Mesurau Iechyd Ataliol

1. Cwestiynau i’r Gweinidog Cyllid a Llywodraeth Leol – Senedd Cymru ar 18 Ionawr 2023.

Danfonwch hysbysiad imi am ddadleuon fel hyn

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru

6. Pa drafodaethau mae'r Gweinidog wedi eu cael gyda Gweinidogion eraill ynghylch cyllido mesurau iechyd ataliol ar draws y Llywodraeth? OQ58961

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:11, 18 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Gan adeiladu ar ein cyllideb flaenorol, mae cyllideb ddrafft 2023-24 yn parhau i ganolbwyntio ar atal niwed i'r rhai mwyaf difreintiedig. Ochr yn ochr â'r £165 miliwn i ddiogelu ein GIG, mae'r camau gweithredu'n cynnwys diogelu'r £90 miliwn o gyllid ar gyfer prydau ysgol am ddim, buddsoddi £10 miliwn pellach mewn atal digartrefedd a darparu £2.2 miliwn ar gyfer ein cynllun peilot incwm sylfaenol.

Photo of Rhun ap Iorwerth Rhun ap Iorwerth Plaid Cymru

Diolch am yr ymateb yna, ond yr un bregeth eto gen i, mae gen i ofn. Mae angen gwneud llawer, llawer mwy ar yr ataliol os ydyn ni am wneud Cymru yn genedl fwy iach, a hynny reit ar draws y Llywodraeth. Yn Ynys Môn mae yna bryderon go iawn am ddyfodol y cynllun atgyfeirio cleifion i wneud ymarfer corff, neu NERS, oherwydd diffyg buddsoddiad. Rŵan, £145,530 mae'r cyngor sir wedi'u derbyn eleni i ariannu NERS; yr un swm ag y sydd wedi'i dderbyn ers 2015. Mae'r cyngor sir wedi ysgrifennu at y Gweinidog iechyd am hyn. Mae ganddyn nhw rhestr aros o bobl ond diffyg adnoddau, ac mae'n rhaid i ni wneud mwy o'r math yma o beth os ydyn ni'n wirioneddol am ffocysu ar fesurau ataliol.

Dwi hefyd wedi bod yn siarad â'r Nifty Sixties yng Nghaergybi, corff sydd eisiau ymestyn ei waith ar draws yr ynys i roi gwell iechyd i bobl hŷn. Mae angen iddyn nhw allu cael pobl wedi'u cyfeirio atyn nhw. A wnaiff y Gweinidog ymrwymo i drafod â'r Gweinidog iechyd sut i gynyddu'r swm yma? Oherwydd oni bai bod y buddsoddiad byrdymor yma, cymharol fach, yn cael ei wneud, yna mi fydd y pwysau'n mynd yn fwy ac yn fwy yn y hirdymor ar y gyllideb gyfan.

Photo of Rebecca Evans Rebecca Evans Labour 2:13, 18 Ionawr 2023

(Cyfieithwyd)

Fe wnaf ymrwymo i gyfleu'r pryderon a fynegwyd gennych y prynhawn yma i'r Gweinidog Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol. Yn amlwg, mater iddi hi ei benderfynu o fewn y prif grŵp gwariant sydd ganddi yw hwn, ond rwy'n fwy na pharod i roi gwybod iddi am y cyfraniad y prynhawn yma.