1. Cwestiynau i Weinidog yr Economi – Senedd Cymru ar 16 Chwefror 2022.
7. A wnaiff y Gweinidog ddatganiad am y cymorth sydd ar gael i fusnesau bach yng Nghanolbarth a Gorllewin Cymru? OQ57672
Mae Llywodraeth Cymru yn parhau i fod yn gwbl ymrwymedig i gefnogi mentrau micro, bach a chanolig ym mhob rhan o Gymru. Gall busnesau bach a chanolig gael gafael ar ystod eang o wybodaeth, cyngor a chymorth drwy ein gwasanaeth Busnes Cymru, a Banc Datblygu Cymru wrth gwrs.
Diolch, Weinidog. Busnesau bach a chanolig eu maint, fel y dywedoch chi, sydd i gyfrif am 62.4 y cant o gyflogaeth a 37.9 y cant o drosiant, gwerth tua £46 biliwn ar gyfer economi Cymru. Yr wythnos diwethaf, siaradais â pherchennog bwyty yn fy rhanbarth sy'n ystyried cau oherwydd nad ydynt yn gallu recriwtio staff. A gaf fi ofyn beth yw'r mecanwaith ar gyfer cysylltiad rhwng y warant i bobl ifanc a'r busnesau bach sy'n wynebu'r heriau recriwtio hynny, gan alluogi pobl ifanc i gael gwaith ac i feithrin sgiliau a chefnogi busnesau bach i dyfu? Diolch yn fawr iawn.
Wel, ceir amryw o elfennau yn y warant i bobl ifanc a allai fod o gymorth, ond ceir amryw o heriau eraill y gallai busnesau eu hwynebu. Felly, er enghraifft, ceir gwasanaeth paru â swyddi i ddeall sut y gallwch baru pobl â chyfleoedd gwaith sy'n bodoli, ceir gwaith gwasanaeth ReAct+, a fydd yn wasanaeth newydd, pwrpasol, sydd unwaith eto'n ceisio cwmpasu'r hyn sydd ei angen ar unigolion i'w helpu i fanteisio ar gyfleoedd gwaith, ac fel y trafodais yn flaenorol wrth ateb Luke Fletcher, y cyfleoedd y bydd Twf Swyddi Cymru+ yn eu darparu i gael pobl i mewn i'r byd gwaith.
Fodd bynnag, ceir heriau eraill y tu hwnt i'r warant i bobl ifanc. Mae'r rheini'n deillio o rai o'r heriau sydd gennym gyda mynediad at gyllid a'r gwahaniaeth yn y ffordd y defnyddiwyd arian Ewropeaidd a'r ffordd y caiff ei ddefnyddio yn awr—er enghraifft, maent yn sicr yn rhan o'r ffordd yr ydym yn ariannu Banc Datblygu Cymru, felly mae yna her yno mewn perthynas â'i gyllid yn y dyfodol. Mae yna her o ran sgiliau hefyd, oherwydd ym mhob rhan o'r economi, mae gan fusnesau ddiddordeb mewn parhau i allu buddsoddi mewn sgiliau. Mae cynllun presennol y ffordd y mae cronfeydd ffyniant cyffredin i fod i weithio yn golygu ei bod yn anodd iawn dod o hyd i ffordd o gael pecyn cymorth sgiliau sy'n briodol gynhwysfawr o gofio bod traean o'n pecynnau sgiliau a phrentisiaethau yn y gorffennol wedi'u hariannu gan hen arian Ewropeaidd. Ac wrth gwrs mae gennych rai o'r heriau sy'n deillio o fod rhai pobl wedi gadael y farchnad lafur yma yng Nghymru a'r DU—gweithwyr hŷn, a gweithwyr Ewropeaidd, wrth gwrs, y mae llawer ohonynt wedi dychwelyd i'w gwledydd cartref ac yn annhebygol o ddychwelyd. Ceir amrywiaeth o heriau i fynd i'r afael â hwy, a dyna'r heriau rwy'n eu trafod gyda chynrychiolwyr busnesau bach yn fy sgyrsiau rheolaidd â hwy, ac edrychaf ymlaen at allu gwneud mwy o hynny wyneb yn wyneb yn y dyfodol.
Ac yn olaf, cwestiwn 8, James Evans.