5. Pa gyngor cyfreithiol y mae'r Cwnsler Cyffredinol wedi'i roi i Lywodraeth Cymru ynghylch ai Llywodraeth Cymru neu Lywodraeth y DU sydd â'r pŵer i gyhoeddi canllawiau gweithio gartref mewn perthynas â COVID-19 yng Nghymru? OQ57796

Diolch am y cwestiwn hwnnw. Mae'r canllawiau presennol i gyflogwyr mewn perthynas â gweithio gartref wedi'u cyhoeddi gan Weinidogion Cymru o dan Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 5) (Cymru) 2020. Mae gan Lywodraeth Cymru bwerau eang o dan ddeddfwriaeth iechyd a Deddf Llywodraeth Cymru 2006 i gyhoeddi canllawiau ar faterion iechyd cyhoeddus.

Diolch ichi am yr ateb hwnnw, Gwnsler Cyffredinol. Y rheswm rwy'n ei ofyn yw oherwydd, fis diwethaf, gofynnodd AS Ceidwadol Aberconwy i Ganghellor Dugiaeth Caerhirfryn yn Nhŷ'r Cyffredin egluro y dylai gweision sifil Llywodraeth y DU sy'n gweithio yng Nghymru ddilyn y rheolau a nodwyd gan Lywodraeth y DU yn hytrach na Llywodraeth Cymru mewn perthynas â chanllawiau ar weithio gartref. Ond fel rydych newydd ei ddweud, Llywodraeth Cymru sy'n gosod y canllawiau ar gyfer gweithwyr yng Nghymru. Hefyd, cawsom Ysgrifennydd Gwladol Cymru yn dweud yn ddiweddar y byddai'n well ganddo pe na bai Cymru wedi gallu gosod ein rheolau ein hunain oherwydd:

'Byddem wedi gweld mwy o ddealltwriaeth gyhoeddus'.

A ydych yn cytuno â mi, Gwnsler Cyffredinol, mai ASau Ceidwadol mewn gwirionedd sy'n mynd ati'n fwriadol ac yn anghyfrifol i hau dryswch ynglŷn â hyn, yn enwedig pan ganfu arolwg diweddar gan YouGov ei bod yn gwbl glir fod y cyhoedd yng Nghymru yn deall ac yn cefnogi'r dull a fabwysiadwyd yng Nghymru o fynd i'r afael â COVID?

Diolch ichi am y cwestiwn atodol. O ran rhai o'r Aelodau Seneddol sydd wedi bod yn gwneud y sylwadau hynny, os yw'r arolygon barn yn dynodi unrhyw beth, mae'n debygol na fyddant yma mwyach erbyn yr etholiad nesaf, felly efallai na fydd honno'n broblem yno. Ond mae'r sefyllfa'n glir iawn: ni sy'n penderfynu, o fewn ein cyfrifoldebau cyfreithiol ein hunain, beth yw'r mesurau priodol, ac mae hynny'n berthnasol i wasanaeth sifil Cymru a gweithwyr hefyd. Ynglŷn â'r ffordd nad yw rhai Gweinidogion yn fodlon ar hynny, wel, mae'r rheini yn bwyntiau a wnânt. Rwy'n credu eu bod yn bwyntiau treuliedig. Rwy'n credu eu bod yn cael eu gwneud naill ai mewn anwybodaeth ynglŷn â datganoli neu er mwyn creu cynnen. Yn y bôn, bydd Llywodraeth Cymru bob amser yn dilyn y cyngor meddygol y mae'n ei gael, a bydd yn ceisio rhoi cyngor ac arweiniad sy'n gymesur ac sy'n diogelu iechyd y cyhoedd ac iechyd ein gweithwyr a'n gweision sifil hefyd.