4. Pa asesiad y mae'r Prif Weinidog wedi'i wneud o unrhyw fudd i Gymru pe bai Llywodraeth y DU yn benthyca mwy i fuddsoddi, ar y cyfraddau isel presennol? OAQ(5)0563(FM)

Bydd unrhyw gynnydd i wariant cyhoeddus mewn ardaloedd cyffelyb yn golygu mwy o arian i Gymru gefnogi ein blaenoriaethau fel y'u nodir yn 'Symud Cymru Ymlaen', ar yr amod, wrth gwrs, ei fod yn wariant cyfalaf.

Diolchaf i'r Prif Weinidog am yr ateb yna. O safbwynt cartrefi, fel yr amlinellodd mewn ymateb i gwestiwn cynharach, rydym ni i gyd wedi arfer yn llwyr â’r syniad o fantoli’r cyfrifon, rheoli incwm a gwariant, ac, yn hanfodol, rheoli dyled, boed hynny ar y morgais ar ein cartref, neu ar ein car teuluol. Nawr, mae benthyg gan y Llywodraeth yn llawer mwy cymhleth, wrth gwrs, ond mae'r egwyddorion sylfaenol yr un fath, gan gynnwys rheoli eich dyled ar unrhyw adeg benodol. Ac eto mae economeg glasurol yn cydnabod, o ran benthyg gan Lywodraeth, bod adegau, yn enwedig pan fo cost benthyg mor isel ag y mae ar hyn o bryd, pan ellir defnyddio benthyg i wrthdroi cyni cyllidol a dod â thwf, a, thrwy ddod â thwf, sicrhau bod y diffyg yn parhau ar yr un canran o CMC. Felly, onid yw'n bryd, dywedaf wrth y Prif Weinidog, i Lywodraeth y DU newid ei dull er lles y wlad—i Gymru a'r DU? Neu, er lles y wlad, onid yw'n bryd newid Llywodraeth y DU?

Yn sicr. Mae pob Llywodraeth yn benthyg. Roedd Margaret Thatcher yn benthyg bob blwyddyn. A dweud y gwir, cynyddodd benthyg o dan y Torïaid, ond defnyddiwyd y benthyciadau hynny ganddynt i dalu am ostyngiadau treth. Dyna pa mor anghynaladwy oedd hynny. Mae’r Llywodraeth Geidwadol bresennol wedi benthyg arian. Nid wyf yn eu beirniadu am hynny, gan fy mod i’n gwybod ei fod yn rhan o lywodraeth. Y pwynt yw: dylid benthyg arian i fuddsoddi mewn seilwaith cyfalaf, ac, yn ail, benthyg arian mewn ffordd sy'n ddoeth fel nad yw'r ddyled yn cynyddu fel na ellir ei rheoli. Y broblem sydd gennym ni ar hyn o bryd yw bod gennym ni Lywodraeth yn Llundain heb weledigaeth o gwbl, nid yw'n gwybod beth mae hi eisiau ei wneud ac nid oes ganddi weledigaeth ar gyfer buddsoddi mewn seilwaith. Cawsom addewid y byddai prif reilffordd de Cymru yn cael ei thrydaneiddio. Ble mae hynny? Mae hynny wedi diflannu y tu hwnt i’r gorwel. Dim penderfyniad am forlyn llanw bae Abertawe, dim penderfyniad am HS2, dim penderfyniad am Heathrow. Rydym ni wedi cael tin-droi llwyr—tin-droi llwyr dros y flwyddyn ddiwethaf gan Lywodraeth y DU pan ddaw i ariannu seilwaith cyfalaf hanfodol. Mae gwledydd nad ydynt yn buddsoddi yn eu seilwaith yn dirywio. Nid ydynt yn gallu cystadlu â gwledydd eraill ledled y byd, a'r broblem sydd gennym ni gyda Llywodraeth bresennol y DU yw nad ydynt yn barod i fuddsoddi.

Prif Weinidog, gadewch i ni gael ychydig o bwyll yn ôl i’r cwestiwn yma os gwelwch yn dda. Mae benthyg, wrth gwrs, yn arf pwysig i unrhyw Lywodraeth. Mae'n arf pwysig i Lywodraeth Cymru; mae wedi bod yn arf pwysig i Lywodraeth y DU. Ond mae'r lefelau benthyg a gynigir gan Blaid Lafur y DU yn syfrdanol. Rydych chi’n gwybod hynny yn eich calon. A wnewch chi gytuno â mi mai’r peth olaf sydd ei angen ar y wlad hon, y peth olaf sydd ei angen ar y DU, a'r peth olaf sydd ei angen ar Gymru, yw i Blaid Lafur Jeremy Corbyn gynyddu’r ddyled unwaith eto ac i ni fod yn yr un math o sefyllfa yn y pen draw ag yr ydym ni wedi bod ynddi bob tro y mae’r Blaid Lafur wedi bod mewn grym yn Llywodraeth y DU o'r blaen?

Mae blynyddoedd gorau Prydain bob amser o dan y Blaid Lafur—bob amser, yn economaidd. Edrychwch ar yr ystadegau. Edrychwch ar ein sefyllfa bresennol. Edrychwch ar ble’r oeddem ni yn 2011, 2012, 2013. Edrychwch ar ble’r oeddem ni ar ddechrau'r degawd diwethaf—sefyllfa lawer, lawer, lawer gwell nag yr ydym ni ynddi heddiw. Roeddem ni mewn sefyllfa lawer gwell bryd hynny nag yr oeddem ni yn y 1980au, pan mai prif gynnyrch gweithgynhyrchu’r Torïaid oedd diweithdra uchel. Aethant â Chymru i lefel o ddiweithdra ymhell y tu hwnt i 10 y cant. Mae angen polisïau a llywodraeth economaidd cymwys arnom, nad yw’r Torïaid erioed wedi eu rhoi i ni. Felly, mae'n hynod bwysig bod gennym ni Lywodraeth y DU sy'n deall gwerth buddsoddiad cyfalaf, sydd â gweledigaeth ar gyfer y wlad, ac nad yw'n dweud o hyd, 'Mae angen arweinyddiaeth sefydlog a chryf arnom'. Wel, mae arweinyddiaeth sefydlog a chryf, gadewch i mi ddweud wrthych, yn golygu cymryd rhan mewn dadleuon arweinyddiaeth, siarad â phobl gyffredin, nid cael digwyddiadau sydd ar gau i’r wasg ranbarthol, fel y digwyddodd yng Nghernyw heddiw, a Phrif Weinidog sy’n gryf ac nid un sy'n ymddwyn fel cwningen ofnus.

Os dilynwn ni resymeg y Prif Weinidog mai nawr yw'r amser i fanteisio ar gyfraddau llog hanesyddol o isel, pam mae Ysgrifennydd cyllid ei Lywodraeth ei hun yn cyfyngu ar y cyllido drwy'r model buddsoddiad cydfuddiannol i £1 biliwn, ac nid ei gynyddu i’r £7.5 biliwn a awgrymwyd gan Gerry Holtham, a oedd yn gynghorydd uwch i’w Lywodraeth? Onid yw hon yn enghraifft arall eto o'r Blaid Lafur yn dweud un peth yn ei maniffesto ar gyfer Prydain ac yn gwneud rhywbeth gwahanol yng Nghymru? Dyna'r math o ragrith sydd wedi rhoi enw drwg i wleidyddiaeth ddemocrataidd.

Meddai’r dyn a ddisgrifir yn ei daflen etholiad fel 'y mab afradlon'—proffwyd coll Cymru. Pwy ydw i i ddadlau ag ef, un a ddisgrifir felly? A chaniataodd i hynny ymddangos yn ei daflen, credwch neu beidio? Ond dyna ni. Gofynnodd y cwestiwn. Y gwir amdani yw mai £1.5 biliwn yw’r swm. Byddwn yn benthyg hyd at lefel sy'n ddarbodus, ac mae £1.5 biliwn, o safbwynt Cymru ac o safbwynt datganoledig, yn ein barn ni, yn lefel darbodus o fenthyg.