Part of 4. Cwestiynau Amserol – Senedd Cymru am 3:40 pm ar 25 Ionawr 2023.
Yn sicr, hoffwn gytuno â’r holl sylwadau a wnaed. Roedd y rhaglen yn un anodd iawn i'w gwylio. Mae'n codi cwestiynau, gan ein bod wedi bod yn falch iawn o rygbi fel camp genedlaethol ochr yn ochr â phêl-droed, a dylai pawb deimlo'n ddiogel yn y gweithle, ac mae'r honiadau'n gwbl wrthun. Yr hyn sydd yr un mor wrthun, yn fy marn i, yw’r datganiadau cyhoeddus hyd yn hyn gan Undeb Rygbi Cymru, gan nad ydynt wedi rhoi sicrwydd i mi eu bod yn rhoi ystyriaeth mor ddifrifol ag y dylent i'r mater. Mae’r ffaith hefyd y bu cyfleoedd i fynd i’r afael â’r pryderon hyn o dan yr arweinyddiaeth bresennol, ond nad yw hynny wedi digwydd i bob golwg, yn codi pryderon yn fy marn i, ac yn codi cwestiynau ynglŷn â'r arweinyddiaeth bresennol.
Nid wyf wedi cael y trafodaethau hynny a gawsoch chi hyd yma, wyneb yn wyneb ag Undeb Rygbi Cymru, ond a gaf fi ofyn i chi: a ydych yn dawel eich meddwl fod Undeb Rygbi Cymru o ddifrif ynghylch yr honiadau hyn ac yn rhoi camau pendant ar waith? Ac a ydych yn teimlo, fel rwyf innau'n teimlo bellach, fod angen newid arweinyddiaeth os ydynt am fynd i'r afael â'r honiadau hyn i'r graddau sydd eu hangen?
Hefyd, mae’n codi arswyd arnaf, a dweud y gwir, nad oes ymrwymiad wedi'i wneud o hyd i gyhoeddi’r adroddiad hwnnw, er eich bod chi, fel Dirprwy Weinidog, wedi gofyn am yr adroddiad hwnnw. Beth oedd eu hagwedd pan ofynnoch chi am y gyhoeddi hwnnw? A ydych wedi cael unrhyw sicrwydd y bydd yr adroddiad yn cael ei gyhoeddi?
Hefyd, o gofio ein bod yn rhoi arian cyhoeddus i Undeb Rygbi Cymru, a bod llawer ohono'n cael ei ddarparu er mwyn sicrhau bod y gamp yn fwy cynhwysol, gan gynnwys i fenywod, sut y gallwn roi arian cyhoeddus i gorff pan na allwn roi sicrwydd i fenywod y bydd yr amgylchedd y byddant yn ei wynebu yn un diogel ac y byddant yn ddiogel rhag rhywiaeth a chasineb at fenywod? A yw hyn yn rhywbeth rydych yn ei adolygu ar hyn o bryd hefyd, Weinidog?