Felly, galwaf ar y Gweinidog Newid Hinsawdd, Julie James.

Cynnig NDM8058 Lesley Griffiths

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Tenantiaethau Cymdeithas Dai: Darpariaethau Sylfaenol) 2022 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Mehefin 2022.

Cynnig NDM8056 Lesley Griffiths

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio Atodlen 12) 2022 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Mehefin 2022.

Cynnig NDM8059 Lesley Griffiths

Cynnig bod y Senedd, yn unol â Rheol Sefydlog 27.5:

1. Yn cymeradwyo bod y fersiwn ddrafft o Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio) 2022 yn cael ei llunio yn unol â’r fersiwn ddrafft a osodwyd yn y Swyddfa Gyflwyno ar 21 Mehefin 2022.

Cynigiwyd y cynigion.

Diolch, Dirprwy Lywydd. Mae tair set o reoliadau'n cael eu trafod o dan y cynnig hwn heddiw. Bydd yr Aelodau'n ymwybodol fy mod wedi cyflwyno cyfres o welliannau canlyniadol i ddeddfwriaeth sylfaenol yn wreiddiol fel rhan o'r pecyn hwn o is-ddeddfwriaeth, ond, o ystyried nifer y pwyntiau adrodd a gafwyd gan y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, rydw i wedi tynnu'r offeryn statudol hwnnw'n ôl fel y gellir gwneud y cywiriadau angenrheidiol. Byddaf yn ei ail-gyflwyno, yn ddiweddarach yr wythnos hon gobeithio, fel y gellir ei drafod cyn gynted ag y byddwn yn dychwelyd ym mis Medi.

Gan droi at y tri offeryn statudol yr ydym ni’n eu hystyried heddiw, fe wnaf i gymryd ychydig funudau i esbonio mor gryno ag y gallaf ddiben ac effaith pob un o'r rhain, er y bydd yr Aelodau'n gwerthfawrogi, fel sy'n digwydd yn aml gydag is-ddeddfwriaeth, fod rhai o'r darpariaethau'n eithaf cymhleth a thechnegol, felly nodwch os oes unrhyw beth sy'n aneglur ac fe ngwnaf fy ngorau i'w egluro.

Fe wnaf i ddechrau gyda Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Tenantiaethau Cymdeithasau Tai: Darpariaethau Sylfaenol) 2022. Bydd yr OS hwn yn sicrhau y bydd tenantiaethau cymdeithasau tai sy'n elwa ar hyn o bryd o ddiogelu rhent yn cadw'r amddiffyniad rhent hwnnw pan fydd yn cael ei droi'n gontractau meddiannaeth.

Nesaf, Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio Atodlen 12) 2022. Mae Atodlen 12 yn nodi'r trefniadau ar gyfer tenantiaethau a thrwyddedau cyfredol a fydd yn trosi'n gontractau meddiannaeth pan ddaw Deddf 2016 i rym. Diben Atodlen 12 yw sicrhau bod y newid hwn mor ddi-dor â phosibl a bod y partïon i denantiaethau a thrwyddedau presennol yn cael eu trin yn deg pan fydd eu tenantiaeth neu eu trwydded yn troi'n gontract meddiannaeth, gyda'r cydbwysedd cywir yn cael ei daro mewn perthynas â hawliau a rhwymedigaethau'r ddau barti. I'r perwyl hwn, mae'r diwygiadau sy'n cael eu gwneud gan yr OS hwn yn cynnwys diogelu hawliau presennol pobl ifanc 16 a 17 oed sydd â mathau penodol o denantiaeth neu drwydded ar hyn o bryd; darpariaethau sy'n sicrhau, ymhlith pethau eraill, y bydd tenantiaethau a thrwyddedau cyfredol sy'n ymwneud â llety â chymorth yn trosi'n gontractau meddiannaeth ac na all unrhyw denantiaeth neu drwydded sy'n ymwneud â llety â chymorth sydd eisoes wedi bod ar waith am fwy na chwe mis droi'n gontract â chymorth safonol; darparu i denantiaethau cychwynnol droi'n gontractau safonol rhagarweiniol yn awtomatig; sicrhau nad yw landlord ond yn atebol i dalu iawndal mewn perthynas ag unrhyw fethiant i roi gwybodaeth i ddeiliad y contract am ddiogelu unrhyw flaendal a dalwyd mewn perthynas â chontract wedi'i drosi a oedd, cyn ei drosi, yn denantiaeth fyrddaliol sicr; sicrhau, pan oedd contract wedi'i drosi, cyn ei drosi, yn denantiaeth fyrddaliol sicr a oedd yn cynnwys cyfnod amrywio rhent, y caiff y tymor hwnnw ei drosglwyddo i'r contract a addaswyd ac na chaiff ei ddisodli gan y tymor amrywio rhent yn adran 123 o Ddeddf 2016; diogelu, cyn belled ag y bo modd, hawliau unrhyw ddeiliad presennol meddiannaeth amaethyddol sicr; a sicrhau, ar gyfer tenantiaethau cyfnod penodol, pan fo'r cyfnod penodol yn dod i ben ar ôl 1 Rhagfyr a phan ddaw'r contract yn gyfnodol, y bydd hysbysiad y landlord di-fai chwe mis yn gymwys i'r contract hwnnw.

Yn olaf, Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio) 2022. Mae'r rhain yn gwneud cyfres o welliannau i sicrhau nad yw mathau penodol o lety sy'n gysylltiedig â mechnïaeth neu brawf, neu i fewnfudo a lloches, yn gontractau meddiannaeth. Mae hyn i bob pwrpas yn cynnal y trefniadau presennol ar gyfer y mathau hyn o lety.

Rydw i wedi nodi'r pwyntiau a godwyd gan y pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad mewn perthynas â phob un o'r tri OS hyn, ac mae fy swyddogion wedi gwneud y newidiadau angenrheidiol lle bo angen. Rwyf hefyd wedi ymateb yn ysgrifenedig i'r pwyllgor ar y pwyntiau hynny mae angen ymateb gan y Llywodraeth arnynt. A gaf i roi fy niolch, fel erioed, i'r pwyllgor a'i staff cymorth am eu hymagwedd ddiwyd a chyfeillgar, sydd wedi cael ei gwerthfawrogi'n fawr?

Dirprwy Lywydd, mae hynny'n cloi fy sylwadau agoriadol. Fe fyddaf yn gwneud fy ngorau i ymateb i unrhyw bwyntiau mae Aelodau am eu codi, a byddaf yn dweud ychydig mwy am yr hyn a fydd yn digwydd nesaf, cyn gweithredu'r Ddeddf ym mis Rhagfyr, yn fy sylwadau cloi. Diolch.

Galwaf ar Gadeirydd y Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a'r Cyfansoddiad, Huw Irranca-Davies.

Diolch yn fawr iawn, Ddirprwy Lywydd, a diolch, Weinidog. Gwnaethom ystyried y gyfres hon o reoliadau yn ystod ein cyfarfod ddoe a gosod ein hadroddiadau yn syth ar ôl hynny.

Diolch, Gweinidog, am eich sylwadau caredig am y gwaith yr ydym ni wedi'i wneud a'r ymgysylltu rydych chi wedi'i gael gyda ni ar hyn. O ran eich sylwadau agoriadol, rydym ni'n dwlu ar 'technegol a chymhleth'. Mae'r gyfres o reoliadau heddiw yn rhan o'r drydedd gyfran o is-ddeddfwriaeth sydd ei hangen i gefnogi gweithredu Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016.

Roedd ein pwynt adrodd technegol ar draws y tri rheoliad yn ymwneud â deunydd drafftio sy'n ymwneud â Rheoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygio) 2022, sef bod darpariaeth y Ddeddf sy'n ei gwneud yn ofynnol i reoliadau fod yn ddarostyngedig i'r weithdrefn gadarnhaol wedi'i hepgor o'r rhagarweiniad a'r prif nodyn. Nodwn fod ymateb Llywodraeth Cymru yn cytuno â'r pwynt hwn ac yn nodi, gan fod y gwall yn dechnegol ei natur, y defnyddir fersiwn wedi'i gywiro wrth wneud.

Fe wnaethom nodi nad oedd pob set o reoliadau yn destun ymgynghoriad a chodwyd y rhain fel pwyntiau rhinweddau. Esboniodd y Gweinidog, mewn ymateb, mai'r rheswm am hyn oedd bod y gwelliannau eto'n dechnegol eu natur. Yn benodol, o ran y rheoliadau diwygio a diwygio rheoliadau Atodlen 12, dywedodd y Gweinidog wrthym ni fod hyn hefyd oherwydd nad oes yr un o'r gwelliannau maen nhw'n eu cynnwys yn gwneud unrhyw newidiadau sylweddol i sefyllfa polisi a nodir mewn deddfwriaeth sylfaenol. Fe wnaeth ein hadroddiad dynnu sylw hefyd at y ffaith bod nifer o faterion a gafodd sylw gan y gwelliannau wedi'u codi gyda Llywodraeth Cymru gan randdeiliaid allanol yn gofyn am eglurhad ar gymhwyso'r ddeddfwriaeth ac yn cael eu trafod gyda nhw.

Mae'r rheoliadau sy'n ddarostyngedig i'r ddadl heddiw i gyd yn cael eu gwneud gan ddefnyddio pwerau Harri VIII, gan eu bod yn diwygio deddfwriaeth sylfaenol. Wrth godi hwn fel pwynt rhinweddau ar gyfer y rheoliadau diwygio a diwygio rheoliadau Atodlen 12, tynnwyd sylw at adroddiad Cyfnod 1 ein pwyllgor blaenorol yn y pumed Senedd ar y Bil Rhentu Cartrefi (Diwygio) (Cymru), a oedd yn gofyn am eglurhad ar y cyfiawnhad dros gynnwys pwerau Harri VIII yn y Bil hwnnw. Mae'r eglurhad a roddwyd gan y Gweinidog bryd hynny wedi'i gynnwys yn yr adroddiadau perthnasol.

Rydym ni hefyd wedi cyflwyno adroddiad ar Reoliadau Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016 (Diwygiadau Canlyniadol) 2022, a chododd ein hadroddiad nifer sylweddol o bwyntiau. Er fy mod yn cydnabod, fel y dywedodd y Gweinidog yn wir yn ei sylwadau agoriadol, eu bod wedi'u tynnu'n ôl o'r agenda heddiw ac na fydd pleidlais arnyn nhw heddiw, efallai y byddai'n ddefnyddiol pe gallai'r Gweinidog egluro a oes unrhyw effaith ar y gyfres hon o reoliadau a gweithredu Deddf 2016 o ganlyniad i dynnu'n ôl. Diolch yn fawr iawn, Llywydd.

Daeth y Llywydd i’r Gadair.

Byddaf yn cyfeirio'r Aelodau at fy ffurflen datgan buddiant fy hun o ran perchnogaeth eiddo. Diolch.

Fe wnaf i ddechrau drwy gyfeirio at ddarpariaethau sylfaenol tenantiaethau cymdeithasau tai. Nawr, er fy mod yn nodi nad oedd unrhyw faterion o ddiddordeb arbennig i'r Pwyllgor Deddfwriaeth, Cyfiawnder a’r Cyfansoddiad, rydw i’n eithaf siomedig na fu llawer o ymgynghori â'n cymdeithasau tai gwerthfawr. Ar y naill law, rydw i’n cydnabod mai dim ond gwelliannau technegol canlyniadol yw'r rhain, ond byddan nhw'n cael effaith uniongyrchol ar gymdeithasau tai.

Fodd bynnag, bydd y Gweinidog yn falch o glywed nad ydym yn gwrthwynebu is-adran 2A. Byddwn yn ymatal ar y rhain. Yn wir, rwy’n credu ei bod yn rhesymol disgwyl, pan fo tenantiaeth cymdeithas tai yn gontract safonol diogel neu gyfnodol, y gellir cynyddu'r rhent sy'n daladwy i'r landlord o ddechrau unrhyw gyfnod rhentu drwy hysbysiad ysgrifenedig sy'n nodi'r dyddiad heb fod yn hwyrach na phedair wythnos.

Ni allaf weld sut mae is-adran 2B yn deg. Os edrychwn ni ar eiddo cymdeithasau tai, yn fy etholaeth i, yn Aberconwy, mae gan Cartrefi Conwy bortffolio eang ei gwmpas, ond mae rhai fflatiau a thai yn union yr un fath. Felly, er fy mod i’n cydnabod mai dim ond dros dro y byddai effaith is-adran 2B, sy'n golygu nad yw hysbysiad o gynnydd yn dod i rym os bydd deiliad y contract, cyn y dyddiad a bennir yn yr hysbysiad, yn rhoi hysbysiad i ddod â'r contract i ben, pe bai'r tenant yn dal i fod yn preswylio am gyfnod ar ôl y dyddiad y dylai'r rhent fod wedi cynyddu, Rwy’n credu, ar bwynt o degwch, y dylai'r tenant barhau i fod yn atebol am y rhent uwch, neu byddwch chi’n cael y bobl sy'n aros ymlaen yn talu mwy o rent nag unrhyw un sy'n rhoi eu rhybudd. Felly, o gofio bod elfennau o'r tenantiaethau cymdeithasau tai rydw i’n cytuno â nhw ac yn anghytuno â nhw, byddwn yn ymatal ar y rheoliadau hyn heddiw.

Gan droi at y ddau reoliad arall, diwygiad a diwygiad i Atodlen 12, rydw i’n pryderu am y diwygiad i Atodlen 8A. Mae Atodlen 8A yn rhestru'r mathau hynny o gontractau safonol y gellir eu terfynu gyda dau fis o rybudd o dan hysbysiad neu gymal terfynu landlord, yn hytrach na'r cyfnod rhybudd o chwe mis sy'n gymwys mewn perthynas â phob contract meddiannaeth safonol arall. Rwy’n credu mewn gwirionedd y dylai landlordiaid allu dod â chontractau meddiannaeth safonol i ben o fewn dau fis, nid chwech, felly ni allwn gefnogi'r diwygiad i Atodlen 8A. Felly, byddwn yn pleidleisio yn erbyn, ond rwy’n credu mewn gwirionedd fod angen dybryd arnoch chi, Gweinidog, i fod yn ehangach efallai—.

Byddaf yn cydnabod i ni gael cyfarfod da iawn yr wythnos diwethaf gyda Propertymark ac asiantau eraill, ond mae gennym ni rai landlordiaid sector preifat gwerthfawr iawn, landlordiaid tai cymdeithasol cofrestredig, sy'n darparu eiddo, a'r peth olaf rydw i am ei weld yw pobl yn fy etholaeth i a ledled Cymru ar eu colled oherwydd bod landlordiaid preifat yn penderfynu mynd i sector gwyliau mwy proffidiol, colli allan a mynd i lety dros dro. Mae gennym ni ormod o lawer o bobl yn awr mewn llety dros dro, ac nid am ychydig wythnosau'n unig, ond am rai misoedd, ac mae gwthio pobl allan o'r sector rhentu yn mynd i wneud pethau'n waeth. Fe wnes i siarad â rhanddeiliad heddiw, hyd yn oed, gyda 250 o eiddo yng Nghymru, 100 yn Lloegr, sydd bellach yn ystyried cael gwared ar y portffolio yng Nghymru a symud drosodd i Loegr, oherwydd mae'n gweld bod y rheoliadau yng Nghymru bellach mor drwm fel ei fod yn—. Gallant ei wneud mewn mannau eraill yn y DU a darparu tai o ansawdd da.

Felly, nodir yn un o'r memoranda esboniadol:

'Oherwydd natur dechnegol y ddau OS hyn a'r ffaith nad oes yr un o'r gwelliannau a gynhwysir ynddynt yn gwneud newid sylweddol i’r safbwyntiau polisi a nodir yn y ddeddfwriaeth sylfaenol, nid oes ymgynghoriad ffurfiol wedi'i gynnal.'

Ac mae hynny'n fy mhoeni i: nid oes ymgynghoriad ffurfiol wedi'i gynnal. Fodd bynnag, mae'n mynd ymlaen i egluro:

'Mae trafodaethau manwl wedi'u cynnal gyda rhanddeiliaid perthnasol i archwilio'r materion hyn ac maent wedi llywio'r gwaith o ddatblygu'r gwelliannau.'

Felly, Gweinidog, a wnewch chi roi gwybod i ni yma heddiw pwy rydych chi wedi ymgysylltu â nhw ac a ydych chi’n credu bod angen mwy o ymgysylltu ar draws y sector ehangach? Y diffyg tryloywder hwn rydw i’n pryderu amdano, yw bod trafodaethau manwl wedi'u cynnal gyda rhai rhanddeiliaid a ddewiswyd ac maen nhw'n amlwg wedi helpu i ddylanwadu ar y rheoliadau. Byddai'n braf datod hynny ychydig a darganfod pam na fu ymgynghori ffurfiol. Rhaid i ni weld tryloywder llwyr yn y diwydiant hwn o ran pa randdeiliaid y gwnaethoch chi eu cyfarfod. A ydych chi wedi gwneud hynny ar sail Cymru gyfan? Oherwydd, yn amlwg, fel Aelod o'r gogledd—.

Felly, Gweinidog, diolch i chi am gyflwyno'r rheoliadau hyn, ond byddwn yn ymatal ar eitem 6 ac yn pleidleisio yn erbyn eitemau 8 a 9. Diolch.

Mabon ap Gwynfor.

Diolch yn fawr iawn, Llywydd, a dwi am ddatgan buddiant sydd ar y record gyhoeddus hefyd. 

Daw'r drafodaeth hon ar adeg pan fo'r argyfwng tai yn gwaethygu, o ddydd i ddydd. Mae rhentwyr a landlordiaid fel ei gilydd yn poeni am yr argyfwng cynyddol hwn, gyda landlordiaid yn ofni y bydd llawer yn gwerthu ac yn rhoi'r gorau i rentu cartrefi oherwydd y rheoliadau newydd, a thenantiaid sy'n wynebu'r bygythiad o gael eu troi allan. Felly, gadewch i ni feddwl o ddifrif am hyn.

Ar hyn o bryd, gellir symud tua 500 o bobl y mis i lety parhaol. Gyda ffoaduriaid o Wcráin hefyd, mae tua 10,000 o bobl yn ceisio dod o hyd i gartref parhaol mewn llety dros dro ar hyn o bryd. Yn wir, awgrymodd ymchwil gan Sefydliad Bevan yn ddiweddar fod nifer cynyddol o bobl yng Nghymru mewn perygl o fod yn ddigartref oherwydd prinder tai fforddiadwy. Dangosodd data a gasglwyd o 1,775 o hysbysebion rhent ledled Cymru mai dim ond 24, neu ddim ond 1.4 y cant, oedd am bris a gwmpaswyd yn llawn gan y lwfans tai. Credwyd fod 130,000 o landlordiaid yn flaenorol, ond er gwaethaf ymateb y Prif Weinidog yn gynharach i gwestiwn heddiw, dywed Rhentu Doeth Cymru mai dim ond 90,000 yw'r ffigur go iawn. Mae'r sector rhentu preifat mor wael, mae nifer yr eiddo sydd ar gael yn gostwng drwy'r amser. Dyna un o'r rhesymau pam ein bod yn gweld rhenti'n codi cymaint; y cyflenwad a'r galw sy'n gyfrifol am hyn.

Mae taith y Ddeddf rhentu cartrefi drwy'r Senedd wedi'i profi oedi ar ôl oedi, tra bod rhentwyr wedi cael eu gadael i ofalu amdanyn nhw eu hunain mewn hinsawdd sy'n fwyfwy gelyniaethus. Mewn ymateb i'r oedi cyn gweithredu, dywedodd Shelter Cymru fod yr oedi wedi bod yn syndod mawr gyda throi allan heb fai yn dyblu dros y 12 mis diwethaf, yn bennaf oherwydd gwerthiant tai. Yn hyn o beth, gallai'r cyfuniad gwenwynig o swigen prisiau tai yn y DU a rheolau mawr fod yn ysgogiad ychwanegol i rai landlordiaid sydd eisoes yn ystyried gadael y maes, dyma beth sy’n cael ei ddweud wrthym ni.

Er y byddwn ni’n pleidleisio o blaid y rheoliadau heddiw, oherwydd rydym ni’n sicr yn cefnogi'r Ddeddf ac am ei gweld yn cael ei gweithredu'n llwyddiannus, mae angen i ni hefyd fod yn glir nad yw'r Ddeddf yn mynd yn ddigon pell. Rydym ni’n croesawu'r ymrwymiadau mewn perthynas â thai yn y cytundeb cydweithredu ac yn benderfynol o gydweithio i ddarparu ar gyfer tenantiaid ledled Cymru. Rydym ni’n symud, er yn araf, i'r cyfeiriad iawn yng Nghymru, a mater i'r Llywodraeth yw sicrhau bod cymorth yn cyrraedd y rheini sydd ei angen fwyaf cyn gynted ag y bo modd.

Mae angen i Lywodraeth Cymru ymchwilio i wahardd gofynion enfawr ar gyfer rhentwyr, megis blaendaliadau enfawr, neu'r angen am warantwyr cyfoethog, sy'n eu hatal rhag sicrhau llety. Yn ogystal â hyn, dylai'r Llywodraeth helpu i sefydlu undebau tenantiaeth ar gyfer gwybodaeth a chymorth i helpu rhentwyr, gan alluogi pobl i wybod eu hawliau a chael gafael arnynt. Yn bennaf oll, mae angen i Lywodraeth Cymru fynd i'r afael â materion cyflenwi a fforddiadwyedd. Mae angen i ni adeiladu degau o filoedd o gartrefi cymdeithasol. Er bod gwaith hanfodol ar y gweill i reoleiddio lefelau ffosffad mewn afonydd, un canlyniad anfwriadol yw ei fod i bob pwrpas wedi dod â datblygiadau tai cymdeithasol i stop mewn ardaloedd sy’n cael eu heffeithio.

Nid yw 25 o gynlluniau tai cymdeithasol a gynlluniwyd i ddarparu cyfanswm o 666 o gartrefi yn mynd rhagddynt. Dylent fod wedi cymryd rhwng 12 a 24 mis i'w cwblhau, ond erbyn hyn mae rhai cymdeithasau tai yn rhagweld y bydd y datblygiadau'n cymryd tair i bedair gwaith cyhyd. Rhybuddiodd rhai cymdeithasau tai ei bod yn bosibl y bydd yn rhaid rhoi'r gorau i'r cynlluniau gyda'i gilydd. Wrth i gostau barhau i gynyddu yn ystod y cyfnod oedi, gall rhai cynlluniau fod yn anymarferol. Ar draws y cynlluniau hyn, mae cyfanswm o £22 miliwn naill ai eisoes wedi'i wario neu mewn perygl. Mewn un gymdeithas dai yn unig, mae'n debygol iawn y bydd y cynllun cyntaf yn cael ei erthylu yn y flwyddyn ariannol hon gyda gwariant o bron i £50,000.

Mewn ymateb i'r ddadl hon, dylai'r Gweinidog egluro sut mae'r Llywodraeth yn ceisio rhoi terfyn ar y sefyllfa hon a chyflawni targedau ar gyfer adeiladu tai cymdeithasol gan ddiogelu'r hinsawdd. Yn ogystal â hyn, dylai'r Gweinidog amlinellu sut y caiff tenantiaid eu hamddiffyn rhag cael eu troi allan yn y cyfamser tan y gaeaf. Ac yn olaf, hoffwn wybod sut mae Llywodraeth Cymru yn ymateb i'r duedd gynyddol o landlordiaid yn gwerthu eiddo ar rent, sy'n ysgogi prinder eiddo sydd ar gael ac yn cynyddu costau rhentu. Diolch yn fawr iawn.

Y Gweinidog i ymateb i'r ddadl, Julie James.

Diolch, Llywydd. I gloi, hoffwn ddiolch i'r Aelodau am eu cefnogaeth, gobeithio, wrth bleidleisio dros y rhain. Rwyf i’n siomedig iawn, ond nid yn synnu, nad yw'r Torïaid yn gweld yn dda cefnogi gwelliannau a gynlluniwyd i ddiogelu hawliau tenantiaid—dim syndod yn y fan yna, mewn gwirionedd. Er ei bod yn siomedig na allwn gael consensws ar hyn.

Llywydd, rydym ni nawr bron iawn yno o ran gweithredu'r Ddeddf rhentu cartrefi. Cyn bo hir, byddaf yn gwneud tri Dangosydd Perfformiad gweithredu pellach, sydd, unwaith eto, yn dechnegol eu natur, ac sy'n cael eu gwneud drwy weithdrefn negyddol y Senedd, felly ni fyddant yn destun dadl yn y Senedd, a byddaf yn cyhoeddi datganiad ysgrifenedig pellach yn esbonio diben ac effaith y rhain. 

Fel y soniais i yn gynharach, byddaf hefyd yn trosglwyddo'r OS diwygiadau canlyniadol cyn bo hir gyda'r cywiriadau angenrheidiol a wnaed i'r offeryn hwnnw, yn ddiweddarach yr wythnos hon gobeithio, fel y gallwn drafod yr OS diwethaf hwnnw ym mis Medi. A dim ond cadarnhau na fydd unrhyw effaith ar y dyddiad gweithredu o ganlyniad i dynnu'r rheoliadau diwygiadau canlyniadol yn ôl, ac nid oes unrhyw effaith ychwaith ar y tri sydd yma heddiw, oherwydd eu bod yn Offerynnau Statudol annibynnol sy'n gweithredu gwahanol rannau o'r Ddeddf rhentu cartrefi.

Ac yna, dim ond i fynd i'r afael â rhai o'r materion mae Aelodau wedi'u codi'n benodol ar yr Offerynnau Stadudol hyn: mae rheoliadau tenantiaeth cymdeithasau tai yn ymwneud ag is-set gymharol fach o denantiaethau, ac mae'r rheoliadau'n ymwneud â chadw'r trefniadau presennol, Janet, ac nid â'u newid. Byddwn ni wedi meddwl y byddech chi’n croesawu hynny, mewn gwirionedd. Mae'r diwygiadau penodol hyn yn ymwneud â chadw'r trefniadau presennol, a pheidio â bod â'r Ddeddf rhentu cartrefi yn amharu ar y trefniadau presennol hynny.

O ran hysbysiadau chwe mis, ein hegwyddor yw y dylai rhywun nad yw ar fai gael o leiaf chwe mis o rybudd o feddiant. Mae Atodlen 8A yn nodi rhai eithriadau cyfyngedig, er enghraifft, pan fo meddiannaeth gwasanaeth at ddibenion cyflogaeth yn unig. 

O ran landlordiaid preifat sy'n bygwth gadael y sector, mae hyn yn rhywbeth sy'n cael ei godi gyda mi bob tro y byddwn yn trafod tai. Nid yw'n waeth yma nag y mae yn unman arall. Yn ddiddorol, mae cyfryngau'r DU yn adrodd am ymadawiad tebyg a ragwelir o landlordiaid preifat yn Lloegr o ganlyniad i'r cynnydd ym mhrisiau tai yno, er, wrth gwrs, yn Lloegr mae'n amhosibl gwybod, oherwydd nid oes ganddyn nhw yr hyn sy'n cyfateb i Rhentu Doeth Cymru mewn gwirionedd. Ac felly, rydym ni mewn sefyllfa well yma, oherwydd mae gennym ni gysylltiad â'n holl landlordiaid, a gwyddom ble maen nhw.

O ran y rhanddeiliaid rydym ni wedi ymgysylltu â nhw, maen nhw’n cynnwys y Gymdeithas Landlordiaid Preswyl Genedlaethol, Propertymark a Chartrefi Cymunedol Cymru, sy'n cynrychioli cymdeithasau. Mae fy swyddogion yn mynychu cyfarfodydd rheolaidd gyda'r cyrff hynny, ac yn amlwg, mae NRLA a Propertymark yn y sector rhentu preifat. O ran y pwynt ymgynghori, mae'r rheoliadau'n canolbwyntio'n bennaf ar gynnal a diogelu hawliau presennol, felly mae'r ymgynghoriad ar y Ddeddf ehangach.

Nid yw data Rhentu Doeth Cymru yn dangos bod landlordiaid yn gadael y farchnad mewn niferoedd sylweddol mewn gwirionedd. Mae gostyngiad bach, ond nid yw'n fwy na'r hyn a ragwelwyd gan Rhentu Doeth Cymru yr adeg hon o'r flwyddyn. Maen nhw’n credu ei fod yn ymwneud â rhai landlordiaid yn hwyr yn cofrestru, ac yn y blaen. Mae gostyngiadau mwy sylweddol mewn ychydig o fannau poblogaidd i dwristiaid, ond ni allwn fod yn siŵr iawn a ydyn nhw wedi troi at osodiadau gwyliau tymor byr, felly yn amlwg rydyn ni’n cadw llygad barcud ar hynny.

Roedd cyfraniad Mabon yn eang iawn am yr argyfwng tai yn fwy cyffredinol, yn hytrach nag ar yr OS hyn yn benodol, ac yn amlwg, holl bwynt y Ddeddf rhentu cartrefi yw mynd i'r afael â rhai o'r materion yno. Wrth gwrs, mae gennym ni darged o 20,000 o gartrefi cymdeithasol carbon isel i ragweld y broblem o ran y cyflenwad a'r galw. Rwy'n gwbl ymwybodol o'r mater ffosffad a bydd uwchgynhadledd ar ddiwrnod cyntaf y Sioe Frenhinol yn yr haf i weld a allwn ni ddod i gyfaddawd ar draws yr holl faterion anodd iawn sy'n effeithio ar hynny. Ond nid yw'r rheini'n benodol i'r OS hyn, Llywydd, dim ond pwyntiau mwy cyffredinol ydyn nhw.

Wrth ddirwyn hyn i ben, rwy’n annog yr Aelodau i gefnogi'r rheoliadau. Maen nhw’n dechnegol eu natur i raddau helaeth. Fel y dywedais i, byddaf yn gwneud yr OS gweithredu pellach cyn bo hir, sef y trafodion cychwyn, ac felly nid effeithir ar weithredu'r Ddeddf ar 1 Rhagfyr. Diolch.

Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn y cynnig o dan eitem 6? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, fe fyddwn ni'n gohirio'r bleidlais tan y cyfnod pleidleisio.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.

Y cwestiwn nesaf yw: a ddylid derbyn y cynnig o dan eitem 8? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae yna wrthwynebiad. Felly, rwy'n gohirio'r bleidlais unwaith eto. 

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.

A'r cwestiwn olaf am nawr yw: a ddylid derbyn y cynnig o dan eitem 9? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] 

Dim os nad yw'n gyson, Darren Millar.

Felly, fe fyddwn ni'n gohirio'r bleidlais ar eitem 9 hefyd.

Gohiriwyd y pleidleisio tan y cyfnod pleidleisio.