4. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad ynglŷn â chynllunio’r gweithlu ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda? (OAQ51081)[W]

Rŷm ni’n disgwyl i fwrdd Hywel Dda ddatblygu ei gynlluniau gweithlu fel eu bod yn cyfateb i anghenion y boblogaeth leol, nawr ac yn y dyfodol.

Diolch, Prif Weinidog. A gaf i, jest yn gyntaf, gofnodi fy niolchiadau i staff ysbyty Bronglais a fu’n gofalu am fy mab yn ystod y pythefnos diwethaf yn yr adran ddamweiniau ac achosion brys? Felly, rwy’n ddiolchgar ac yn gwerthfawrogi’r gwaith y mae’r staff yn ei wneud ym mwrdd iechyd Hywel Dda. Ond, mae’n rhaid cydnabod—ac mae’r Gweinidog wedi cydnabod hyn wrthyf mewn ateb i gwestiwn dros yr haf—fod yna ddiffyg mewn rhai meysydd, a’r gwasanaeth pediatrig yn benodol yw hynny. Mae Dr Vas Falcao, sydd newydd ymddeol y flwyddyn ddiwethaf o ysbyty Llwynhelyg wedi dweud bod y gwasanaeth pediatrig yn y gorllewin ar fin methu—dyna ei eiriau—oherwydd y diffyg recriwtio. Mae gennym ni chwe swydd wag ar gyfer ymgynghorwyr pediatrig ar hyn o bryd ar gyfer ysbyty Llwynhelyg, ac nid yw’r ymgyrch recriwtio y llynedd gan ysbyty Bronglais wedi recriwtio un ymgynghorydd newydd. Felly, mae’n rhaid gofyn: a wnewch chi gymryd camau pendant a phenodol i sicrhau recriwtio gwell i staff yn y gorllewin?

Wel, a gaf i ddweud yn gyntaf fy mod yn gobeithio bod y sefyllfa deuluol wedi gwella? Rwy’n flin i glywed—flin yn ystyr y de, nid y gogledd—i glywed am beth a ddigwyddodd yn y fan yna. Mae’n wir i ddweud bod yna’n dal i fod heriau yn y gorllewin. Rwy’n gwybod bod y sefyllfa yn Llwynhelyg yn rhywbeth dros dro, nid rhywbeth parhaol—a gaf i ddweud hynny—ac rwy’n gwybod bod y bwrdd iechyd yn gweithio’n galed er mwyn recriwtio’r bobl sydd eu heisiau arnyn nhw. Beth sydd ddim yn mynd i ddigwydd yw nad ydym yn mynd i fynd yn ôl i’r hen fodel a oedd yno. Nid felly ddywedodd y coleg brenhinol. Efallai bod un unigolyn wedi dweud hynny, ond nid felly oedd barn y coleg brenhinol. Ond, wrth gwrs, rwy’n gwybod bod y bwrdd yn gweithio’n galed drwy’r ymgyrch recriwtio sydd gennym ni er mwyn sicrhau bod y sefyllfa dros dro yn Llwynhelyg yn newid, er mwyn bod y system gofal yn dod yn ôl i beth oedd yno o’r blaen, sef 12 awr y dydd.

Prif Weinidog, yn ôl bwrdd iechyd prifysgol Hywel Dda, maent wedi wynebu mwy o broblemau recriwtio yn ysbyty Llwynhelyg dros y blynyddoedd diwethaf oherwydd, medden nhw, lleoliad yr ysbyty. Dyna pam y mae’r bwrdd yn dweud ei fod wedi gorfod newid oriau gwasanaethau pediatrig, er enghraifft. Mae’r etholwyr yr wyf yn eu cynrychioli eisiau gweld gwasanaethau pediatrig llawn-amser yn cael eu hailgyflwyno yn yr ysbyty. Felly, a allwch chi gadarnhau bod eich Llywodraeth chi’n cytuno â’r nod hwnnw, a hefyd, a allwch chi ddweud wrthym ni un peth y mae eich Llywodraeth chi wedi’i wneud yn wahanol o’i gymharu â’r chwe mis diwethaf i ddelio â’r problemau recriwtio?

Wel, mae’n fater, wrth gwrs, i’r bwrdd iechyd, ond mae yna ddyletswydd arnyn nhw i recriwtio ac maent yn dal i wneud hynny. A yw’n gofyn a ddylai pethau fynd yn ôl i beth yr oedden nhw? Na, achos nid felly y mae’r adroddiad yn ei ddweud; nid wyf yn credu y byddai’r gwasanaethau’n dod yn well o gwbl ynglŷn â hynny. Mae e’n wir i ddweud, dros y blynyddoedd, fod problemau wedi bod ynglŷn â recriwtio mewn ysbytai—rŷm ni’n mynd yn ôl degawdau nawr—y mwyaf i’r gorllewin rŷch chi’n mynd, y mwyaf o ysbytai addysgol rŷch chi’n mynd hefyd. Dyna pam mae’n hollbwysig, wrth gwrs, i sicrhau bod arbenigwyr, pan maen nhw’n mynd i ysbytai yn y gorllewin, yn teimlo fel rhan o rwydwaith sydd yn fwy er mwyn bod y gefnogaeth broffesiynol ganddyn nhw. Dyna beth sy’n digwydd, wrth gwrs, drwy’r cysylltiadau sydd ganddyn nhw gyda Treforys yn y gorllewin, ac yn y gogledd, wrth gwrs, gyda rhai o ysbytai Lerpwl. Ond, a gaf i ddweud wrtho unwaith eto fod y sefyllfa ar hyn o bryd yn Llwynhelyg yn rhywbeth dros dro ac nid yn rhywbeth sydd i fod yn barhaol?

Prif Weinidog, achubais ar y cyfle yn ystod toriad yr haf i gyfarfod â staff a hefyd prif weithredwr bwrdd iechyd Hywel Dda. Canolbwyntiais yn benodol ar fater yr uned gofal pediatrig ddydd yn Llwynhelyg a'r holl benawdau yr ydym ni wedi eu clywed. Yr hyn a ddywedwyd wrthyf yn eithaf eglur yw eu bod yn cydnabod bod ganddynt broblemau recriwtio ac nad yw'r problemau recriwtio hynny'n unigryw iddyn nhw, nac i Gymru, nac i weddill y DU. Yr hyn a ddywedasant wrthyf oedd eu bod yn edrych ar yr heriau hynny mewn ffordd gadarnhaol, fel y gallant ddarparu model gwahanol i'r un a ddarperir ar hyn o bryd ar sail dros dro. Felly, a gaf i ofyn, Prif Weinidog, pa drafodaethau mae Llywodraeth Cymru wedi eu cael, ac y bydd yn eu cael yn y dyfodol, gyda'r bwrdd iechyd am yr hyn y gallai'r strategaethau hynny ei gyflawni a pha mor effeithiol y gallem ni ddisgwyl iddyn nhw fod?

Rwy’n deall, ar 21 Medi, ychydig ddyddiau yn ôl, y recriwtiwyd pediatregydd ymgynghorol newydd i Lwynhelyg. Hefyd, penodwyd dau locwm ac i ddwy swydd ymgynghorol sylweddol ar draws eu gwasanaethau pediatrig. Mae'r bwrdd iechyd yn ein hysbysu eu bod hefyd mewn trafodaethau â dau ymgeisydd arall ar gyfer swydd bediatreg gymunedol a swydd bediatrig ymgynghorol. Mae hynny'n galonogol ac, wrth gwrs, trwy wneud hynny, rydym ni eisiau sicrhau bod mwy i ddod.