Y Gymraeg yng Nghaerdydd

2. Cwestiynau i Weinidog y Gymraeg ac Addysg – Senedd Cymru ar 26 Ionawr 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

7. Pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn eu cymryd i wneud y Gymraeg mor hygyrch â phosibl yng Nghaerdydd? OQ57508

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 2:58, 26 Ionawr 2022

Mae'r fenter iaith a'r Urdd yn weithgar iawn yn y brifddinas drwy gynnig cyfleoedd i ddefnyddio, dathlu a mwynhau'r Gymraeg. Dwi'n edrych ymlaen i Tafwyl ddychwelyd i'r castell ym Mehefin. Mae hyn oll yn bwysig i gefnogi twf addysg Gymraeg a bod pawb yn gweld y Gymraeg fel iaith fyw.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

Diolch yn fawr, Weinidog. Fel un o blant y brifddinas, mae wedi bod yn wych gweld y twf yn y defnydd a chlywed y Gymraeg o'n hamgylch ni wrth gerdded strydoedd y ddinas. Fel dywedoch chi, un o uchafbwyntiau'r calendr cymdeithasol yng Nghaerdydd yw gŵyl Tafwyl, ac roedd e'n golled mawr i beidio â'i gweld hi yn ystod blwyddyn gyntaf y pandemig, ond roedd hi'n grêt i'w chael hi y llynedd ac rwy'n edrych ymlaen yn fawr ati eto eleni. Mae'n denu miloedd ar filoedd bob blwyddyn. Dwi'n ei chofio hi pan oedd hi'n cwrdd ym maes parcio'r Mochyn Du; nawr mae hi'n cwrdd yn y castell ac mae hi wedi mynd yn ŵyl fawr. Ond, gyda llwyddiant, gyda'r 39,000 o bobl sydd nawr yn mynychu Tafwyl, mae yna gostau ychwanegol, ac rŷn ni'n clywed yn gyson, onid ŷn ni, yn y Senedd yma am gostau yn gyffredinol yn cynyddu. Mae Menter Caerdydd yn meddwl y bydd cost cynnal Tafwyl eleni rhyw 20 y cant yn ddrutach o'i chymharu â 2019. Mae'n rhaid i Fenter Caerdydd sicrhau'r arian hwnnw trwy ymgeisio bob blwyddyn am wahanol grantiau, ac mae hynny yn ei hunan yn creu ansicrwydd. Mae'r ffaith bod mynediad am ddim i Tafwyl yn gwneud yr ŵyl mor hygyrch, gyda nifer o rieni a thrigolion di-Gymraeg a phobl o gefndiroedd ethnig Caerdydd yn mynychu'r ŵyl. Pa gynlluniau sydd gan y Llywodraeth i sicrhau bod Tafwyl yn parhau yn hygyrch ac yn cael ei hariannu yn addas? Diolch yn fawr.

Photo of Jeremy Miles Jeremy Miles Labour 2:59, 26 Ionawr 2022

Diolch i Rhys ab Owen am y pitsh penodol hwnnw am gyllid pellach i Tafwyl. Rŷn ni'n darparu dros ryw £200,000 y flwyddyn i fenter iaith Caerdydd a menter Bro Morgannwg i'w galluogi nhw i gynnig arlwy o brosiectau, gweithgareddau a digwyddiadau yng Nghaerdydd i deuluoedd ac i blant ac i bobl ifanc ac i'r gymuned gyfan, ac mae hynny i'w ddathlu. Mae'n ffantastig eu bod nhw'n gwneud y gwaith hwnnw ac i weld impact cadarnhaol hynny yn ffyniant yr iaith yn y brifddinas. Fel gwnes i ddweud, rwy'n edrych ymlaen at weld Tafwyl yn dychwelyd i'r castell, nid i faes parcio'r Mochyn Du, fel gwnaeth e ein hatgoffa ni. Mae'n gyfraniad pwysig iawn nid yn unig i'r Gymraeg yn y brifddinas, ond, byddwn i'n awgrymu, yn ehangach na hynny hefyd.