1. A wnaiff y Prif Weinidog roi diweddariad am wasanaethau trenau ar draws y gogledd? OAQ54704

Gwnaf. Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i weithio gyda Trafnidiaeth Cymru i wella gwasanaethau rheilffordd o amgylch y gogledd, ar gyfer metro gogledd-ddwyrain Cymru, gan fuddsoddi mewn gwelliannau i orsafoedd ac adeiladu o leiaf pum gorsaf newydd yn y gogledd.

Yr wythnos diwethaf, fe gafwyd cadarnhad bod sefyllfa Pacers Trafnidiaeth Cymru yn dal heb gael ei datrys, ac os na fydd yna gytundeb efo'r cerbydau yma, mae peryg y bydd yn rhaid tynnu rhai ohonyn nhw oddi ar y traciau, ac, yn amlwg, bydd hynny'n golygu y bydd gwasanaethau yn dirywio i bobl Cymru. Gaf i jest roi gair o rybudd i'ch Llywodraeth chi? Peidiwch â meddwl bod modd i chi israddio'r gwasanaethau yn y gogledd drwy dynnu trenau oddi ar y traciau, a thrwy redeg llai o wasanaethau, er mwyn i'r ardaloedd mwy poblog gael y trenau, ac er mwyn llenwi'r bwlch o golli'r Pacers. Mae'r gwasanaeth sy'n cael ei gynnig ar draws y gogledd ar hyn o bryd, ac o Gaerdydd i'r gogledd, yn jôc fel y mae hi.

Wel, rwy'n hapus i gadarnhau eto ein bod ni'n aros am benderfyniad a ddisgwylir ddiwedd mis Tachwedd am y gallu i barhau â'n stoc bresennol, oherwydd yn sicr nid yw'r Llywodraeth hon eisiau gweld gwasanaethau yn dirywio oherwydd y problemau yn ymwneud â'r stoc. Mae hyn yn nwylo Llywodraeth y DU, ac mae Gweinidog yr Economi a Thrafnidiaeth wedi gwneud yn eglur ei barodrwydd a'i awydd i weld y penderfyniad hwn yn cael ei wneud yn brydlon. Ond rwy'n falch o gadarnhau i'r Aelod, yn hytrach na dadfuddsoddi yn y gogledd, maen nhw'n rhan o'r rhaglen fuddsoddi genedlaethol, ac, yn fwy na hynny, bydd gwasanaethau newydd o ganol mis Rhagfyr ymlaen, rhwng Machynlleth a Phwllheli, rhwng Cyffordd Llandudno a Llandudno, a hefyd rhwng Cyffordd Llandudno a Blaenau Ffestiniog. Mae hon yn Llywodraeth sydd wedi ymrwymo i barhau i fuddsoddi ym mhob rhan o Gymru. Rydym ni'n cymryd rheolaeth dros y fasnachfraint o'r diwedd.

Yng nghyllideb Mawrth 2016, cyhoeddodd Llywodraeth y DU ei bod yn agor y drws i fargen twf ar gyfer y gogledd, ac y byddai hynny'n cynnwys dogfen Growth Track 360 gan Fwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru, gyda chynigion uchelgeisiol ar gyfer seilwaith rheilffyrdd ar draws y rhanbarth. Mae Llywodraeth Cymru yn dweud ei bod yn datblygu system drafnidiaeth integredig o ansawdd uchel ledled y gogledd. Ar ddechrau'r mis yma, llofnododd y ddwy Lywodraeth—Llywodraethau'r DU a Chymru—ynghyd â Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru, benawdau'r telerau a chytuno ar saith rhaglen a fydd yn sail i fargen twf gogledd Cymru o'r flwyddyn nesaf ymlaen, gan gynnwys trafnidiaeth strategol. Pa ddarpariaeth hyd yn hyn sydd wedi'i chytuno felly ar gyfer y rhaglenni hynny i flaenoriaethu rheilffyrdd, nid yn unig yn y gogledd-ddwyrain ac ar draws y ffin, er bod hynny'n hollbwysig, ond ar draws y rhanbarth, i Wynedd ac Ynys Môn hefyd?

Wel, fe wnaeth y Gweinidog trafnidiaeth nodi'n flaenorol y buddsoddiad yr ydym ni'n ei wneud nid yn unig ym margen twf gogledd Cymru, ond yn arbennig yn metro gogledd-ddwyrain Cymru hefyd. Ac rydym ni'n falch o fod yn gweithio gyda'n partneriaid, nid Llywodraeth y DU yn unig—wrth gwrs, rydym ni'n ariannu bargen twf gogledd Cymru yn rhannol—ond gan weithio gyda Bwrdd Uchelgais Economaidd Gogledd Cymru. Rwy'n credu bod gan y Llywodraeth hon hanes i ymfalchïo ynddo o ran ei hawydd i hyrwyddo gogledd Cymru ar sail ei weithgarwch economaidd ac, yn wir, i fuddsoddi mewn seilwaith trafnidiaeth.

Rŷch chi'n clochdar fan hyn fod y gwasanaeth yn un teilwng, ond, wrth gwrs, rŷch chi ddim ond yn gorfod edrych ar eich Twitter ffid chi heddiw, dwi'n siŵr, i sylweddoli gymaint o gwyno sydd yna'n barod gan gefnogwyr pêl-droed Cymru, sydd wedi ffeindio nad oes yna le iddyn nhw ar drenau o'r gogledd heddiw i deithio lawr i weld y gêm. Ble mae rheoli a rhagweld y gwasanaeth yma—gan wybod yn iawn y byddai yna filoedd o bobl eisiau teithio o'r gogledd? Unwaith eto, rŷch chi'n methu.

Na, edrychwch, rydym ni'n parhau i fuddsoddi mewn rhaglen o fuddsoddiad mewn gwasanaethau rheilffordd ledled Cymru, ac yn enwedig yn y gogledd hefyd. Rydym ni wedi bod yn eglur ynghylch yr angen i wneud hynny dros gyfnod o amser, a'r buddsoddiad sylweddol sy'n dod nid yn unig mewn cyfleusterau newydd mewn gorsafoedd, ond mewn gwasanaethau newydd, galluoedd newydd ac, yn wir, ystod o fesurau i sicrhau bod prisiau tocynnau yn rhatach i bobl ifanc, yn arbennig, i deithio ar y gwasanaeth rheilffyrdd—. Mae gennym ni hanes i fod yn falch ohono. Mae mwy i'w wneud, ac rwy'n falch o weithio gyda Gweinidog yr Economi a Thrafnidiaeth i wneud yn union hynny.