5. A wnaiff y Prif Weinidog ddatganiad am ddyfodol y grant gwisg ysgol? OAQ52013

Wel, dyna'r un cwestiwn ag o'r blaen. Dyna fe. Rŷm ni'n edrych ar opsiynau i gyflwyno gwell grant sy'n fwy addas i anghenion teuluoedd, gan gynnwys cyfleoedd na fyddai dysgwyr o bosib yn eu cael fel arall o achos y gost.

Ond a allech chi felly gadarnhau na fydd yna doriad yn y gyllideb sydd ar gael—yr elfen o arian sydd ar gael—i gefnogi prynu dillad ysgol? Oherwydd ymateb y llefarydd o ran y Llywodraeth i'r cerydd yn dilyn y cyhoeddiad oedd bod gwisg ysgol yn rhatach erbyn hyn. Wel, mae gen i brofiad—mae o leiaf ddwy ysgol uwchradd yn fy rhanbarth i wedi symud i wisgoedd ysgol newydd na allwch chi eu prynu mewn archfarchnadoedd. Maen nhw'n mynnu eich bod chi'n eu prynu nhw drwy ddarparwyr penodol, sydd fawr rhatach o gymharu â gwisgoedd ysgol dros y blynyddoedd diwethaf, felly mae hynny'n ddadl ffals. Yr hyn sydd ei angen nawr yw sicrwydd na fydd yna grebachu yn y swm ariannol a fydd ar gael yn benodol ar gyfer gwisgoedd ysgol wrth symud ymlaen.

Nid hynny yw'r nod. Y nod yw sicrhau mwy o hyblygrwydd er mwyn sicrhau bod system grantiau gyda ni sydd yn fwy hyblyg er mwyn delio â phethau fel rhoi cyfleon i blant sydd yn dysgu, rhoi cyfleon iddyn nhw efallai i fynd ar dripiau ysgol, ac edrych ar system grantiau sydd yn llai cul na'r system sydd yna ar hyn o bryd. 

Gadewch i ni roi cynnig arall arni. Ar ôl gwneud y cyhoeddiad hwn, dywedodd Llywodraeth Cymru bod prisiau gwisg ysgol wedi gostwng. Galwodd Sefydliad Bevan hyn yn gyfiawnhad wenieithus o doriad a fydd yn arbed swm bach. Dywedodd pennaeth ysgol ym Mangor fod gwisg ysgol yn ffordd o osgoi stigma cymdeithasol gan fod yr holl ddisgyblion yn edrych yr un fath. Roedd yn feirniadol iawn o'r hyn a alwodd yn goelcerth y grantiau sy'n effeithio ar rai o'r plant ysgol mwyaf agored i niwed. Dywedodd cynghorydd Ceidwadol ym Mhen-y-bont ar Ogwr fod y cam yn ddideimlad ac y byddai'n taro'r teuluoedd tlotaf galetaf. Gofynnwyd i chi'n eglur nawr a fyddech chi'n diogelu'r cyllid, felly a gaf i ofyn i chi, bydd neu na fydd, hyd yn oed os na wnewch chi ateb a wnewch chi ddiogelu'r cyllid, a fydd pob disgybl blwyddyn 7 sy'n cael prydau ysgol am ddim yn dal i fod yn gymwys ar gyfer grant gwisg ysgol?

Wel, yr hyn yr ydym ni'n bwriadu ei wneud yw gwneud hynny a mwy. Mae ein hymrwymiad i'r disgyblion mwyaf difreintiedig yno i bawb ei weld. Rydym ni wedi ei gynyddu i £93.7 miliwn trwy wariant y grant amddifadedd disgyblion. Yn ogystal ag eitemau gwisg ysgol, rydym ni hefyd yn edrych o bosibl ar gost teithiau ysgol, deunydd ysgrifennu, gweithgareddau allgyrsiol, lluniau ysgol, costau cyfarpar neu adnoddau. Ond gwn fod Ysgrifennydd y Cabinet dros addysg yn ymwybodol er bod costau gwisg ysgol yn is, i'r mwyafrif o ysgolion, erbyn hyn, ceir ysgolion penodol nad ydynt yn gwneud digon i gadw costau i lawr o hyd. Mae hi'n ystyried a oes rhinwedd i roi canllawiau cyfredol ar gyfer gwisg ysgol ar sail statudol.

Michelle Brown.

Diolch. Mae'r Prif Weinidog wedi ateb eisoes.