Adroddiad Burns

1. Cwestiynau i'r Prif Weinidog – Senedd Cymru ar 23 Mawrth 2021.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour

7. Pa drafodaethau y mae Llywodraeth Cymru wedi'u cael gyda Llywodraeth y DU ynghylch gweithredu argymhellion adroddiad Burns? OQ56483

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:25, 23 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Diolchaf i Jenny Rathbone am hynna, Llywydd. Mae Llywodraeth Cymru yn croesawu adroddiad interim adolygiad Syr Peter Hendy o gysylltedd undebau. Mae'r adroddiad yn tynnu sylw at waith comisiwn Burns a'i gynigion ar gyfer buddsoddiad mewn prif reilffordd, gan greu gorsafoedd a gwasanaethau newydd i wella cysylltedd drwy well cludiant cyhoeddus.

Photo of Jenny Rathbone Jenny Rathbone Labour

(Cyfieithwyd)

Yr wythnos diwethaf, mabwysiadwyd targedau lleihau allyriadau carbon mwy heriol gennym i Gymru, ac fe'u cefnogwyd gan bob Aelod, a oedd yn wych. Felly, roeddwn i'n siomedig—heb sôn am y ffaith ei fod yn anghyson—bod y Ceidwadwyr Cymreig yn dal i fwriadu gwastraffu £2 biliwn ar ffordd liniaru ddiangen yn hytrach na'r rhwydwaith cludiant cyhoeddus modern a gynigiwyd gan adroddiad Burns ac a gymeradwywyd gan eich Llywodraeth chi yng Nghymru. Rwy'n credu bod adroddiad Burns yn ffordd wirioneddol ardderchog ymlaen o ran darparu aer glân yn ogystal â'n rhwymedigaethau o ran lleihau allyriadau carbon, nid yn unig i'm hetholwyr i ond i'r de-ddwyrain i gyd.

Ond, fel y gwyddoch, Prif Weinidog, mae asgwrn cefn y cynllun metro integredig hwn, a gynigir gan Burns, yn well defnydd o'r pedair prif reilffordd rhwng Caerdydd a Chasnewydd a thu hwnt. Felly, pa drafodaethau a gafwyd gyda Llywodraeth y DU, yng ngoleuni'r adroddiad interim gan Peter Hendy, ynghylch bwrw ymlaen â'r cynllun trawsnewidiol hwn, o gofio eu bod nhw'n dal i fod yn gyfrifol am y seilwaith prif reilffyrdd?

Photo of Mark Drakeford Mark Drakeford Labour 2:26, 23 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

Wel, Llywydd, rwyf yn llwyr ategu yr hyn a ddywedodd Jenny Rathbone am safon adroddiad comisiwn Burns, ac erbyn hyn, yn bwysig iawn, yr adroddiad a gymeradwywyd yn adolygiad cysylltedd undeb Syr Peter Hendy, y cyfeiriwyd ato yn benodol gan Syr Peter yn y rhagair i'r ddogfen honno, lle mae'n dweud bod datganoli wedi bod yn dda i drafnidiaeth a lle mae'n cyfeirio yn benodol at uwchraddio'r brif reilffordd, sef asgwrn cefn y comisiwn Burns hwnnw. Ac, yn wir, mae adolygiad Syr Peter Hendy, yn y ffordd y mae Jenny Rathbone newydd ei grybwyll, yn rhoi pwyslais arbennig ar ddatgarboneiddio, yr agenda amgylcheddol a'r targed carbon sero-net erbyn 2050. Felly, mae hynny i gyd yn newyddion da; yr hyn sydd ei angen arnom ni nawr yw Llywodraeth y DU i roi ei chefnogaeth i gomisiwn Burns a'i hadolygiad o gysylltedd undeb ei hun.

Nawr, cafodd fy nghyd-Weinidog Ken Skates gyfarfod gyda'r Farwnes Vere, y Gweinidog sy'n gyfrifol yn Llywodraeth y DU, ar 10 Mawrth, i drafod adroddiad interim cysylltedd undeb. Ac roedd hwnnw yn gyfle i bwysleisio i Lywodraeth y DU, unwaith eto, y rhan y gallan nhw ei chwarae o ran gwireddu argymhellion comisiwn Burns ac, ar yr un pryd, gwella cysylltedd rhwng de Cymru, de-orllewin Lloegr a thu hwnt.

Dywedais mewn ateb cynharach i Darren Millar, Llywydd, fy mod i eisiau gweld y Deyrnas Unedig yn cael ei hatgyfnerthu. Dyma adroddiad gan grŵp o bobl a gomisiynwyd gan Lywodraeth y DU. Maen nhw'n cyfeirio yn benodol at yr hyn y gall Llywodraeth y DU ei wneud nawr i fuddsoddi yng Nghymru i greu'r cysylltiadau hynny a fydd yn cynnal yr undeb yn y dyfodol. Gadewch i ni obeithio eu bod nhw'n dangos nad mater o fynnu hawliau Llywodraeth y DU yng Nghymru yn unig yw eu hoffter o'r undeb, ond mater o wneud buddsoddiadau a fyddai wir yn helpu i wneud i'r DU weithredu fel cyfanrwydd  cysylltiedig.

Photo of Elin Jones Elin Jones Plaid Cymru 2:29, 23 Mawrth 2021

(Cyfieithwyd)

A Laura Jones, ein Haelod mwyaf newydd, fydd yn gofyn y cwestiwn olaf un i'r Prif Weinidog yn nhymor y Senedd hon. Laura Jones.