5. Sut y mae Llywodraeth Cymru yn annog datblygu cysylltiadau cryf rhwng prifysgolion ac ysgolion yng Nghymru? OAQ51466

Diolch, Vikki. Rwyf wedi annog a byddaf yn parhau i annog ymgysylltiad cryf rhwng ysgolion a phrifysgolion. Dyma oedd prif thema'r uwchgynhadledd cenhadaeth ddinesig diweddar ym mis Hydref, ac fe'i hamlygwyd fel thema allweddol yn fy llythyr cylch gwaith i Gyngor Cyllido Addysg Uwch Cymru.

Diolch, Ysgrifennydd y Cabinet. Roedd yn ddiddorol iawn darllen y ddwy ddogfen. O fy mhrofiad fy hun, roedd gan yr ysgol y bûm yn dysgu ynddi gysylltiadau cryf iawn gyda Phrifysgol De Cymru, cysylltiadau a oedd yn fuddiol iawn i'n disgyblion. Credaf hefyd fod gan rwydwaith Seren—a grybwyllwyd eisoes—er ei fod yn canolbwyntio ar ein myfyrwyr mwyaf galluog a thalentog, fanteision ehangach i ysgolion hefyd. Ond credaf fod angen inni wneud mwy i integreiddio'r dulliau hyn yn fwy cyffredinol mewn ysgolion, yn enwedig mewn ardaloedd megis fy etholaeth i nad ydynt yn agos iawn at brifysgol. Sut y byddwch yn bwrw ymlaen â hyn i sicrhau nad yw'r mathau hyn o fyfyrwyr ar eu colled?

Rwy'n cytuno, Vikki, fod angen inni wneud mwy i integreiddio dulliau fel Seren mewn ysgolion yng Nghymru. Rwy'n gweithio gyda phrifysgolion i sicrhau eu bod yn gweithio ar gyflawni eu cenhadaeth ddinesig. Fel y dywedwch, mae hynny'n arbennig o bwysig mewn cymunedau nad oes ganddynt brifysgol ar garreg y drws o bosibl. Felly, er enghraifft, bydd y cynllun mentora ieithoedd tramor modern sydd wedi bod yn llwyddiannus iawn yn cael ei gynnig ar sail ddigidol i'r ysgolion lle nad yw'n bosibl inni sicrhau bod y graddedigion yn mynd i mewn i'r adeilad. Rwy'n falch o ddweud, mewn perthynas â'r dyddiad cau ar 27 Ionawr ar gyfer ceisiadau i ddechrau cyrsiau addysg uwch yn y flwyddyn academaidd hon, fod y cyfraddau ymgeisio ar gyfer pobl 18 oed yng Nghwm Cynon wedi cyrraedd 30 y cant, sef y gyfradd uchaf mewn mwy na degawd o'r data a gofnodwyd. Gobeithiaf weld cynnydd pellach yng Nghwm Cynon dros y blynyddoedd i ddod.

Mae gennyf ddiddordeb arbennig, Ysgrifennydd y Cabinet, yn y cysylltiadau ymchwil rhwng prifysgolion ac ysgolion. Byddwch yn gyfarwydd, oherwydd eich ymweliad ag Ysgol Pen y Bryn, ym Mae Colwyn yn fy etholaeth, â'r cysylltiadau cryf rhwng yr ysgol honno a Phrifysgol Bangor o ran ymchwil i ymwybyddiaeth ofalgar a datblygiad y cwricwlwm Paws b yno. Beth y gallwn ei wneud i sefydlu mwy o'r cysylltiadau hynny ledled Cymru, ac yn arbennig, ymchwil yn y dosbarth?

Rydych yn llygad eich lle, Darren. Mae gogledd Cymru mewn sefyllfa ffodus iawn lle y ceir cysylltiadau cryf rhwng ysgolion unigol, y consortiwm rhanbarthol, GwE, a Phrifysgol Bangor, sy'n edrych ar ymarfer penodol yn y dosbarth a'r effaith a gaiff hynny ar blant. Mae GwE wedi cytuno i ysgwyddo rôl arweiniol ar draws y consortia eraill i ddatblygu rhaglenni tebyg o ran y cysylltiadau rhwng ymchwil ac ymarfer yn yr ysgol.

Byddwch hefyd yn ymwybodol o'r gwaith sy'n mynd rhagddo ar hyn o bryd gyda Phrifysgol Cymru Y Drindod Dewi Sant, Prifysgol Glasgow ac ysgolion o ran y gwaith ymchwil sy'n sail i'n cwricwlwm newydd. Byddai'n wych pe bai mwy o brifysgolion yn cymryd rhan mewn ymchwil o'r fath ac rwy'n gobeithio, drwy nodi hyn yn glir yng nghonsortiwm GwE a'u hannog i rannu arferion gorau ac i arwain ar hyn ar gyfer meysydd eraill, y byddwn yn gweld datblygiadau pellach, gan fod y gwaith yn gryf iawn ac yn werthfawr iawn i addysgwyr.