2. A wnaiff y Gweinidog amlinellu blaenoriaethau Llywodraeth Cymru ar gyfer adolygiad gwariant arfaethedig Llywodraeth y DU 2021? OQ57021

Hoffwn weld Llywodraeth y DU yn cadw at ei hymrwymiad i weithio yn unol â pholisïau'r Llywodraethau datganoledig. Mewn meysydd fel sero-net a mynd i’r afael ag anghydraddoldebau rhanbarthol, ceir cyfleoedd i weithredu ar fuddsoddiadau a fydd yn gwneud gwahaniaeth go iawn i bobl yng Nghymru.

Diolch am eich ateb, Weinidog. Fel y gwyddoch, mae perygl y bydd Cymru'n colli dros £150 miliwn y flwyddyn o ganlyniad i brosiect HS2, a fydd yn cynyddu atyniad gogledd a gogledd-orllewin Lloegr. Mae'n hanfodol fod Cymru'n cael ei chyfran deg ac nad yw'n cael ei gadael ar ôl. Weinidog, a fyddech yn cytuno â mi fod gan Lywodraeth y DU gyfle perffaith i wneud hyn yn yr adolygiad o wariant sydd ar y ffordd ar 27 Hydref, drwy ymrwymo buddsoddiad a all gyflawni'r pecyn seilwaith rheilffyrdd hanfodol a nodwyd yn argymhellion Burns ar gyfer Casnewydd, gan gynnwys uwchraddio'r brif reilffordd a chwe gorsaf newydd mawr eu hangen?

Diolch. Lywydd, mae Jayne Bryant yn llygad ei lle yn cydnabod bod dadansoddiad Llywodraeth y DU ei hun yn dangos y gallai HS2 wneud niwed i Gymru, ac yn enwedig de-orllewin Cymru, ond maent yn dal i'w gategoreiddio fel prosiect Cymru a Lloegr. Maent ganddynt gyfle i fynd i'r afael â hyn ynghyd â thanariannu a thanfuddsoddi hanesyddol mewn perthynas â rheilffyrdd yng Nghymru yn yr adolygiad o wariant sydd ar y ffordd ar 27 Hydref.

Ond i ymateb yn benodol i'r cwestiynau ynghylch comisiwn Burns, derbyniwyd ei 58 o argymhellion mewn egwyddor gan Lywodraeth Cymru, ac maent yn cyd-fynd yn dda iawn â'n strategaeth drafnidiaeth newydd i Gymru. Mae'r uned gyflawni wedi'i sefydlu bellach yn Trafnidiaeth Cymru, ac mae honno'n bwrw ymlaen â'r gwaith o wireddu'r argymhellion hynny. Argymhellodd Burns chwe gorsaf newydd yn Heol Casnewydd, parcffordd Caerdydd, gorllewin Casnewydd, dwyrain Casnewydd, Llan-wern a Magwyr, a gwnaethom dderbyn yr argymhellion hynny, ond mae angen uwchraddio prif reilffordd de Cymru, sydd heb ei datganoli, er mwyn galluogi'r gorsafoedd hynny. Felly, yn yr adolygiad o wariant sydd ar y ffordd, mae cyfle gwych i Lywodraeth y DU wireddu'r hyn a ddywed am godi'r gwastad a buddsoddi yn y maes hwn yn enwedig.

Weinidog, un o brif nodau adolygiad o wariant y DU yw codi'r gwastad ledled y DU er mwyn cynyddu a lledaenu cyfleoedd. Fodd bynnag, fel y clywsom yn y cwestiwn blaenorol heddiw, mae Cymru'n parhau i wynebu prinder sgiliau sylweddol, sy'n rhwystro economi Cymru a gallu'r gweithlu i addasu i ddiwydiannau a thechnoleg sy'n newid yn barhaus. Mae ymchwil gan y Brifysgol Agored yn dangos bod bwlch sgiliau Cymru yn 2020 yn fwy na'r Alban a chwech o wyth rhanbarth Lloegr. O'r 50,000 o raglenni prentisiaeth a gychwynnwyd yn 2019-2020, 740 yn unig a oedd ym maes gweithgynhyrchu, a 5,000 ym maes adeiladu. Weinidog, pa warantau y gallwch eu rhoi mai un o flaenoriaethau Llywodraeth Cymru wrth ddyrannu unrhyw gyllid cynyddol a ddaw i Gymru fydd ei ddefnyddio i godi'r gwastad yn economi Cymru drwy ddiwallu anghenion busnesau er mwyn sicrhau na fydd prinder sgiliau yma yng Nghymru?

Wel, mae cryn dipyn o eironi yn y cwestiwn hwnnw, wrth gwrs, gan nad yw Llywodraeth y DU yn ariannu Llywodraeth Cymru mewn perthynas â'r £375 miliwn y byddem wedi'i dderbyn yn flaenorol gan yr Undeb Ewropeaidd, ac roedd llawer o'r cyllid hwnnw yn cael ei fuddsoddi mewn sgiliau, cyflogadwyedd, prentisiaethau, Banc Datblygu Cymru a phrosiectau seilwaith strategol eraill. Felly, mae'n amlwg fod datgysylltiad rhwng awydd yr Aelod am gyllid ychwanegol yn y maes hwn a realiti gwirioneddol yr hyn y mae Llywodraeth y DU yn ei wneud o ran peidio â chadw at ei haddewid na fyddai Cymru geiniog yn waeth ei byd.