2. Cwestiynau i’r Gweinidog Materion Gwledig a Gogledd Cymru, a’r Trefnydd – Senedd Cymru ar 15 Rhagfyr 2021.
8. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am weithredu addewid Llywodraeth Cymru i gyfyngu ar y defnydd o gewyll ar gyfer anifeiliaid sy'n cael eu ffermio? OQ57365
Diolch. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo i gyfyngu ar y defnydd o gewyll ar gyfer anifeiliaid sy'n cael eu ffermio. Rydym yn gweithio gyda gweinyddiaethau eraill i edrych ar sut a ble y cânt eu defnyddio, ac i ba raddau. Rydym hefyd yn ystyried effeithiau lles systemau presennol ac amgen.
Ym mis Mehefin eleni, cyhoeddodd y Comisiwn Ewropeaidd y byddent yn cael gwared ar systemau cewyll yn raddol ar gyfer nifer o wahanol anifeiliaid fferm, a digwyddodd hynny o ganlyniad i fenter dinasyddion Ewropeaidd, End the Cage Age, a gefnogwyd gan 1.4 miliwn o ddinasyddion, ac roedd 54,000 ohonynt yn dod o'r DU. Yng Nghymru, mae llawer o anifeiliaid a ffermir yn dal i gael eu caethiwo mewn cewyll, gan gynnwys hychod mewn llociau porchella, ieir dodwy, adar hela a chwningod. Dywed End the Cage Age fod dros 16 miliwn o anifeiliaid yn y DU yn byw mewn system gewyll. Mae'r Comisiwn Ewropeaidd wedi ymrwymo i gyflwyno cynnig deddfwriaethol erbyn diwedd 2023 i ddiddymu'n raddol gan arwain at wahardd y defnydd o gewyll ar gyfer ieir, hychod, lloi, cwningod, hwyaid a gwyddau, ac anifeiliaid eraill hefyd. Maent wedi ymrwymo i gael gwared yn raddol ar y defnydd o gewyll ar gyfer anifeiliaid sy'n cael eu ffermio erbyn 2027. Weinidog, a yw hyn yn rhywbeth y gallai Llywodraeth Cymru ystyried ei wneud er mwyn gwella lles pob anifail sy'n cael eu ffermio yng Nghymru?
Diolch yn fawr, a chredaf fod Joyce yn codi pwynt pwysig iawn. Mae gennym enw da iawn am godi'r safonau ym maes lles anifeiliaid fferm. Fe gyfeirioch chi at gorau hychod ar gyfer moch a chewyll cig llo ar gyfer lloi—maent wedi'u gwahardd—a chewyll batri ar gyfer ieir dodwy. Rydym yn wirioneddol awyddus i barhau i adeiladu ar hyn, a dyna pam mae ein rhaglen lywodraethu'n cynnwys ymrwymiad i gyfyngu ar y defnydd o gewyll ar gyfer anifeiliaid sy'n cael eu ffermio. Lluniwyd y rheoliadau sydd gennym ar hyn o bryd yn 2007, ond maent yn nodi amodau manwl ar gyfer cadw anifeiliaid sy'n cael eu ffermio. Felly, fel y soniais yn fy ateb cynharach, rydym yn gweithio'n agos iawn gyda gweinyddiaethau eraill i ystyried sut y gallwn wella ein safonau uchel iawn ym maes lles anifeiliaid a ffermir ymhellach drwy archwilio, er enghraifft, y defnydd o gewyll wedi'u cyfoethogi ar gyfer ieir dodwy a llociau porchella ar gyfer moch. Rydym yn mynd i ystyried o ddifrif beth yw'r effaith ar les yr anifeiliaid, y diwydiant, argaeledd masnachol systemau amgen, yn ogystal â'r effaith ar ddefnyddwyr, masnach, ac yn bwysig, yr amgylchedd.