3. Pa gynlluniau sydd gan Lywodraeth Cymru i ddelio â chynnydd posibl yn nifer yr achosion lle ceir canlyniadau positif mewn profion COVID-19 yng Nghaerffili yn y dyfodol? OQ55803

Llywydd, diolchaf i'r Aelod am y cwestiwn yna. Yr hyn sy'n cyfrannu fwyaf at ymdrin â chynnydd posibl yn y dyfodol yw gwneud popeth o fewn ein gallu yn ein bywydau ein hunain i atal hynny rhag digwydd. Diolchaf i bobl Caerffili am bopeth y maen nhw wedi ei wneud eisoes, ac am bopeth yr wyf i'n gwybod y byddan nhw'n dymuno ei wneud yn ystod yr wythnosau anodd sydd o'n blaenau.

Ac rwyf i'n cydnabod hefyd, gyda'r Prif Weinidog, fod pobl Caerffili wedi gwneud ymdrechion aruthrol dros y ddau fis diwethaf i gael y gyfradd o dan reolaeth, ond bydd ef yn ymwybodol—mor ymwybodol ag unrhyw un arall—bod Caerffili wedi bod dan gyfyngiadau o ryw fath am fwy o amser na neb arall yng Nghymru, ers 8 Medi. O gofio hynny, rydym ni wedi dysgu rhai gwersi yng Nghaerffili, ac mae'r ffiniau sydd gennym ni â bwrdeistrefi sirol wedi peri problemau i aelwydydd sengl a oedd, o dan y cyfyngiadau lleol, yn cael cysylltu â phobl o fewn ffiniau'r sir yn unig. I lawer, mae honno'n ffin ffug—pobl a oedd yn dymuno cysylltu ymhellach i'r gogledd yn Rhymni, pobl sy'n dymuno cysylltu yn Nantgarw—ac mae'n ei gwneud yn anodd iawn. A cheir nifer fawr o broblemau cysylltiedig eraill o ran y ffiniau sirol hynny. Felly, pe byddai angen rhagor o gyfyngiadau, a fyddai'r Prif Weinidog, os gwelwch yn dda, yn cadw hynny mewn cof a meddwl efallai am sut y gallwn ni sicrhau bod pobl sy'n byw ar eu pennau eu hunain yn arbennig, ond mwy o bobl y mae cyfyngiadau yn effeithio arnyn nhw, yn gallu cysylltu y tu hwnt i'r ffiniau sirol hynny yn ystod cyfyngiadau lleol?

Llywydd, a gaf i ddiolch i Hefin David am y pwyntiau pwysig yna? Fe fydd e'n gwybod ein bod ni wedi ei gwneud yn glir ddoe, yn y cyfnod ar ôl y cyfnod atal byr, pan fydd gennym ni gyfres newydd, symlach o reolau cenedlaethol i Gymru, na fydd pobl yn cael eu cyfyngu i'w hardaloedd bwrdeistref sirol eu hunain o ran teithio. Ac mae hynny yn rhannol i gydnabod y pwyntiau pwysig y mae Hefin David wedi eu gwneud: oherwydd eu heffaith ar grwpiau penodol mewn cymdeithas, ond hefyd oherwydd y cymhlethdod anochel a gafodd ei greu yn sgil ymdrin â materion ar sail bwrdeistref sirol gyfan. Felly, bydd pobl yng Nghaerffili yn cael teithio y tu hwnt i ffin y sir ar ôl 9 Tachwedd, a bydd hynny yn arbennig o ddefnyddiol, rwy'n gwybod, yn yr achosion afreolaidd hynny lle mae'r bobl y byddai pobl yn dymuno bod mewn cysylltiad â nhw yn byw ychydig filltiroedd yn unig dros y ffin honno. Rwy'n gwybod pa mor anodd y mae hi wedi bod, i bobl ddilyn y rheolau ac weithiau i ddeall y rheolau, ac rwy'n cymeradwyo yr Aelod yn fawr iawn am yr ymdrechion yr wyf yn gwybod ei fod wedi eu gwneud—yr ymdrechion enfawr y mae wedi eu gwneud—mewn pob math o ffyrdd i sicrhau bod pobl Caerffili yn cael y cyngor gorau posibl a'r wybodaeth ddiweddaraf a oedd ar gael iddyn nhw yn y ffyrdd mwyaf defnyddiol.

Prif Weinidog—. Ydych chi'n gallu fy nghlywed i?

Gallwn, ewch ymlaen.

Iawn. Cefais i rai problemau gyda fy motymau yn y fan yna.

Prif Weinidog, er mwyn i bobl yng Nghaerffili a Chymru allu paratoi, mae'n ymddangos bod rhyw fath o ddryswch yr wyf i'n gobeithio y gallwch chi ei egluro i ni y prynhawn yma. Mae un o'ch Gweinidogion chi wedi llefaru gan ddweud y bydd cyfnod atal byr arall ym mis Ionawr a mis Chwefror—cyfyngiadau symud cyfnod atal byr arall. A wnewch chi gadarnhau neu egluro safbwynt y Llywodraeth ynglŷn â hyn, os gwelwch yn dda?

Llywydd, ar yr amod ein bod ni i gyd yn gwneud popeth o fewn ein gallu i wneud y gorau o'r cyfnod atal byr hwn, nid ei danseilio fel y mae cynifer o Aelodau ei phlaid hi wedi treulio'r 10 diwrnod diwethaf yn ceisio ei wneud, ac ar yr amod ein bod ni i gyd yn gwneud y pethau iawn yn y cyfnod y tu hwnt i'r cyfnod atal byr, yna mae gennym ni lwybr yng Nghymru hyd at y Nadolig na fydd yn galw am orfodi cyfnod arall o'r math hwn ar bobl yng Nghymru.

Y tu hwnt i'r flwyddyn galendr hon, nid oes yr un ohonom ni mewn sefyllfa i syllu i mewn i'r bêl grisial honno. Bydd llawer o bethau yn newid rhwng nawr a'r adeg honno, gan gynnwys hynt y clefyd ei hun, ond hefyd posibiliadau eraill a ddaw i'n rhan wrth ymdrin â'r clefyd. Yn ddiweddarach yr wythnos hon, bydd fy nghyd-Aelod Vaughan Gething yn cyhoeddi datganiad ar ddatblygiadau newydd mewn profi, sy'n cael eu harwain mewn sawl ffordd yma yng Nghymru. Ac os bydd y posibiliadau hynny yn dwyn ffrwyth ac y bydd y profion hynny yn dod ar gael—profion y gall pobl eu defnyddio eu hunain, gyda chanlyniadau cyflym yn cael eu rhoi iddyn nhw heb orfod mynd i ganolfan na'u hanfon i ffwrdd i gael canlyniadau—yna bydd hynny yn rhoi cyfres wahanol o gamau gweithredu y gallem ni eu cymryd i fynd i'r afael â'r clefyd yn y flwyddyn newydd. Nid oes neb doeth mewn sefyllfa i ddweud y dylid ystyried unrhyw gamau gweithredu neu y dylid eu diystyru, ond mae gennym ni lwybr hyd at ddiwedd y flwyddyn galendr, ar yr amod bod pob un ohonom ni yn gwneud y pethau yn ein bywydau ein hunain sy'n amddiffyn ein hunain ac eraill orau, ac mae angen cefnogaeth pob un Aelod etholedig yn y Senedd hon i wneud hynny.