Ymestyn Masnachfraint Etholiadau'r Senedd

6. Cwestiynau i Gomisiwn y Senedd – Senedd Cymru ar 1 Gorffennaf 2020.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Helen Mary Jones Helen Mary Jones Plaid Cymru

1. Pa baratoadau y mae'r Comisiwn wedi eu rhoi ar waith o ran ymestyn masnachfraint etholiadau'r Senedd, er gwaethaf y pandemig coronafeirws? OQ55359

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 3:02, 1 Gorffennaf 2020

Ers 1 Mehefin, mae pobl ifanc a fydd yn 16 neu'n 17 oed pan gynhelir etholiad y Senedd y flwyddyn nesaf wedi cael cofrestru i bleidleisio. Mae'r Comisiwn wedi creu adnoddau addysg i helpu pobl ifanc i ddeall sut mae ein democratiaeth yn gweithio. Roedd y rhain ar gael ar Hwb—llwyfan dysgu ac addysgu digidol Llywodraeth Cymru—cyn dechrau'r cyfnod cofrestru ar 1 Mehefin, a bydd adnoddau ychwanegol sy'n briodol i'w defnyddio mewn nifer o leoliadau, gan gynnwys ar gyfer addysg gartref, yn cael eu hychwanegu'n fuan. Mae'r Comisiwn wedi ysgrifennu at ysgolion i gynnig y sesiynau allgymorth arferol ar-lein, gan sicrhau bod y tîm addysg ac ymgysylltu â phobl ifanc yn parhau i gynnig ymgysylltiad uniongyrchol yn ystod y cyfnod pandemig yma.

Photo of Helen Mary Jones Helen Mary Jones Plaid Cymru 3:03, 1 Gorffennaf 2020

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Llywydd. Diolch yn fawr iawn. Mae'n braf iawn gweld bod cymaint o gynnydd wedi'i wneud ar y gwaith hwn ar adeg mor anodd, pan fo staff y Comisiwn wedi bod o dan gymaint o bwysau. Mae hefyd, wrth gwrs, wedi bod yn braf iawn gweld y Senedd Ieuenctid yn parhau â'i gwaith. A ydych chi wedi gallu gwneud neu a fyddwch yn gallu gwneud unrhyw asesiad ynghylch y gyfradd gofrestru ar gyfer y grŵp hwnnw o bobl ifanc? A gawn ni wybod, erbyn yr hydref efallai, ble mae pobl yn cofrestru a ble nad ydynt yn cofrestru, ac a allai hynny fod yn achos i'r Comisiwn dargedu ei adnoddau ymhellach os byddwn yn canfod, gyda grwpiau penodol o bobl ifanc neu mewn ardaloedd daearyddol arbennig, nad oes cymaint yn cofrestru ag y byddem i gyd yn dymuno ei weld?

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru

Wel, mae hwnna'n bwynt ardderchog, ac, wrth gwrs, mi fyddwn ni eisiau cadw golwg ar lefel y cofrestru gan bobl ifanc. Mae hyn yn gyfnod heriol i bawb i wneud y gwaith hyn, ac yn enwedig i awdurdodau lleol, wrth gwrs, sy'n gyfrifol am y gwaith cofrestru yma'n ymarferol. Felly, rydym ni'n ceisio rhoi cymaint o hyblygrwydd i lywodraeth leol ag sy'n bosib yn yr amser sydd gyda ni ar hyn o bryd, ond, wrth i'r hydref agosáu a'r gaeaf, fe fydd yn rhaid i ni edrych ar y niferoedd sydd eisoes wedi cofrestru a gweld sut mae'r patrymau hynna'n datblygu. Lle mae angen gwneud gwaith pellach, mi fyddwn ni'n gweithio gyda Llywodraeth Cymru, y Comisiwn Etholiadol a llywodraeth leol i sicrhau bod y gwaith pellach yna'n cael ei wneud fel bod pob person ifanc yng Nghymru yn ymwybodol o'r hawl newydd fydd gyda nhw'r flwyddyn nesaf i bleidleisio yn etholiadau Senedd Cymru.