Yr eitem nesaf, felly, yw'r datganiad a chyhoeddiad busnes. Dwi'n galw ar y Trefnydd i wneud y datganiad—Lesley Griffiths.

Diolch, Llywydd. Mae tri newid i'r busnes yr wythnos hon. Yn syth ar ôl y datganiad busnes hwn, bydd y Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol yn gwneud datganiad ar ymateb Llywodraeth Cymru i ddatganiad y Canghellor am y cynllun cyllidol tymor canolig. Yn ail, mae Rheoliadau Cynllun Morol, Pysgodfeydd a Dyframaethu (Cymorth Ariannol) (Cymru) 2022 wedi cael eu tynnu'n ôl a'r ddadl wedi'i gohirio. Yn olaf, yn amodol ar gynnig i atal Rheolau Sefydlog, yfory byddwn ni'n trafod cynnig cydsyniad deddfwriaethol ar y Bil prisiau ynni. Mae busnes drafft ar gyfer y tair wythnos nesaf wedi'i nodi ar y datganiad busnes a'r cyhoeddiad, sydd i'w weld ymhlith y papurau cyfarfod sydd ar gael i Aelodau yn electronig. 

Trefnydd, a gaf i alw am ddatganiad gan y Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd ar adolygiad ffyrdd Llywodraeth Cymru? Fel y gwyddoch chi, mae moratoriwm ar lawer o brosiectau cyfalaf ledled Cymru ar hyn o bryd, gan gynnwys dau ar yr A494 yn fy etholaeth fy hun. Mae un ohonyn nhw'n ddarn o waith i ymdrin â'r pryderon ynghylch diogelwch priffyrdd ar droadau Maes Gamedd yng Ngwyddelwern, a'r llall ar gyffordd y Lôn Fawr yn Rhuthun. Mae'r rhain yn achosi llawer o ddamweiniau, a byddai modd osgoi llawer ohonyn nhw. Nid yw'n ymddangos bod unrhyw reswm o gwbl ynghylch pam y dylen nhw gael eu oedi mewn ffordd sy'n bryder ynghylch newid hinsawdd—mae'r rhain yn ymwneud â diogelwch, ac mae angen eu gwneud ac mae angen eu gweithredu. Pryd gawn ni ddatganiad er mwyn i ni allu gwybod bod rhai o'r cynlluniau hyn, sydd wedi cael eu gohirio am lawer rhy hir—yn achos Maes Gamedd, ymhell dros ddegawd—fel eu bod nhw'n gallu cael eu rhyddhau, a chamau'n cael eu cymryd i ymdrin â nhw, fel bod pobl yn gallu teithio'n ddiogel ar ein ffyrdd?

Diolch. Mae'r Dirprwy Weinidog Newid Hinsawdd ar hyn o bryd yn edrych yn fanwl iawn ar yr adolygiad ffyrdd, sydd dan ystyriaeth gan Lywodraeth Cymru. Bydd yn cyflwyno datganiad, mae'n debyg, nawr, yn hanner nesaf y tymor presennol hwn.

Rwy'n siŵr y bydd y Trefnydd yn ymwybodol ar yr adeg hon, o weithredoedd ffiaidd penaethiaid y Post Brenhinol, sydd wedi suddo mor isel wrth fygwth colli swyddi mewn ymgais i dorri streicwyr. Gallaf i ddweud wrthych chi fod postmyn yn swyddfa ddosbarthu Pen-y-bont ar Ogwr yn dal eu tir, ac mae'r camau hyn gan y Post Brenhinol yn dangos pa mor daer ydyn nhw i beidio â dod i ddatrysiad teg gyda'u gweithwyr, a oedd allan ar y strydoedd ar anterth y cyfyngiadau symud, nid yn unig yn dosbarthu ein post, ond yn sicrhau elw enfawr i'r Post Brenhinol. Hoffwn i ofyn a fydd Llywodraeth Cymru'n cyhoeddi datganiad i gefnogi streicwyr y Post Brenhinol a chondemnio gweithredoedd penaethiaid y Post Brenhinol yn y termau cryfaf.

Diolch. Rwy'n credu ein bod ni i gyd wedi mynychu llinellau piced gyda, fel y dywedwch chi, ein postmyn a'n postfenywod sy'n gweithio'n galed iawn, a gyflawnodd wasanaeth mor bwysig yn ystod pandemig COVID-19, yn enwedig. Ac rwy'n gwybod bod y Gweinidog mewn cysylltiad agos â'i chymheiriaid yn Llywodraeth y DU.

Gweinidog, rydym ni'n ymwybodol bod Llywodraeth y Deyrnas Unedig wedi camarwain pobl fel mater o drefn am ddyfodol ffrydiau ariannu'r Undeb Ewropeaidd, ac rydym ni'n ymwybodol o'r anwireddau sydd wedi'u dweud dros nifer o flynyddoedd i Weinidogion yma, i Aelodau yma, ac i bobl Cymru. Ond rydym ni hefyd yn gweld anallu Llywodraeth y Deyrnas Unedig yn ystod y misoedd diwethaf yn peryglu rhaglen Horizon. A byddai'n ddefnyddiol os gallai'r Llywodraeth roi datganiad i ni ar ddyfodol rhaglen Horizon a rhaglenni eraill sy'n darparu arian pwysig i brifysgolion ac i eraill o ran cyflawni ymchwil a rhaglenni cymorth eraill. Mae'n hanfodol cael hynny fel rhan o unrhyw raglen i gefnogi buddsoddiad yng Nghymru.

A gaf i hefyd ofyn am ddatganiad ar blismona yng Nghymru? Gwnes i gwrdd â phrif gwnstabl Heddlu Gwent ddoe, a gwnaethom ni drafod y pwysau sy'n wynebu'r lluoedd heddlu ar hyn o bryd. Nawr, rydym ni ar ochr hon y Siambr yn cydnabod bod llawer o'r pwysau hyn yn cael eu hachosi gan doriadau gwariant o hyd ac o hyd a gafodd eu gorfodi ar yr heddlu gan y Torïaid yn Llundain. Ond, i'r cwnstabl cyffredin ar lawr gwlad, mae'r rhain yn faterion gwirioneddol sy'n wynebu ein holl gymunedau. Mae'n briodol ein bod ni'n darparu'r holl gyfleusterau a'r holl adnoddau sydd eu hangen ar yr heddlu, a byddai'n ddefnyddiol os gallem ni gael dadl ar blismona yng Nghymru, i ddod â'r materion hyn i sylw Llywodraeth y DU.

Diolch. O ran cyllid Horizon Europe, mae Llywodraeth Cymru, fel y gwyddoch chi, wedi gwthio'n gyson am gymryd rhan mewn rhaglenni fel Horizon Europe, ac yn sicr nid ydym ni wedi gweld yr addewidion a gafodd eu gwneud gan Lywodraeth y DU o ran cyllid yr UE a'r ffaith na fyddem ni'n colli ceiniog os byddem ni'n gadael yr Undeb Ewropeaidd. Gwn fod Gweinidog yr Economi yn gweithio'n agos iawn gyda'n rhanddeiliaid yma i sicrhau'r cyllid gorau posibl o amgylch Horizon Europe.

Ac o ran plismona, yn amlwg, mae'n fater sydd wedi ei gadw'n ôl, ac rydym ni'n sicr wedi gweld y toriadau sylweddol i blismona dros y blynyddoedd. Mae'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol yn cyfarfod yn rheolaidd â'r pedwar comisiynydd heddlu a throseddu a'r pedwar prif gwnstabl, ac rydym ni wedi ceisio llenwi bylchau, os mynnwch chi, y mae'r Swyddfa Gartref wedi'u creu, gyda swyddogion cymorth cymunedol yr heddlu.

Gweinidog, cwrddais â rhai o staff gwych Cyngor Ffoaduriaid Cymru yng Nghasnewydd yn ddiweddar, ochr yn ochr â sawl ceisiwr lloches. Roedd yn gyfarfod hynod addysgiadol, ac fe wnaethom ni drafod amrywiaeth o faterion y mae'r sefydliad, ceiswyr lloches a ffoaduriaid yn eu hwynebu. Un a wnaeth aros gyda fi yn arbennig oedd y cynllun tocynnau croeso, sy'n rhoi teithio diderfyn i bob ffoadur ar drenau a bysiau tan ddiwedd mis Mawrth y flwyddyn nesaf. Mae'n fenter wych, ac mae ganddo fy nghefnogaeth lawn. Ond ar ôl siarad â'r cyngor ffoaduriaid, mae'n amlwg y gallai'r cynllun gael ei wella'n sylweddol.

Mae'n rhaid i ffoaduriaid naill ai ddangos trwydded preswylio biometrig, llythyr gan y Swyddfa Gartref, neu basbort, i gael mynd ar fws neu drên yng Nghymru. Mae'r rhain yn ddogfennau hynod o bwysig, rwy'n siŵr y gallwch chi gytuno, y mae'r ffoaduriaid yn gorfod eu cario o amgylch gyda nhw a'u dangos bob un tro y maen nhw eisiau mynd ar drafnidiaeth gyhoeddus. Yn anecdotaidd, rydw i wedi clywed bod rhai rhieni mewn gwirionedd yn poeni gormod am eu plant yn colli'r dogfennau hyn—fel y byddai rhywun. Ac i wneud pethau'n waeth, nid yw rhai gwasanaethau Trafnidiaeth Cymru a bysus hyd yn oed yn cydnabod y tocyn croeso. Yn benodol, mae camddealltwriaeth o'r gwahanol fathau o statws ar drwyddedau preswyl biometreg. Mae'n achosi embaras mawr, ac mae'n rhwystro llawer o bobl rhag defnyddio'r cynllun. Siawns na all Llywodraeth Cymru weithio gyda'i phartneriaid i gyflwyno cerdyn arbennig a fyddai'n cael ei gydnabod yn gyffredinol gan yrwyr trenau a bysiau, yn hytrach na'u gorfodi i gario papurau pwysig. Yn anffodus, nid yw ceiswyr lloches yn gymwys i gael y tocyn croeso. Mae ceiswyr lloches yn byw ar £40 yr wythnos yn unig ac yn aml yn aros blynyddoedd i'w cais gael ei brosesu, ac rwy'n deall nad yw'n fater datganoledig, eto, drwy ymestyn y cynllun i gynnwys ceiswyr lloches, byddai'n eu galluogi i fynychu gwersi Saesneg, integreiddio yn y gymuned a'u galluogi i ddechrau gwirfoddoli. Rwy'n gwerthfawrogi efallai bod angen rhywfaint o waith traws-Lywodraethol ar hyn, ond byddwn i'n ddiolchgar iawn am ddatganiad gan y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol yn amlinellu sut mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu ymdrin â'r pryderon yr ydw i newydd eu codi yn ymwneud â'r tocyn croeso yma yng Nghymru. Diolch. 

Wel, fel gydag unrhyw gynllun newydd, rwy'n credu bod gennych chi broblemau cychwynnol ac mae modd gwella pethau bob amser. Yn sicr, fe rannais i daith drên ddymunol iawn adref i Wrecsam ychydig fisoedd yn ôl gyda ffoadur a oedd yn hynod ddiolchgar am y cynllun ac a oedd ond yn teithio i Gaergybi ac yn ôl, dim ond i adael Caerdydd a chael blas ar y golygfeydd ar draws ein gwlad brydferth. Yn amlwg, mae ceiswyr lloches a lloches yn fater sydd wedi ei gadw'n ôl, ac rwy'n meddwl ei bod hi'n deg dweud fod Llywodraeth Cymru, wrth ddarparu'r cynllun yma, wedi gwneud rhywbeth sy'n cael ei werthfawrogi'n fawr yn fy marn i. Nid ydw i'n credu ei fod yn deilwng o ddatganiad ar hyn o bryd, ond rwy'n derbyn y materion yr ydych chi wedi'u codi a allai wella'r cynllun, ac yn sicr fe wnaf i sicrhau bod y Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol yn clywed yr hyn y dywedoch chi. 

Yr wythnos diwethaf, Trefnydd, cafodd ei gyhoeddi fod y Gweinidog Newid Hinsawdd wedi cymeradwyo apêl gynllunio sy'n golygu y bydd bywyd chwarel Craig yr Hesg yn fy rhanbarth i, yn ogystal â'r ardal sy'n cael ei chloddio, yn cael ei hymestyn. Mae hyn er gwaethaf gwrthwynebiadau sylweddol yn lleol, a'r ffaith bod pwyllgor cynllunio cyngor Rhondda Cynon Taf wedi gwrthod y ddau gais. Carwn i, felly, ofyn am ddatganiad gan y Gweinidog Newid Hinsawdd ar y penderfyniad hwn, a hefyd eglurder ynghylch a fydd adolygiad o safbwynt Llywodraeth Cymru ar chwarelu cerrig mân, o ganlyniad i'r ymrwymiad i ymdrin â'r argyfwng hinsawdd, yn ogystal â'r Ddeddf aer glân hirddisgwyliedig y mae ei hangen yn fawr. 

Ni fyddai penderfyniad o'r fath yn briodol ar gyfer datganiad yn y Siambr. 

Trefnydd, a gaf i ofyn am ddatganiad am ymateb Llywodraeth Cymru i'r sylwadau a gafodd eu gwneud gan ysgrifennydd iechyd Llywodraeth y DU, Thérèse Coffey, ei bod wedi rhoi gwrthfiotigau presgripsiwn i ffrind? Mewn wythnos lle mae anallu'r Llywodraeth Dorïaidd gyda'r economi, yn gwbl briodol, yn cipio'r penawdau, roedd hefyd yn hynod bryderus clywed sylwadau di-hid Gweinidog Iechyd y DU ynghylch llacio dosbarthu gwrthfiotigau. Mewn ymateb i sylwadau Thérèse Coffey, dywedodd y BMA: 

'Mae rhannu meddyginiaethau rhagnodedig, yn enwedig gwrthfiotigau, nid yn unig yn beryglus o bosibl, ond hefyd yn erbyn y gyfraith, a byddem ni'n gofyn i'n Hysgrifennydd Iechyd ein cefnogi ni, yn hytrach, i annog arferion rhagnodi da a diogel.

'Mae gwrthfiotigau'n adnodd gwerthfawr a dylen nhw gael eu rhagnodi dim ond pan fo hynny'n gwbl angenrheidiol. Mae gorddefnyddio gwrthfiotigau yn peryglu eu gwneud yn llai effeithiol, ac yn gwneud rhai heintiau yn fwy anodd eu trin, sydd wedyn wir yn gallu cynyddu'r pwysau ar y gwasanaeth iechyd wrth i gleifion barhau i fod yn sâl.'

Felly, byddwn i'n croesawu datganiad yn ymbellhau Llywodraeth Cymru o sylwadau Ysgrifennydd iechyd y DU, a diweddariad ar yr hyn y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i sicrhau nad yw gwrthfiotigau'n cael eu gor-ragnodi a'u defnyddio'n ddiangen. 

Diolch. Wel, roedden nhw'n sicr yn sylwadau rhyfeddol, rwy'n credu ei bod hi'n deg dweud, ac rwy'n meddwl eich bod chi'n gwneud pwynt da iawn, os nad oeddem ni'n gweld meysydd eraill o anallu yn Llywodraeth y DU yn cipio'r penawdau, mae'n siŵr y byddai hynny wedi cael llawer mwy o sylw. Mae'n fater pwysig iawn, ac rwy'n gwybod y byddai'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol eisiau ymbellhau'n llwyr oddi wrth y sylwadau hynny, ac, yn sicr, o fewn fy mhortffolio fy hun, mae ymwrthedd gwrthficrobaidd yn hanfodol bwysig o ran iechyd a lles anifeiliaid hefyd. 

Nododd y G7 bod ymwrthedd gwrthficrobaidd yn fygythiad mawr i iechyd byd-eang, ynghyd â phandemigau fel COVID-19 ac, wrth gwrs, yr argyfwng newid hinsawdd hefyd. Mae Llywodraeth Cymru wedi ymrwymo'n llwyr i'r camau gweithredu, yr uchelgeisiau a'r amcanion a gafodd eu nodi yng nghynllun gweithredu pum mlynedd y DU ar gyfer Ymwrthedd Gwrthficrobaidd 2019 i 2024, ac mae'r uchelgeisiau hyn yn cynnwys gostyngiad yn nefnydd gwrthficrobaidd mewn pobl o 15 y cant erbyn 2024. Rwy'n gwybod bod y Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol yn disgwyl yn llwyr i fyrddau iechyd ac Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Felindre gadw at egwyddorion defnyddio gwrthfiotigau'n ddiogel. 

Digon yw digon. Mae preswylwyr Trefnant a Thremeirchion wedi cael llond bol, Trefnydd. Cafodd y bont ei dinistrio yn ystod storm Christoph yn 2021, a dydd Sadwrn mi wnaeth preswylwyr Trefnant a Thremeirchion brotestio am fod y bont yn cymryd mor hir i gael ei thrwsio. Rwyf wedi codi'r mater yma gyda chi a Chyngor Sir Ddinbych sawl gwaith ac mae'r bai i weld yn cael ei basio o'r naill i'r llall. A fyddai'r Gweinidog neu'r Dirprwy Weinidog yn gallu esbonio pryd fydd y bont yn cael ei thrwsio er lles preswylwyr a'r busnesau lleol, a hefyd i uno'r ddau bentref gyda'i gilydd unwaith eto?

Dim ond i ddweud wrthych chi yn union sut mae pethau ar hyn o bryd, sef gyda'r awdurdod lleol. Nid yw Llywodraeth Cymru wedi derbyn cais ffurfiol am arian i ailosod pont Llannerch. Rwyf wedi gweld sylw yn y cyfryngau fy hun sydd wedi cynnwys datganiadau gan y cyngor i ddweud eu bod yn datblygu achos busnes cadarn i'w gyflwyno i Lywodraeth Cymru iddo gael ei asesu. Pan fydd yr achos busnes cadarn hwnnw wedi'i dderbyn gan Lywodraeth Cymru, yna'n amlwg y cam nesaf fydd trafodaethau gyda'r awdurdod lleol i weld lle y bydd hwnnw'n mynd. Ond, yn sicr, mae gyda'r awdurdod lleol ar hyn o bryd.

Hoffwn i ddatganiad brys gan Weinidog yr economi ar ôl y newyddion bod AMG Alpoco yng Nghaergybi wedi rhoi gwybod i'w staff bod 28 o swyddi yn mynd i gael eu colli yno erbyn diwedd Tachwedd. Mae'r llythyr a gafodd ei roi i staff ddoe yn dweud mai costau uwch, gan gynnwys costau ynni, sydd y tu ôl i benderfyniad y cwmni i ailstrwythuro. Mae hyn yn gyfystyr â mwy na hanner y gweithlu yn ffatri Caergybi. Afraid dweud, mae hyn yn ergyd fawr i bawb y gallai hyn effeithio arnyn nhw. A gaf i ofyn i Weinidog yr economi roi datganiad ysgrifenedig i ni gyda rhywfaint o frys, neu o leiaf ymateb i ni fel cynrychiolwyr lleol, yn egluro'r mesurau brys y gall Llywodraeth Cymru eu cymryd i gysylltu â'r cwmni i weld pa fesurau y byddai modd eu rhoi ar waith i'w helpu a gobeithio cyrraedd man lle gall y cwmni ailystyried ei gynlluniau? Mae gen i gwestiwn ar hyn—ar y costau sy'n wynebu busnesau—yn y sesiwn cwestiynau yfory, ond roeddwn i'n ystyried bod hyn o'r brys mwyaf a hoffwn i gael datganiad cyn gynted â phosibl. Diolch.

Wel, ni fyddwn ni'n gallu cael datganiad cyn eich cwestiynau yfory, felly rwy'n falch eich bod chi'n codi hynny'n uniongyrchol yfory gyda'r Gweinidog Economi. Rwy'n gwybod ei fod wedi bod yn cael cyfarfodydd rheolaidd gyda grwpiau busnes fel Cydffederasiwn Diwydiant Prydain, er enghraifft, i drafod yr argyfwng sy'n amlwg yn bodoli ym maes ynni. Byddwch wedi fy nghlywed yn dweud yn fy nghyhoeddiad busnes y byddwn ni'n cyflwyno Cynnig Cydsyniad Deddfwriaethol fory ar y Bil Prisiau Ynni y mae Llywodraeth y DU yn ei gyflwyno fel deddfwriaeth frys. Gwn i, unwaith eto, fod y Gweinidog wedi bod yn cael trafodaethau yn uniongyrchol â nhw o ran hyn. 

Yr wythnos diwethaf, daeth cyngor Pen-y-bont ar Ogwr â'i ymgynghoriad cyhoeddus ar y bwriad i ehangu Coleg Penybont yng nghanol y dref i ben. Mae'r cynllun cyffrous hwn yn cynnwys prif adeilad gydag awditoriwm 200 sedd, gan ddarparu lleoliad ar gyfer adrannau sy'n cynnwys y celfyddydau perfformio, arlwyo, celfyddydau gweledol, busnes, cosmetoleg, gwallt a harddwch, anghenion dysgu ychwanegol a sgiliau byw'n annibynnol. Mae adeilad arall yn cynnwys ystafelloedd dosbarth a mannau addysgu ar gyfer cyrsiau y mae eu hangen yn fawr mewn gofal cymdeithasol ac iechyd a lles, er enghraifft. Mae hwn yn brosiect seilwaith mawr ac yn dangos y gwerth a ddaw gan golegau addysg fel sefydliadau angor allweddol wrth ddatblygu ein heconomïau a'n cymunedau. Mae angen cysylltu hyn i gyd mewn ffordd strategol i gynnwys cysylltiadau trafnidiaeth a datblygiadau sydd gan fusnesau presennol. A wnaiff y Gweinidog drefnu dadl ar bwysigrwydd y sefydliadau angori wrth gynnal a datblygu ein heconomi?

Wel, yn sicr mae'n swnio'n gynllun cyffrous iawn gan Gyngor Sir Pen-y-bont ar Ogwr. Yn amlwg, mae'n rhaid ystyried y ddarpariaeth ar gyfer trafnidiaeth i gyd pan fydd ceisiadau cynllunio'n cael eu gwneud, ond nid ydw i'n credu ei fod yn addas ar gyfer datganiad.

Trefnydd, nid oes gennyf i unrhyw amheuaeth y byddech chi'n cytuno bod cynnal Eurovision 2023 yn Lerpwl yn newyddion gwych i Gymru gyfan, ond yn arbennig i'r gogledd. Felly, byddwn i'n ddiolchgar iawn am ddatganiad gan y Llywodraeth ynghylch sut mae Llywodraeth Cymru yn bwriadu hyrwyddo'r gogledd a Chymru gyfan yn y digwyddiad y flwyddyn nesaf. Mae'n gyfle gwych, o gofio pa mor agos yr ydym ni'n gweithio gyda rhanddeiliaid a phartneriaid ar sail trawsffiniol, ac efallai y byddwn ni'n awgrymu bod Gweinidog Gogledd Cymru yn mynychu i hyrwyddo'r gogledd yn Eurovision 2023, ynghyd â swyddogion ardderchog o dimau'r economi, digwyddiadau mawr a thwristiaeth?

Mae'r Gweinidog addysg eisiau dod gyda fi hefyd. Rwy'n credu eich bod chi'n gwneud pwynt pwysig iawn. Mae'r cysylltiadau rhwng y gogledd, ac yn enwedig y gogledd-ddwyrain, a gogledd-orllewin Lloegr yn bwysig iawn, a gwyddom ni fod pobl yn teithio i Lerpwl ac, yn wir, Manceinion, ac ymhellach mae'n debyg, i weld digwyddiadau celfyddydol a diwylliant. Yn amlwg, mae cystadleuaeth yr Eurovision sy'n dod i Lerpwl yn bwysig iawn. Yn sicr, fe wnaf i ofyn i Ddirprwy Weinidog yr Economi, sydd â chyfrifoldeb dros ddiwylliant a'r celfyddydau, i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i Aelodau. Nid ydw i'n credu ei bod hi wedi cael y cyfle i gael trafodaethau eto, ond rwy'n siŵr y bydd hi'n gwneud.

Mae heddiw yn Ddiwrnod Atal Caethwasiaeth y DU, sy'n dod o fewn Wythnos Atal Caethwasiaeth, ac rwy'n galw am ddatganiad gan Lywodraeth Cymru ar y mater pwysig hwn. Mae Diwrnod Atal Caethwasiaeth yn rhoi cyfle i godi ymwybyddiaeth o fasnachu pobl a chaethwasiaeth fodern, ac annog llywodraethau, awdurdodau lleol, cwmnïau, elusennau ac unigolion i wneud yr hyn y gallan nhw i ymdrin â'r broblem. Diolch i'r 17 o Aelodau yn y fan yma sydd hyd yma wedi llofnodi'r datganiad barn yr wyf i wedi ei gyflwyno ynglŷn â hyn, ac rwy'n annog yr Aelodau eraill i ychwanegu eu henwau hefyd.

Mae hyn yn cydnabod bod dros 40 miliwn o bobl yn y byd heddiw, ac amcangyfrifir bod 136,000 o bobl ledled y DU, yn wynebu caethwasiaeth fodern. Mae hyn hefyd yn tynnu sylw at y safon Brydeinig newydd ar gaethwasiaeth fodern, a gafodd ei gyhoeddi gan Sefydliad Safonau Prydain—y cyntaf o'i fath yn y byd—ac yn annog Llywodraeth Cymru i helpu i godi ymwybyddiaeth o'r safon a hysbysebu ei fod yn rhad ac am ddim i holl fusnesau a sefydliadau Cymru. Mae'r safon yn rhoi canllawiau i sefydliadau ar gyfer ymdrin â'r risg o gaethwasiaeth fodern, gan gynnwys atal, adnabod, ymateb, adfer, lliniaru ac adrodd. Wrth siarad yn lansiad prosiect Cyngor ar Bopeth Conwy Mynd i'r Afael â Chaethwasiaeth Fodern mewn Amseroedd sy'n Newid yn Gyson ym mis Mawrth y llynedd, dywedais i, yn anffodus, mae caethwasiaeth fodern yn sefyllfa wirioneddol yn ein gwlad ac, er mwyn ymdrin â'r drosedd hon, mae angen partneriaethau arnom ni rhwng yr asiantaethau statudol a'r trydydd sector, i amddiffyn y rhai sy'n agored i niwed, addysgu pob aelod o'r gymuned, cefnogi goroeswyr, a gweithio tuag at wneud Cymru'n fan mwy diogel lle nad yw troseddwyr yn gallu manteisio ar eraill. Rwy'n galw am ddatganiad gan Lywodraeth Cymru yn unol â hynny.

Diolch. Mae'r Aelod yn codi pwynt pwysig iawn am y pethau erchyll yr ydym ni wedi'u gweld gyda chaethwasiaeth fodern yma yng Nghymru, ac rwy'n gwybod y byddai'r Gweinidog Cyfiawnder Cymdeithasol yn hapus iawn i gyflwyno datganiad ysgrifenedig, ac mae hi hefyd yn awyddus iawn i roi cyhoeddusrwydd i'r safon ymhlith sefydliadau yma yng Nghymru.

Diolch i'r Trefnydd.