1. Cwestiynau i’r Gweinidog Newid Hinsawdd – Senedd Cymru ar 18 Mai 2022.
6. A wnaiff y Gweinidog roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y camau sy'n cael eu cymryd i wella ansawdd aer yng Ngorllewin Clwyd? OQ58045
Mae mynd i'r afael ag allyriadau trafnidiaeth sy'n llygru wedi bod yn ffocws i'n rhaglen waith aer glân. Ac fel y soniais, mae comisiwn trafnidiaeth gogledd Cymru a'r panel adolygu ffyrdd ill dau'n gwneud gwaith a fydd yn ein helpu gyda'r targed hwn mewn golwg.
Mae aer glân yn ymwneud â mwy na'r llygredd sydd gennym o draffig ffyrdd, Ddirprwy Weinidog, mae hefyd yn cynnwys llygredd o leoedd eraill, megis gweithfeydd diwydiannol. Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae ystad Glasdir yn Rhuthun wedi'i phlagio ag ansawdd aer gwael o ganlyniad i weithgarwch gweithfeydd gwres a phŵer cyfunedig cyfagos Newbridge Energy Limited. Ac yn anffodus, yn ddiweddar iawn, yn y dyddiau diwethaf, mae Cyfoeth Naturiol Cymru wedi rhoi trwydded i weithredu ail waith gwres a phŵer cyfunedig yn yr un lleoliad, gan ddyblu, i bob pwrpas, yr allyriadau sy'n codi i'r atmosffer yn lleol. Mae'r trigolion ar yr ystad honno eisiau gwybod pa gamau y mae Llywodraeth Cymru yn mynd i'w cymryd er mwyn sicrhau, naill ai y gellir dadwneud y penderfyniad hwnnw, neu fod Cyfoeth Naturiol Cymru yn monitro gweithrediad effeithiol ac effeithlon y gweithfeydd hynny'n briodol i sicrhau nad oes raid iddynt wynebu problemau parhaus y teimlant y byddant yn effeithio ar eu hiechyd. Gan fod hwn yn fater iechyd cyhoeddus hefyd, hoffwn wybod pa ymgysylltiad sydd gan Lywodraeth Cymru rhwng yr adrannau, a chyda Cyfoeth Naturiol Cymru, i sicrhau gyda'r mathau hyn o gynlluniau, fod yr effaith gronnol yn cael ei hystyried, ac nad yw'r mathau hyn o gynlluniau'n mynd rhagddynt lle y ceir pryderon eisoes ynglŷn â llygredd.
Diolch am y cwestiwn, ac rwy'n ymwybodol o'r pryderon y mae wedi'u codi o'r blaen ar ran trigolion ynglŷn â'r cyfleuster ar ystad Glasdir yn Rhuthun. Yn ôl yr hyn a ddeallaf, cynhaliodd Cyfoeth Naturiol Cymru ymchwiliad ochr yn ochr â Chyngor Sir Ddinbych fis Medi diwethaf, a nododd nifer o fân broblemau a arweiniodd wedyn at gyflwyno hysbysiad i'r gweithredwr, ac ymdriniwyd â'r materion hynny a chydymffurfiwyd â'r hysbysiad. Ac ers hynny, yn ôl yr hyn a ddeallaf, bu gostyngiad sylweddol yn nifer y cwynion am y safle ac mae Cyngor Sir Ddinbych yn monitro'r ardal yn fanwl er mwyn sicrhau bod ansawdd aer yn parhau'n dda. Fe soniodd Darren Millar fod trwydded wedi'i rhoi, a dyna yw pwynt y rheoleiddiwr, i roi trwyddedau, ond hefyd i fonitro'r trwyddedau i sicrhau y cydymffurfir â hwy. Nawr, rwy'n credu ein bod wedi gweld enghraifft o lle mae hynny wedi'i wneud, ac rwy'n siŵr y bydd Cyfoeth Naturiol Cymru yn parhau i wneud hynny, ac os oes pryderon gan drigolion lleol, byddwn yn eu hannog i'w codi gyda'r awdurdod lleol a chyda Cyfoeth Naturiol Cymru.