darparwyr ysgolion.
Lywydd, a gaf fi ddiolch i Jack Sargeant am groesawu'r adnoddau ychwanegol rydym wedi gallu eu darparu i helpu i dalu am gostau'r codiadau yng nghyflogau athrawon? A gallaf, fe allaf gadarnhau’n bendant y bydd y trafodaethau hynny, ar sail draws-Gabinet, yn parhau a bod agwedd benderfynol ar draws Llywodraeth Cymru i flaenoriaethu gwariant rheng flaen ar y gwasanaethau cyhoeddus sy’n golygu fwyaf i’n hetholwyr.