7. Sut y mae Llywodraeth Cymru'n cefnogi'r sector cydweithredol a chydfuddiannol i wella canlyniadau ar gyfer plant a phobl ifanc? OAQ52461

Mae'r adroddiad 'Mapio'r Sector Busnesau Cymdeithasol yng Nghymru' yn nodi bod y sector werth swm anhygoel o £2.37 biliwn i Gymru erbyn hyn ac yn darparu swyddi a chyfleoedd gwirfoddoli i tua 100,000 o bobl. Rwy'n siŵr y byddai'r Aelod yn cytuno bod y sector yn gwneud cyfraniad gwerthfawr i'n cymdeithas.

Diolch, Prif Weinidog, a byddwn i'n cytuno'n llwyr â hynny. Ymwelais yn ddiweddar â Chylch Meithrin Seren Fach yn Aberpennar yn fy etholaeth i, sy'n ddarparwr gofal plant cofrestredig. Fe'u cynorthwyir gan Ganolfan Cydweithredol Cymru ac maen nhw wedi sicrhau canlyniadau gwirioneddol gadarnhaol yn eu harolygiadau Estyn ac Arolygiaeth Gofal Cymru diweddar. Gan ein bod ni ym Mhythefnos y Mentrau Cydweithredol, a chan fod gwella gofal plant yn nod mor bwysig i Lywodraeth Cymru ar gyfer y tymor hwn, sut mae Llywodraeth Cymru yn cynorthwyo'r gwaith o sefydlu darparwyr gofal plant ar sail model cydweithredol, sy'n dod â chymaint o fanteision ychwanegol i economïau lleol yn ei sgil?

Gallaf ddechrau trwy ddweud bod Busnes Cymdeithasol Cymru wedi darparu, hyd yma, cymorth i helpu'r grŵp i ddatblygu cynllun busnes, polisi amgylchedd cynaliadwyedd, cod eco ac archwiliad iechyd cynaliadwyedd, ac rydym ni'n cyfeirio unrhyw unigolyn sy'n dymuno sefydlu model cydweithredol at Busnes Cymdeithasol Cymru, gan ein bod ni eisiau gwneud yn siŵr ein bod ni'n creu'r cymorth priodol sydd ei angen, trwy Busnes Cymru, Busnes Cymdeithasol Cymru, ni a Swyddfa Cyllid Ewropeaidd Cymru i wneud yn siŵr bod prosiectau gwerth chweil fel hyn yn gallu ffynnu yn y dyfodol.

A gaf i ofyn i chi, Prif Weinidog—? Nid sefydliadau fel y rhai a ddisgrifiwyd gan Vikki Howells yn unig, cwmnïau cydweithredol a chwmnïau cydfuddiannol, sy'n cefnogi addysg. Mae cyfoeth o elusennau hefyd yn ymwneud â rhoi cymorth i'n system addysg. Ceir Groundwork Gogledd Cymru, er enghraifft, sy'n darparu addysg i bobl ifanc ar faterion amgylcheddol. Mae gennych chi elusen Superkids Gogledd Cymru, sy'n gwneud gwaith gwych gyda phobl ar draws y gogledd, yn cwmpasu cymunedau o Gaergybi yr holl ffordd i lawr i Wrecsam, ac, wrth gwrs, Syniadau Mawr Cymru, sy'n annog menter yn ein hysgolion trwy gael pobl fusnes i mewn i'r ysgolion hynny er mwyn annog pobl ifanc i fod yn entrepreneuriaid. Pa gymorth mae Llywodraeth Cymru yn ei roi iddyn nhw er mwyn mabwysiadu'r math yna o ddull, fel y gall pobl ifanc gael y cyfleoedd efallai na fyddent wedi eu cael fel arall?

Dyfarnwyd cyllid craidd ar gyfer cymorth i fentrau cymdeithasol yn y flwyddyn ariannol hon i Ganolfan Cydweithredol Cymru a Cwmnïau Cymdeithasol Cymru. Maen nhw'n cynorthwyo darpariaeth ein hamcanion i ddatblygu'r farchnad mentrau cymdeithasol ac yn darparu cymorth busnes arbenigol wedi'i deilwra i fentrau cymdeithasol. I'r rhai nad ydynt yn fentrau cymdeithasol, wrth gwrs, ceir meysydd eraill o gymorth sydd ar gael. Ac, wrth gwrs, fel y soniais yn gynharach, rydym ni'n darparu cyllid tuag at brosiect Busnes Cymdeithasol Cymru sydd werth £11 miliwn ac a gefnogir gan ERDF.