6. Pa asesiad diweddar sydd wedi'i wneud o'r galw am addysg cyfrwng Cymraeg yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OQ55607

Diolch yn fawr, Helen Mary. Mae cynlluniau strategol Cymraeg mewn addysg awdurdodau lleol yn amlinellu sut y caiff y galw am addysg cyfrwng Cymraeg ei ateb. Mae ein gwaith blynyddol yn monitro cynlluniau yn awgrymu bod cynnydd yn nifer y dysgwyr sy'n cael mynediad at ddarpariaeth cyfrwng Cymraeg yn y rhan fwyaf o Ganolbarth a Gorllewin Cymru. Mae rheoliadau newydd y cynllun strategol Cymraeg mewn addysg yn nodi disgwyliad uwch o ran targedau, ac mae hynny'n cyd-fynd â Cymraeg 2050.

Diolch ichi am eich ateb, Weinidog. Gwn y byddwch am ymuno â mi i longyfarch Cyngor Sir Powys, sydd wedi gosod tendr eto yn ddiweddar i adeiladu Ysgol Gymraeg y Trallwng, sydd â lle i 150 o blant. Fel rhywun a fagwyd yn Sir Drefaldwyn ac a gafodd eu haddysg yno, er bod hynny amser maith yn ôl, rwy'n croesawu'r buddsoddiad hwn yn fawr.

Hoffwn eich holi ynglŷn â’r camau nesaf ar gyfer ysgol Gymraeg newydd Dewi Sant yn Llanelli. Rwy'n ymwybodol fod problemau o hyd gyda dod o hyd i safle priodol. Yn y cyfamser, mae fy mewnflwch yn llawn o bryderon gan bobl sy'n poeni am anawsterau darparu dysgu gan gadw pellter gymdeithasol yn ddiogel ar y safle presennol. A gaf fi eich gwahodd unwaith eto, Weinidog, i ddarbwyllo teuluoedd a staff yr ysgol, pan ddynodir safle newydd, y bydd cyllid ar gael ar gyfer adeilad newydd ac na fydd yn cael ei golli oherwydd yr anallu anffodus iawn, heb fynd i ailadrodd yr amgylchiadau, i fwrw ymlaen ar y safle gwreiddiol?

Fel chithau a llawer o bobl eraill, Helen Mary Jones, mae ailddarparu ysgol newydd ar gyfer y gymuned honno’n parhau i fod yn flaenoriaeth i mi. Edrychaf ymlaen at dderbyn cais gan gyngor Sir Gaerfyrddin fel y gallwn fwrw ymlaen â'r prosiect hwnnw.

Weinidog, dangosodd adroddiad gan Estyn yn gynharach eleni fod angen gwella safonau llythrennedd, rhifedd a Chymraeg ail iaith mewn oddeutu hanner yr ysgolion cynradd a'r holl ysgolion uwchradd a arolygwyd ers 2017 yn Sir Benfro. O gofio bod gwasanaethau addysg llywodraeth leol Sir Benfro yn peri pryder ac yn galw am weithredu dilynol, a allwch chi ddweud wrthym pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda'r awdurdod lleol, a chonsortia rhanbarthol yn wir ynglŷn â chodi safonau a gwella canlyniadau, yn enwedig mewn perthynas ag addysgu Cymraeg fel ail iaith?

Diolch, Paul. Mae gwelliannau wrth addysgu Cymraeg fel ail iaith yn bwysig ledled Cymru, nid yn Sir Benfro yn unig, a bydd yn rhan bwysig o'n cwricwlwm diwygiedig, ein cyfleoedd dysgu proffesiynol a'n darpariaeth newydd addysg gychwynnol i athrawon. Cyfarfûm â chynrychiolwyr, gyda fy swyddogion a chynrychiolwyr o Sir Benfro cyn toriad yr haf i drafod pa gymorth ychwanegol y gall Llywodraeth Cymru ei roi i'r awdurdod addysg lleol hwnnw i helpu i wella safonau yn gyffredinol.