6. Cwestiynau i Gomisiwn y Senedd – Senedd Cymru ar 1 Gorffennaf 2020.
4. A wnaiff y Comisiwn roi arweiniad i Aelodau ar ailagor swyddfeydd etholaethol yn ddiogel? OQ55371
Mae dyletswydd ar yr Aelodau unigol i gadw staff ac ymwelwyr yn ddiogel yn eu swyddfeydd etholaethol a rhanbarthol, a nhw sy'n gyfrifol am benderfynu a ydynt wedi cymryd y camau priodol. Mae'r Comisiwn yn paratoi y dogfennau i ategu cyngor Llywodraeth Cymru mewn ffordd sydd wedi'i chynllunio i gynorthwyo'r Aelodau i gyflawni eu dyletswyddau fel cyflogwyr ac fel rheolwyr safle.
Diolch, Llywydd. Nid fi fydd yr unig un sy'n teimlo bod ein hetholwyr nawr eisiau gweld ein swyddfeydd yn agor, fel y gall cymorthfeydd cynghori ddigwydd wyneb yn wyneb. Nawr, mae canllawiau 'Diogelu Cymru yn y gwaith' a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru, yn nodi:
'Dylai pob risg gael ei hasesu, gan gynnal trafodaethau ystyrlon â staff'.
Hyd yn hyn, fodd bynnag, gofynnwyd imi gwblhau holiadur syml ac aneglur iawn gan y Comisiwn a dyna'r cwbl. Felly, a yw'r Comisiwn yn bwriadu cynnal asesiad risg, a rhoi canllawiau a chyngor i ni fel Aelodau ar gyfer dychwelyd yn ddiogel, ac a fydd hyn yn fuan? O ba gyllideb y bydd cost rhagofalon diogelwch a mesurau cadw pellter cymdeithasol yn cael eu talu? A pham y mae'n cymryd cymaint o amser i unrhyw ganllawiau clir gael eu cyhoeddi gan y Comisiwn, yn enwedig gan fod Llywodraeth Cymru wedi gofyn i bob cyflogwr a phob busnes arall gyfathrebu ag eglurder a chysondeb? Credaf fod angen y cyfarwyddyd hwnnw arnom ni, fel Aelodau. O ran yr ystâd, yn enwedig ym Mae Caerdydd, mae'n ymddangos eich bod yn cymryd pob mesur priodol yno, ond eto, yn ein swyddfeydd etholaethol, mae'n teimlo fel ein bod ar ein pennau ein hunain yn hyn o beth, ac nid wyf yn gweld hynny'n dderbyniol fel Aelod. Rwyf eisiau bod yn ofalus iawn o'm staff yn y lle cyntaf, a'm hetholwyr hefyd. Diolch.
Fel y dywedais, yr Aelod etholedig sy'n gyfrifol am swyddfeydd etholaethol a swyddfeydd rhanbarthol, ac mae'r Aelodau etholedig, wrth gwrs, yn gyfrifol am faterion staff eu hunain hefyd. Byddwn yn darparu'r canllawiau sy'n ofynnol ac y gofynnir amdanynt, ond mater i Aelodau unigol yw penderfynu pryd y mae'n briodol ac yn ddiogel i wneud unrhyw waith y maen nhw'n dymuno'i wneud o'u swyddfeydd. Rydym ni i gyd, wrth gwrs, yn dilyn canllawiau cyffredinol gweithio o gartref os yw'n bosibl gwneud hynny, ac mae'r mwyafrif helaeth iawn o'n holl staff, fel Aelodau unigol ac fel staff y Comisiwn, wedi gallu gweithio'n effeithiol o gartref hyd yma. Ond os yw'r Aelodau'n teimlo bod angen mwy o arweiniad i'r Aelodau ynghylch ailagor, hyd yn oed os ydynt yn credu bod angen i hynny fod ar gael i'r Aelodau fesul sefyllfa unigol, yna, os gwelwch yn dda, Aelodau, cysylltwch â'r Comisiwn a byddwn yn darparu'r arweiniad hwnnw ar gyfer sefyllfaoedd unigol. Ond, dywedaf eto mai mater i Aelodau unigol yw rheolaeth a gweithle'r Swyddfa ranbarthol ac etholaethol. Hefyd, o ran yr ateb ar gostau, wrth gwrs, bydd rhai elfennau'n dod o dan y Comisiwn a'i gyllideb, ond bydd llawer iawn o agweddau ar y costau hyn y bydd unrhyw Aelod yn dymuno eu hawlio yn rhan o gyfrifoldeb y bwrdd taliadau.