8. A wnaiff y Gweinidog amlinellu beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i adfywio cymunedau yn Sir Benfro? OAQ(5)0075(CC)

Diolch i’r Aelod am ei gwestiwn. Y blaenoriaethau adfywio ar gyfer Sir Benfro yw cefnogi canol trefi a helpu i gynnal cymunedau cryfion. Cyflawnir hyn drwy gymorth y gronfa benthyciadau canol trefi a chynllun partneriaeth canol y dref.

Ysgrifennydd y Cabinet, fe fyddwch yn siŵr o fod yn ymwybodol o’r bwriad i gau canghennau banc Lloyds ledled Cymru a bod y nifer arfaethedig o fanciau i’w cau yn Sir Benfro yn gwbl anghymesur â nifer y banciau a fydd yn cau ledled y wlad, o gofio bod tair o’r 49 cangen y bwriedir eu cau yn fy etholaeth i mewn gwirionedd. Ddirprwy Lywydd, dylwn ddatgan buddiant fel cyn-weithiwr ym manc Lloyds. O gofio bod llawer o bobl yn ddibynnol ar y banciau hyn ac y bydd eu cau yn cael cryn effaith ar y cymunedau hynny, a allwch ddweud wrthym beth y mae Llywodraeth Cymru yn ei wneud i helpu i liniaru effeithiau negyddol cau’r banciau hyn ar gymunedau yn Sir Benfro, a pha gymorth adfywio penodol a fydd ar gael mewn gwirionedd i gefnogi’r cymunedau hynny yr effeithir arnynt?

Wrth gwrs, rwy’n cydnabod yr effaith y gall cau banc ei chael ar etholaethau, ac mae Aelodau eraill wedi nodi hynny hefyd. Ymddengys fod popeth wedi mynd o chwith ers i’r Aelod adael, efallai, o ran ei rôl flaenorol. Yn benodol yn Sir Benfro, rydym yn cefnogi Cyngor Sir Penfro gyda £1.25 miliwn drwy gynllun benthyciadau canol trefi Lleoedd Llewyrchus Llawn Addewid er mwyn lleihau nifer y safleoedd ac eiddo gwag a segur nad ydynt yn cael defnydd digonol yng nghanol y dref ym Mhenfro, Aberdaugleddau a Hwlffordd. Mae’n rhaid i ni weithio mewn partneriaeth er mwyn sicrhau bod hyn yn llwyddiant. Mae’n anodd iawn gweddnewid cymunedau—pan ddaw’r safleoedd hyn yn wag, mae’n anodd eu hailagor. Felly, mae Ken Skates a minnau yn gweithio dros ddwy ran yr adrannau i sicrhau ein bod yn gallu gwneud buddsoddiadau, nid yn unig yn Sir Benfro, ond ledled Cymru.

Weinidog, gall fod canlyniadau annisgwyl i adfywio o bryd i’w gilydd. Mae gwelliannau i’r seilwaith ffyrdd, er enghraifft, yn Abergwaun yn golygu bod Transition Bro Gwaun, sy’n brosiect adfywio cymunedol, yn colli ei gartref sy’n cael ei ddefnyddio i gynnal caffi bwyd dros ben, yn cynnwys llawer o bobl leol, ac sydd hefyd yn gwneud yn wych yn amgylcheddol. Maent hefyd yn gwneud gwaith adfywio ehangach yn yr ystyr fod ganddynt dyrbin cymunedol sy’n eiddo i’r gymuned leol yn rhannol. Yn amlwg, rwy’n derbyn mai penderfyniad ar gyfer Cyngor Sir Penfro yw hwn, a byddaf yn cysylltu â hwy yn uniongyrchol, ond credaf y byddai cyfarwyddyd clir gan Lywodraeth Cymru y dylid mabwysiadu dull integredig i sicrhau nad ydym yn colli pethau wrth gyflawni gweithgareddau adfywio yn ddefnyddiol yn y cyswllt hwn.

Dyma holl ddiben y Ddeddf llesiant. Mae llesiant cymuned yn seiliedig ar edrych ar beth sydd ei angen ar y gymuned, yr hyn sydd gan y gymuned a’r hyn y gallwn ei ddatblygu gyda hwy. Unwaith eto, nid wyf yn gyfarwydd â’r hyn sydd yn y cwestiwn penodol iawn a ofynnodd yr Aelod, ond ymddengys i mi y gellid bod wedi cynllunio ar gyfer hyn yn y lle cyntaf. Buaswn yn annog yr Aelod i fynd ar drywydd y mater gyda’r awdurdod lleol.