Deddf Hawliau Dynol 1998

2. Cwestiynau i’r Cwnsler Cyffredinol a Gweinidog y Cyfansoddiad – Senedd Cymru ar 16 Mawrth 2022.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

1. Pa asesiad y mae Llywodraeth Cymru wedi'i wneud o effaith y newidiadau arfaethedig i Ddeddf Hawliau Dynol 1998 ar setliad datganoli Cymru? OQ57785

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 2:25, 16 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Diolch am y cwestiwn. Cyhoeddodd Llywodraeth Cymru ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth y DU ar ddiwygio'r Ddeddf Hawliau Dynol ar 8 Mawrth, gan nodi ein pryderon sylweddol a'n gwrthwynebiad i'r cynnig i ddisodli Deddf Hawliau Dynol 1998 gan fil hawliau.

Photo of Rhys ab Owen Rhys ab Owen Plaid Cymru

(Cyfieithwyd)

Diolch yn fawr, Gwnsler Cyffredinol. Fel y gwyddoch, mae Deddf Hawliau Dynol 1998 a'r confensiwn Ewropeaidd ar hawliau dynol yn ganolog i ddatganoli yng Nghymru. Mae Deddf Llywodraeth Cymru 2006 yn diogelu cydymffurfiaeth â hawliau'r confensiwn a phleidleisiodd pobl Cymru drosti ddwywaith mewn refferenda. O gofio bod Llywodraeth San Steffan yn honni ei bod yn parchu refferenda, mae'n syndod y gallent fod yn fodlon cael gwared ar y pŵer hwn i bobl Cymru allu dwyn Llywodraeth Cymru a'r Senedd hon i gyfrif.

Os bydd Llywodraeth San Steffan yn gweithredu ei newidiadau arfaethedig, sy'n golygu na fydd angen i is-ddeddfwriaeth y DU fod yn gydnaws â hawliau'r confensiwn mwyach ac na ellir ei herio mwyach drwy adolygiad barnwrol, Gwnsler Cyffredinol, a yw Llywodraeth Cymru wedi ystyried pa effaith y byddai hynny'n ei chael ar statws cyfraith Cymru? Diolch yn fawr.

Photo of Mick Antoniw Mick Antoniw Labour 2:26, 16 Mawrth 2022

(Cyfieithwyd)

Wel, diolch am y pwyntiau a wnewch. Mae hwn yn bwynt cyfansoddiadol difrifol yn wir oherwydd, fel y sonioch chi, mae hawliau dynol wedi'u gwreiddio yn ein statws cyfansoddiadol. Fe fyddwch yn gwybod, wrth gwrs, fod gennym bryderon difrifol ynghylch natur yr ymgynghoriad. Er ei fod yn sôn am ddatganoli, nid yw'n ymdrin â'r materion datganoli sydd yno mewn gwirionedd, ac mae'n codi nifer o feysydd sy'n peri pryder inni pan sonnir am chwyddiant hawliau, h.y. bod gennym ormod o hawliau, mae'n debyg, a'i fethiant i fynd i'r afael â materion yn ymwneud â hawliau economaidd-gymdeithasol.

Ond ar y pwynt cyfansoddiadol penodol ynglŷn â phe bai Llywodraeth y DU yn bwrw ymlaen yn groes i argymhellion ei hadolygiadau annibynnol blaenorol, bydd yn rhaid inni ystyried wedyn beth yw'r goblygiadau i gyfraith Cymru. Bydd yn rhaid inni ystyried beth yw'r opsiynau o ran sut rydym yn gwarchod statws cyfraith a safonau hawliau dynol yn ein deddfwriaeth ein hunain. Mae hynny'n rhywbeth rwy'n ei ystyried ar hyn o bryd, ac os bydd angen, byddaf yn adrodd yn ôl maes o law.