5. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am ddefnyddio ymwelwyr iechyd yng Nghymru? OQ56331

Gwnaf. Darparodd Llywodraeth Cymru ganllawiau ar ddarparu rhaglen Plant Iach Cymru gan ymwelwyr iechyd yn ystod y pandemig, er mwyn sicrhau bod plant yn ddiogel ac yn cael eu gweld a bod teuluoedd yn cael eu cefnogi cyn belled ag y bo modd. Rydym yn ymwybodol y gallai ymwelwyr iechyd fod wedi'u hadleoli i feysydd acíwt eraill os oedd niferoedd y gweithlu'n caniatáu pan oedd y pandemig ar ei waethaf. Yn ôl yr hyn a ddeallaf, nid yw'n digwydd ar hyn o bryd.

Diolch i chi am yr ymateb hwnnw. Rwyf wedi codi'r cwestiwn hwn ar sawl achlysur oherwydd fy mod wedi cynnal arolwg o famau newydd yn ystod y pandemig, lle roeddent yn lleisio nifer o bryderon ynghylch mynediad at ymwelwyr iechyd yn ystod y cyfnod pwysig hwn. Ond yn ôl yr hyn a ddeallaf, ddoe, ar ôl cyfarfod â'r Gweinidog iechyd meddwl—a diolch eto am y cyfarfod hwnnw—fel y dywedoch chi, Weinidog, cafodd rhai eu hadleoli yn ystod cyfnodau cyntaf y pandemig ond eu bod bellach wedi dychwelyd i'w rôl. Dywedwyd wrthym hefyd, serch hynny, oherwydd rhai o broffiliau'r aelodau staff hynny, fod nifer wedi bod yn gwarchod eu hunain neu fod nifer wedi bod yn absennol oherwydd salwch. Felly, hoffwn ddeall sut rydych yn mynd i ddiogelu'r gwasanaeth ar gyfer y dyfodol a rhoi'r lefel berthnasol o gymorth y mae'r gwasanaeth hanfodol hwn ei angen. Mae'n achubiaeth i lawer o rieni newydd—mamau sy'n chwilio am y cyngor cychwynnol a'r cymorth hwnnw ar ddechrau bywyd babi.

Credaf fod sawl pwynt i'w wneud yno. Yn gyntaf, o ran y dyfodol mwy hirdymor, mae hynny'n ymwneud yn rhannol â'n buddsoddiad yn nyfodol y gweithlu, a bydd yr Aelod yn gwybod ein bod wedi ceisio cynyddu nifer yr ymwelwyr iechyd sy'n cael eu hyfforddi yn sylweddol ac yna eu cadw yn y gwasanaeth hefyd. Bydd hon yn her i'r gwasanaeth cyfan wrth edrych tua'r dyfodol, oherwydd rydym yn rhagweld y bydd rhai aelodau o staff am newid gyrfa GIG o bosibl. Bydd angen inni gadw pobl yn y gwasanaeth. Dyna pam, unwaith eto, fod cwestiynau cyntaf Jayne Bryant am wasanaethau llesiant a chymorth i barafeddygon yr un mor berthnasol i ymwelwyr iechyd a phawb arall ar draws iechyd a gofal cymdeithasol.

Yr ail bwynt y credaf ei bod hi'n bwysig ei wneud yw ei fod yn ymwneud â mwy na dim ond safbwynt polisi Llywodraeth ynglŷn â chydnabod pwysigrwydd ymwelwyr iechyd—felly, mae ein buddsoddiad yn Dechrau'n Deg yn y dyfodol yn dibynnu ar gael niferoedd da o ymwelwyr iechyd brwdfrydig o ansawdd uchel ac rwyf wedi bod yn falch iawn o'r gwaith y maent yn ei wneud—ond hefyd o safbwynt personol. Cofiaf yn dda iawn yr effaith a gafodd yr ymwelydd iechyd pan gawsom ein plentyn ninnau hefyd; mae'n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol. Felly, mae symud y bobl hynny yn ôl i'w rolau ledled y wlad yn eithriadol o bwysig, ac yna i ailfeddwl am y modd rydym yn gofalu am ein gweithlu presennol, oherwydd mae dyfodol y GIG eisoes yma mewn niferoedd helaeth—mae'r gweithwyr ymhen 10 mlynedd bron i gyd gyda ni eisoes o ran niferoedd cyffredinol—ond sicrhau hefyd ein bod yn parhau i hyfforddi a chael cenhedlaeth newydd o ymwelwyr iechyd yn dod i mewn yn y niferoedd cywir, ac mewn ffordd lle bydd eu rolau'n newid o ran y cymorth y maent mewn sefyllfa dda i'w ddarparu oherwydd y berthynas sicr y mae'r rhan fwyaf o ymwelwyr iechyd yn ei meithrin gyda'r menywod a'r teuluoedd y maent yn gweithio gyda hwy. Felly, mae heriau o'n blaenau, ond credaf y bydd nid yn unig y Llywodraeth hon ond unrhyw Lywodraeth yn y dyfodol yn parhau'n ymrwymedig i ddyfodol ein gwasanaeth ymwelwyr iechyd yn y niferoedd cywir, gyda'r sgiliau cywir.