Part of the debate – Senedd Cymru am 5:36 pm ar 7 Ionawr 2020.
Yn gyntaf, gwrandewch, rwy'n cydnabod inni golli seddi yn yr etholiad cyffredinol, ond serch hynny fe wnaethom ni ennill mwy o seddi na'r Torïaid ac mae hynny'n golygu bod gennym ni fandad o hyd i siarad dros bobl Cymru. Mae gennym ein mandad ein hunain yma yn y Siambr hon a'n cyfrifoldeb ni yw hynny, a dyna pam y mae gennym ni gyfrifoldeb i sicrhau ein bod yn cyfrannu at y trafodaethau masnach hyn.
Mae'n rhaid i mi ddweud wrthych ein bod, mewn gwirionedd, yn awyddus i gydweithio'n adeiladol â'r Deyrnas Unedig ac y buom ni yn cydweithio yn adeiladol â Llywodraeth y Deyrnas Unedig. Rwyf eisoes wedi cael nifer sylweddol o sgyrsiau gyda'r comisiynydd masnach newydd, Conor Burns, ac roeddem yn obeithiol y byddai'r corff gweinidogol newydd y bwriedid ei sefydlu i edrych ar y materion masnach yn y gwahanol adrannau datganoledig—. Roedd y corff hwnnw i fod i gwrdd ychydig cyn yr etholiad cyffredinol, felly rydym ni'n edrych ymlaen at weld hynny eto. Rydym yn siomedig, fodd bynnag, ynghylch y ffaith y buom yn siarad am y concordat a sut y bydd y berthynas honno'n edrych am fisoedd a hoffem weld pethau'n gwneud cynnydd, oherwydd rydym ni'n brin iawn o amser erbyn hyn.
Felly, rydym ni wrth gwrs yn awyddus i sicrhau ein bod yn ymgysylltu ac y byddwn yn parhau i ymgysylltu â Llywodraeth y DU. Wrth gwrs rydym ni bellach yn derbyn y caiff Brexit ei wireddu, ond rwy'n credu hefyd bod yn rhaid i ni fod yn glir ein bod yn credu—er bu etholiad cyffredinol nid yw hynny'n golygu nad ydym yn credu y bydd niwed yn deillio o Brexit. Mae academyddion wedi dweud wrthym ni mai dyna fydd yn digwydd, mae economegwyr wedi dweud wrthym ni mai dyna fydd y sefyllfa, a'r ffaith yw bod 60 y cant o'n masnach mewn nwyddau gyda'r UE. Felly, mae unrhyw beth sy'n mynd i adeiladu rhwystrau rhyngom ni a'r UE yn debygol o gael effaith negyddol ac nid wyf yn credu ei bod hi'n esgeulus ar ein rhan i dynnu sylw at hynny.
Byddwn yn sefydlu'r grŵp cynghori arbenigol hwn a byddaf yn rhoi mwy o wybodaeth i chi am hynny fis nesaf, ond yr hyn y gallaf ei ddweud wrthych chi yw ein bod eisoes wedi cynnal dadansoddiad helaeth o'r sectorau allweddol sy'n allforio yng Nghymru. Nid ydym ni wedi dadansoddi'r wybodaeth honno eto, ond y peth allweddol inni pan fyddwn yn dechrau ar y trafodaethau hyn yw, lle bo modd, y bydd ein dadl yn gryfach o lawer os gallwn ei seilio ar dystiolaeth. Dyna pam y mae cael y panel cynghori arbenigol hwn, rwy'n credu, yn hollbwysig.
Nid wyf wedi dweud yn unman ein bod yn gofyn am feto o ran masnach. Rydym ni'n cydnabod mai Llywodraeth y DU yw'r partner arweiniol o ran masnach. Ond, yn amlwg, gyda materion datganoledig, rydym yn disgwyl cael dweud mawr ac rydym ni eisiau sicrhau bod y Cynulliad hwn hefyd yn cael cyfle i gyfrannu at hynny.
Yn olaf, o ran y llysgenhadon masnach, rwyf wedi bod yn cyfarfod â rhai o lysgenhadon masnach y DU er mwyn sicrhau eu bod yn ymwybodol o'r hyn y mae Cymru yn ei gynnig ac mae hynny'n rhywbeth yr ydym yn bwriadu gwneud llawer mwy ohono yn y dyfodol i wneud yn siŵr bod pobl yn deall beth mae Cymru yn ei gynnig, a bydd rhywfaint o hynny i'w weld yn yr adroddiad rhyngwladol yr wythnos nesaf.