Hoffwn ddiolch i bawb a gymerodd ran yn ein hymchwiliad ac i'n clercod pwyllgor rhagorol am hwyluso'r ymchwiliad dilynol hwn i gysgu ar y stryd, heb sôn am angerdd ein Cadeirydd, John Griffiths, a aeth â ni i gyfarfod â phobl sydd â phrofiad o gysgu allan, sy'n gwneud i rywun deimlo'n ostyngedig iawn.

Gŵyr pawb ohonom fod gennym argyfwng digartrefedd a bod y ffigurau swyddogol yn tanamcangyfrif yn fawr nifer y bobl a orfodir i gysgu ar y stryd. Dylem deimlo cywilydd fod hyd yn oed un person yn gorfod cysgu allan ar ein strydoedd. Mae'n bechod moesol yn yr unfed ganrif ar hugain. Wrth gwrs, mae'r rhesymau dros ddigartrefedd yn amrywiol ac yn gymhleth, ac yn aml yn llawer mwy cymhleth nag y gallwn ei ddychmygu. Peidio â chael to dros eich pen, a chanolbwyntiodd ein gwaith dilynol ar bobl sy'n cysgu ar y stryd ac sydd â phroblemau iechyd meddwl a chamddefnyddio sylweddau sy'n cyd-ddigwydd. Rhaid inni sicrhau bod pobl ddigartref yn cael eu trin â'r parch a'r ddealltwriaeth y maent yn eu haeddu pan fyddant yn mynd i ofyn am gymorth, fel nad ydynt yn cael y teimlad o 'ni a nhw'. Felly, pan fydd pobl ddigartref yn mynd at wasanaethau i ofyn am help, rhaid i'r diwylliant tuag atynt newid.

Mae'n ystadegyn brawychus fod dwy ran o dair o farwolaethau ymysg y digartref yn deillio o wenwyn cyffuriau. Pan fyddwn yn edrych ar yr amser sydd gan weithiwr allgymorth i siarad â rhywun er mwyn meithrin perthynas ac ennill eu hymddiriedaeth, mae'n cyfateb i 2.5 munud, sy'n gwbl annigonol. Dyna pam y synnais na wnaeth Llywodraeth Cymru dderbyn ein holl argymhellion yn ddiamod, yn enwedig argymhelliad 3. Ac er fy mod yn ddiolchgar fod y Gweinidog wedi derbyn egwyddor yr argymhelliad, rhaid i Lywodraeth Cymru wneud mwy i weithio gyda Llywodraeth y DU i liniaru niwed camddefnyddio sylweddau.

Rwyf hefyd yn siomedig fod Llywodraeth Cymru yn barod i gamu'n ôl ac estyn yr awenau i lywodraeth leol mewn perthynas â gyrru newid diwylliannol. Gwnaethpwyd ein pedwerydd argymhelliad am fod tystiolaeth wedi'i rhoi i'r pwyllgor mai'r prif rwystr i ddarparu gwasanaethau gwirioneddol integredig oedd diffyg arweiniad a dull seilo o weithredu. Er bod y Gweinidog wedi dweud ei bod yn derbyn egwyddor ein hargymhelliad y dylai Llywodraeth Cymru fabwysiadu rôl arweiniol wrth hybu newid diwylliannol, yn yr un gwynt maent yn awgrymu y dylai awdurdodau lleol yng Nghymru gamu i'r gofod lle roedd Llywodraeth Cymru'n darparu cyfeiriad yn y gorffennol. Nid arweinyddiaeth yw hyn, ond ymwrthod â chyfrifoldeb. Y peth diwethaf sydd ei angen arnom yw 22 dull gwahanol o ddarparu gwasanaethau integredig. Rhan o'r rheswm pam fod gennym y fath argyfwng cysgu allan yw oherwydd bod gwahanol gyrff yn mabwysiadu dulliau gwahanol o weithredu. Anwybyddir iechyd meddwl a chamddefnyddio sylweddau sy'n cyd-ddigwydd yn yr ymdrech i fynd i'r afael â'r angen am dai. Dywedodd Iechyd Cyhoeddus Cymru wrth y pwyllgor fod rhwystrau'n bodoli o fewn yr adrannau iechyd hefyd. Felly, mae'n hanfodol fod Llywodraeth Cymru yn darparu'r arweiniad, y cyfeiriad a'r cyllid er mwyn mynd i'r afael â'r problemau cymhleth sydd ynghlwm wrth gysgu allan.

Oni cheir cyfeiriad clir o'r brig, nid ydym yn mynd i gyrraedd unman a bydd olynydd ein pwyllgor yn trafod y broblem eto ymhen ychydig flynyddoedd. Mae Llywodraeth Cymru yn dda iawn am gyflwyno cynlluniau, ond y ddarpariaeth sy'n bwysig. Rwy'n gobeithio'n fawr fod y tro hwn yn wahanol gan fod rhai o'r bobl fwyaf agored i niwed yn ein cymdeithas yn dibynnu arnom mewn gwirionedd. Diolch.