9. Sut mae Llywodraeth Cymru yn cefnogi adferiad busnesau canol trefi yn sir Gaerfyrddin? OQ57828

Mae ein rhaglen Trawsnewid Trefi gwerth £136 miliwn yn canolbwyntio ar arallgyfeirio a thwf cynaliadwy canol trefi a dinasoedd, drwy ymyriadau sy'n cynnwys ailddefnyddio adeiladau segur a gwag, cynyddu amrywiaeth a mynediad at wasanaethau mewn trefi a dinasoedd, a phwyslais ar ofod byw a gweithio hyblyg, mannau defnydd cymysg, gwell seilwaith gwyrdd, a gwasanaethau a hamdden wrth gwrs.

Fe glywon ni yn gynharach, wrth gwrs, yng nghwestiwn Sioned Williams, y cyfeiriad at adroddiad yr FSB, sy'n dangos sefyllfa heriol iawn ar gyfer siopau yn ein canol trefi, ac roedd 67 y cant o'r cyhoedd a oedd wedi cael eu cwestiynu yn disgrifio eu canol trefi nhw yn llwm neu yn wael o gymharu â dim ond 3 y cant yn sôn am ganol trefi ffyniannus. Ydy'r Gweinidog, yn y cyd-destun heriol hynny, yn croesawu'r buddsoddiad helaeth mae cyngor sir Caerfyrddin, o dan arweiniad Plaid Cymru, wedi'i gyhoeddi yn ei raglen trefi—y rhaglen 10 Tref—gan gynnwys buddsoddiad yn nhref Rhydaman yn fy etholaeth i? Ac, o feddwl am beth gall Llywodraeth Cymru ei wneud ar lefel genedlaethol i hyrwyddo'r buddsoddiad lleol yma, ydych chi'n edrych ar ddiwygio, symud o'r system ardrethi busnes i sail newydd, ar sail gwerth tir, lle mae yna dystiolaeth y byddai newid hynny yn hyrwyddo, yn ysgogi, buddsoddiad gwell yn ein canol trefi ac yn decach o ran y mathau o siopau lleol annibynnol roedd Sioned Williams yn cyfeirio atyn nhw?

Wel, rwy'n croesawu galwad gyson yr Aelod am weld prisio tir yn cymryd lle ardrethi busnes, ac wrth gwrs, fel y dywedais yn gynharach, mater i'r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol yw a ddylid diwygio ardrethi busnes ai peidio.

Ond rwy'n parhau i ymddiddori yn realiti ymarferol y sefyllfa yr ydym ynddi yn awr a lle y gallem fod yn y dyfodol, a dyna pam ein bod wedi gweithio ochr yn ochr â threfi gyda gwaith penodol, cyllid penodol, nid menter Trawsnewid Trefi yn unig, ond yr arian yr ydym wedi'i roi i ganol trefi clyfar, y gronfa trefi i fusnes, yr hyn y bwriadwn ei wneud i fesur a chwyddo defnydd o fannau byw a gweithio ffyniannus. Ac ar y gwaith y mae Cyngor Sir Gâr yn ei wneud wrth gwrs, maent wedi cael dros £10 miliwn gan Lywodraeth Cymru drwy gyllid grant Trawsnewid Trefi, ac mae hynny wedi helpu gydag amrywiaeth o brosiectau trawsnewid y mae'r cyngor yn eu cyflawni gyda'r cyllid hwnnw gan Lywodraeth Cymru.

Fel y dywedais yn gynharach, rwy'n croesawu'r ffaith bod awdurdodau lleol dan arweinwyr gwleidyddol gwahanol yn bwriadu buddsoddi yng nghanol eu trefi, gan  fuddsoddi yn eu dyfodol. Edrychaf ymlaen at weithio gyda phwy bynnag y mae'r etholwyr yn ei ddewis i barhau i arwain a rhedeg Cyngor Sir Gâr ar y gwaith y credaf y down o hyd i gonsensws iddo, yn sir Gaerfyrddin ac ar draws pob un o'r rhanbarthau economaidd, lle mae awdurdodau lleol, wrth gwrs, yn cyfuno ac yn rhannu amryw o'u hadnoddau.

Ac yn olaf, cwestiwn 10, Rhys ab Owen.