3. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet roi'r wybodaeth ddiweddaraf am y rhaglen Cartrefi Clyd? OAQ(5)0102(ERA)

Diolch. Yn y flwyddyn ariannol hon, rydym yn buddsoddi £26.5 miliwn yn rhaglen Cartrefi Clyd Llywodraeth Cymru i wella effeithlonrwydd ynni ein stoc dai ac er mwyn helpu i drechu tlodi tanwydd. Ar hyn o bryd, rwy’n ystyried opsiynau ariannu ar gyfer y pedair blynedd nesaf a byddaf yn gwneud cyhoeddiad cyn diwedd mis Mawrth.

Wel, croesawaf yr ymateb hwnnw, a bydd yn adeiladu ar y gwaith lle y gwnaed gwelliannau, yn ôl yr hyn a ddeallaf, i effeithlonrwydd ynni oddeutu 8,000 o gartrefi y llynedd o dan Nyth ac Arbed. Ac wrth gwrs, mae hyn yn cysylltu â thlodi tanwydd, ac roeddwn am ofyn hynny yn fy nghwestiwn atodol. Bydd Llywodraeth Cymru ac Ysgrifennydd y Cabinet yn ymwybodol o ddatganiad Age Cymru ar dlodi tanwydd, ac maent wedi gwneud argymhellion penodol, gan adeiladu ar y gwaith y mae Llywodraeth Cymru wedi’i wneud. Maent wedi gofyn am ymagwedd strategol newydd, wedi’i chefnogi gan raglen ac amserlenni clir, i fynd i’r afael â thlodi tanwydd. Maent wedi gofyn am ddata cadarn sy’n cael ei ddiweddaru’n rheolaidd ar ansawdd y stoc dai, ac adroddiadau ar lefelau tlodi tanwydd. Ac un o’u hargymhellion, i gloi, yw y dylem ystyried targed newydd uchelgeisiol ar gyfer tlodi tanwydd yn seiliedig ar godi sgôr tystysgrif perfformiad ynni gofynnol nifer o gartrefi incwm isel i C neu’n uwch bob blwyddyn. Ceir argymhellion eraill, ond tybed a fydd hi’n ymroi i edrych ar argymhellion Age Cymru ac yn ymateb iddynt, ac yn bwrw ymlaen â’r gwaith yr ydym eisoes wedi bod yn ei wneud yn Llywodraeth Cymru.

Ie, rwy’n ymwybodol o ddatganiad Age Cymru ar dlodi tanwydd, ac yn sicr, ar hyn o bryd rydym yn ystyried y cynigion a argymhellwyd ganddynt ar gyfer datblygu ein polisi tlodi tanwydd ehangach yn y dyfodol. Rydym eisoes wedi ymateb i lawer o’r cynigion a gyflwynwyd ganddynt yn ein hymateb i ymgynghoriad Nyth a gyhoeddwyd cyn y Nadolig. Felly, er enghraifft, rydym yn cynnig ymestyn cymhwysedd ar gyfer pecyn o fesurau Nyth i wella ynni yn y cartref i aelwydydd incwm isel sydd â phreswylwyr yn dioddef o rai cyflyrau iechyd penodol, ac mae gennym drefniadau llwybr carlam ar waith ar gyfer pobl agored i niwed sy’n gymwys, sy’n rhywbeth gwirioneddol bwysig yn fy marn i. Hefyd, pan oedd fy nghyd-Aelod, Carl Sargeant, a minnau yn ein portffolios—ac rydym bellach wedi cyfnewid—penderfynasom y buasem yn ystyried casgliad data newydd pwysig ar gyfer ein stoc dai, gan nad oedd gennym y data yr oedd y ddau ohonom yn teimlo y dylai fod gennym. Felly, rydym wedi cyflwyno hynny, ac wedi cyhoeddi datganiad ysgrifenedig ar y cyd ynglŷn â hynny i’r Aelodau.

Croesawaf gyfeiriad Huw Irranca-Davies at adroddiad, canfyddiadau ac argymhellion Age Cymru. Fe gyfeirioch at yr ymgynghoriad ar gynllun tlodi tanwydd seiliedig ar alw ar gyfer y dyfodol, ond mae Cynghrair Tlodi Tanwydd Cymru wedi mynegi pryderon y bydd cyflwyno gofynion oedran yn y meini prawf cymhwysedd a gynigir yn atal llawer o gartrefi mewn tlodi tanwydd sy’n gymwys ar hyn o bryd rhag cael cymorth. Felly, sut rydych yn ymateb i ddatganiad Age Cymru yn benodol fod strategaeth tlodi tanwydd ddiwygiedig 2010 bellach wedi dyddio, a bod angen i Gymru a Llywodraeth Cymru ddarparu strategaeth tlodi tanwydd ddiwygiedig newydd i Gymru, i adlewyrchu nid yn unig effeithlonrwydd ynni, er mor bwysig yw hynny, ond yr holl faterion cyfiawnder cymdeithasol ehangach sy’n gysylltiedig â’r mater pwysig hwn?

Wel, soniais yn fy ateb i Huw Irranca-Davies fy mod yn ystyried y cynigion a ddaeth o ddatganiad Age Cymru ar dlodi tanwydd wrth ddatblygu ein polisi tlodi tanwydd ehangach ar gyfer y dyfodol.