1. Cwestiynau i Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid – Senedd Cymru am 1:41 pm ar 18 Gorffennaf 2018.
Cwestiynau nawr gan lefarwyr y pleidiau i Ysgrifennydd y Cabinet. Llefarydd Plaid Cymru, Steffan Lewis.
Diolch, Lywydd. Ddoe, cyhoeddwyd dwy ddogfen sy'n arwyddocaol i les ariannol ac economaidd Cymru. Y gyntaf oedd y ddogfen gan y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol—yr adroddiad cynaliadwyedd ariannol. Yr ail oedd papur Llywodraeth Cymru ar ddiwygio cyllid y DU a'r trefniadau cyllidol ar ôl gwahanu oddi wrth yr Undeb Ewropeaidd.
Roedd adroddiad y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol yn rhybudd clir, rhybudd pellach os oedd arnom angen un, y gallwn ddisgwyl cyllid cyhoeddus anghynaladwy yn y DU ar gyfer y tymor byr i ganolig o leiaf, ac y byddai hynny'n rhoi pwysau ychwanegol sylweddol ar gyllidebau, ac y gallem ddisgwyl rhagor o gyfangu cyllidol. Yn nogfen Llywodraeth Cymru, a groesewir yn fras gan Plaid Cymru, yn enwedig yr elfennau sy'n ymwneud â chyllid teg i Gymru, mae'n datgan na ddylai Cymru golli'r un geiniog o ganlyniad i ymadael â'r Undeb Ewropeaidd ac y dylai polisi rhanbarthol yn y dyfodol barhau i fod yn gwbl ddatganoledig i Lywodraeth Cymru. Yng nghyd-destun rhagolwg y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol, tybed a all Ysgrifennydd y Cabinet roi'r wybodaeth ddiweddaraf i'r Cynulliad ynglŷn ag a yw Llywodraeth y DU wedi cyfaddef beth yw goblygiadau ariannol datganoli polisi rhanbarthol yn y dyfodol, a ffaith yr egwyddor y dylai barhau i fod yn ddatganoledig.
Wel, diolch am hynny, Steffan Lewis. Mae'n llygad ei le yn dweud bod rhagolwg diweddaraf y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol yn gyson â'r hyn y maent wedi'i ddweud ers misoedd lawer bellach. Maent yn rhan o'r brif ffrwd economaidd sy'n dweud wrthym, pe baem yn gadael yr Undeb Ewropeaidd ar sail 'dim bargen', y byddem yn wynebu cyfangu o rhwng 8 y cant a 10 y cant ar ein heconomi, ac mae hynny'n enfawr. Nawr, nid yw pawb yn cytuno â hynny, ond dyna'n union yw safbwynt daroganwyr economaidd prif ffrwd megis y Swyddfa Cyfrifoldeb Cyllidebol.
Nid ydym wedi cael y sicrwydd y mae Steffan Lewis wedi gofyn amdanynt gan Lywodraeth y DU, er fy mod wedi trafod y mater hwn yn uniongyrchol â Phrif Ysgrifennydd y Trysorlys, yn uniongyrchol gyda Changhellor Dugiaeth Caerhirfryn, ac wedi gwneud ein pwynt. Ni fyddwn yn cefnogi cronfa cyd-ffyniant a allai, er enghraifft, gynnig cyfran Barnett inni o'r gronfa honno, a fyddai, heb os, yn llawer is na'r hyn sydd gennym o ganlyniad i'r asesiad o anghenion sy'n arwain at yr arian a gawn gan yr Undeb Ewropeaidd. Ni fyddwn ychwaith yn ymrwymo i gyfundrefn o wneud ceisiadau am gronfa cyd-ffyniant lle mae Gweinidogion Llywodraeth y DU yn pennu'r rheolau, lle mae Gweinidogion Llywodraeth y DU yn gwneud y penderfyniadau a lle mae Gweinidogion Llywodraeth y DU yn dyfarnu ar anghydfodau pan fyddant yn codi. Rydym wedi rhoi ateb i broblem i Drysorlys y DU, ac nid ydynt yn sefydliad sy'n brin o broblemau. Yr ateb yw'r un a nodir yn ein dogfen: rhoi'r arian a gawn o ganlyniad i'n cymhwysedd am y cymorth hwnnw o dan yr Undeb Ewropeaidd i mewn i linell sylfaen y Cynulliad Cenedlaethol a'n caniatáu i wneud penderfyniadau a fydd yn caniatáu inni alinio'r arian hwnnw gydag anghenion ein datblygiad economaidd rhanbarthol ar gyfer y dyfodol.
Diolch i Ysgrifennydd y Cabinet am ei ateb. Mae'n siomedig, serch hynny, ac nid yw'n syndod mwyach nad yw wedi cael sicrwydd eto gan Lywodraeth y DU y byddai polisi rhanbarthol yn parhau i fod yn ddatganoledig ac na fyddai Cymru'n colli'r un geiniog. Yn hyn y credaf y gall pobl fod yn awyddus i'w ddysgu gan Lywodraeth Cymru, fodd bynnag, yw ei gweledigaeth ar gyfer polisi rhanbarthol yn y dyfodol, a ydym yn parhau i'w gadw ar lefel genedlaethol yma yng Nghymru fel maes polisi, ac wrth gwrs, yn parhau i dderbyn y cyllid cyfatebol hefyd. A all Ysgrifennydd y Cabinet ymhelaethu ar ei weledigaeth ar gyfer dyfodol polisi rhanbarthol?
Gwn nad yw Llywodraeth Cymru wedi cael llawer o lwc gyda mapiau yn ddiweddar, ond bydd rhai pobl ledled y wlad yn pryderu, pe bai gennym ranbarthau newydd yng Nghymru yn lle gorllewin Cymru a'r Cymoedd—y rhanbarthau cyllid cydgyfeirio traddodiadol—y byddai lleoedd fel Rhondda, Blaenau'r Cymoedd, Blaenau Gwent ac ati i mewn gyda Chaerdydd, rhan fwyaf llewyrchus y wlad, a byddai hynny, o bosibl, yn celu'r anfantais a'r cymorth economaidd sydd ei angen yn y cymunedau hynny.
Mae yna rai o'r farn, wrth gwrs, na ddylid cael rhanbarthau yng Nghymru at ddibenion polisi rhanbarthol o gwbl ac y dylai fod yn brosiect cymunedol ac mae hynny'n rhywbeth y mae Llywodraeth Cymru wedi'i ystyried yn y gorffennol. Felly, tybed a all roi arwydd o farn Llywodraeth Cymru o ran sut y byddem yn gweinyddu polisi rhanbarthol a sut na fydd cymunedau difreintiedig ar eu colled yn y dyfodol.
Diolch i Steffan Lewis am y cwestiwn pwysig hwnnw. Fel y gŵyr, cyhoeddasom bapur yn y gyfres o ddogfennau a gyhoeddwyd gennym ers y Papur Gwyn mis Ionawr 2017 ar bolisi rhanbarthol. Nid ymgais ydoedd i nodi set bendant o drefniadau ar gyfer y dyfodol, ond crynodeb o gyflwr y ddadl ar y pwynt hwnnw, ac rydym wedi cael trafodaeth fywiog iawn ers hynny, gyda llawer o gyfraniadau i ymgynghoriad a gynhaliwyd gennym ar y papur hwnnw. Rydym wedi cyhoeddi'r ymatebion i'r ymgynghoriad hwnnw a gobeithiaf fod mewn sefyllfa yn yr hydref i gyflwyno papur sy'n crynhoi hynny ac sy'n rhoi set o gynigion mwy pendant yn eu lle.
Mae'r pwynt a wnaeth yn un pwysig, oherwydd mae'n mynd at wraidd problem ynddo. Yn yr ymatebion hynny i'r ymgynghoriad, ceir consensws ledled Cymru, i raddau helaeth, ar yr angen am fwy o hyblygrwydd yn y dyfodol. Gall cyllid yr Undeb Ewropeaidd, os oes unrhyw fudd yn hyn o gwbl, gael ei ddarparu inni gyda rheolau eithaf caeth ynghlwm wrtho: anhyblygrwydd daearyddol a'r mathau o bethau y gallwch wario'r arian arnynt, ceir anhyblygrwydd yn hynny o beth hefyd. A dywedodd yr ymgynghoriad fod hwn yn gyfle inni fod yn fwy hyblyg mewn perthynas â rhai o'r pethau hynny. Ond mae hynny wedyn yn arwain at bryderon ymysg yr ardaloedd daearyddol sydd wedi elwa o'r cyllid hyd yma y gallai hyn effeithio'n wael arnynt. Safbwynt Llywodraeth Cymru yw nad oes gennym unrhyw fwriad o weithredu yn y modd hwnnw, ac nid ydym yn ystyried hyblygrwydd yn rhywbeth sy'n amsugno ardaloedd mewn mwy o angen mewn economi ehangach sy'n cuddio'r angen hwnnw, ond mae caniatáu hyblygrwydd synhwyrol, ar yr ymylon, yn golygu nad ydych yn cael eich atal rhag gwneud buddsoddiadau da a fydd yn fuddiol i'r ardaloedd hynny am fod gennych set o reolau sy'n rhy anhyblyg.
Diolch iddo am ei ateb, ac rwy'n falch o glywed na fyddai gennym sefyllfa yng Nghymru lle—nid ydym am i Gymru yn ei chyfanrwydd golli'r un geiniog o'r hyn y gallem ei ddisgwyl mewn cymorth rhanbarthol, ac yn yr un modd ni fyddem am i unrhyw gymuned golli'r un geiniog o'r hyn y gallent ei ddisgwyl mewn cymorth rhanbarthol ychwaith.
Agwedd arall sy'n cael ei chrybwyll yn y papur diweddaraf a gyhoeddwyd gan Lywodraeth Cymru yw cymorth gwladwriaethol, ac wrth gwrs, mae hwn yn faes lle bydd angen cytundeb rhynglywodraethol oni bai, wrth gwrs, fod Llywodraeth San Steffan yn cymryd cyfrifoldeb llawn am y mater ac yn ein gorfodi i mewn i ras tuag at y gwaelod ar gymorth gwladwriaethol, ac mae hynny'n rhywbeth na fuaswn yn ei ddiystyru.
Dywed Papur Gwyn Llywodraeth Cymru y
Dylai unrhyw drefniadau newydd gael eu llunio yn unol â’n hegwyddorion o gytundeb a chydsyniad, gan gydweithio gyda Llywodraeth y DU a’r gwledydd datganoledig eraill.
Ond rwy'n cyferbynnu hynny â'r darn ym Mhapur Gwyn Llywodraeth y DU—os nad yw wedi cael ei newid yn ystod y 24 awr ddiwethaf—sy'n ymwneud â chymorth gwladwriaethol, sy'n croesawu'r ffaith mai 0.3 y cant yn unig o'r cynnyrch domestig gros y mae Llywodraeth y DU wedi'i wario ar gymorth gwladwriaethol yn 2016, sy'n llai na hanner cyfartaledd yr UE. Pe bai Llywodraeth y DU wedi gwario cyfartaledd yr UE ar gymorth gwladwriaethol, byddai hynny wedi darparu £8 biliwn yn ychwanegol ar gyfer buddsoddi a gallai Cymru fod wedi disgwyl oddeutu £400 miliwn o ganlyniad.
Felly, mae'n amlwg fod cryn wahaniaeth barn, nid yn unig rhwng Llywodraeth Cymru a Llywodraeth y DU ac nid yn unig ynglŷn â'r egwyddor ynglŷn ag a yw cymorth gwladwriaethol wedi'i ddatganoli ai peidio, ond hefyd ynglŷn â beth y dylid ei wneud ag ef wedi inni adael yr Undeb Ewropeaidd. Felly, a gawn ni sicrwydd gan Ysgrifennydd y Cabinet na fydd Llywodraeth Cymru yn ymrwymo i unrhyw gytundeb rhynglywodraethol yn y dyfodol sy'n ildio rheolau cymorth gwladwriaethol yn gyfan gwbl i Lywodraeth y DU, ac yn lle hynny, y bydd yn rhaid i unrhyw gytundeb yn y dyfodol fod yn seiliedig ar gytundeb a chyfrifoldeb a rennir? Oherwydd, wrth gwrs, bydd arnom angen fframweithiau a rheolau'r DU, ac mae cymorth gwladwriaethol yn enghraifft dda o ble y bydd eu hangen, drwy gytundeb.
Mae'r Aelod yn gwneud dau bwynt pwysig, mewn gwirionedd. Yn gyntaf, mae'n nodi un o'r ffyrdd y gwnaeth y bobl a hyrwyddai Brexit gamarwain y cyhoedd gyda'u dadleuon. Oherwydd maent bob amser yn portreadu rheolau cymorth gwladwriaethol yr Undeb Ewropeaidd fel rhyw fath o wasgod gaeth sy'n ein rhwystro rhag gwneud y pethau da yr hoffem eu gwneud. Mae cymorth gwladwriaethol yr Almaen wyth gwaith yn fwy na'r Deyrnas Unedig ac maent yn gweithredu'n gyfan gwbl o fewn llyfr rheolau'r Undeb Ewropeaidd. Felly, mae'r syniad ein bod, rywsut, wedi ein caethiwo i rywbeth sy'n ein gorfodi i wneud pethau na fyddem wedi dymuno'u gwneud, o graffu arno, yn bell iawn o'r gwir.
Rwy'n fwy na pharod i roi'r sicrwydd roedd Steffan Lewis yn chwilio amdano yn ei ail gwestiwn. Os bydd—ac rwy'n cytuno ag ef ei bod yn debygol iawn y bydd—angen am fframwaith sy'n gweithredu ar draws marchnad fewnol y Deyrnas Unedig, ni fyddwn yn cytuno i rywbeth sy'n cael ei orfodi arnom. Byddwn yn disgwyl bod wrth y bwrdd, byddwn yn disgwyl bod yn rhan o'r trafodaethau hynny, a byddwn yn disgwyl bod mewn sefyllfa lle y cytunir ar y canlyniad rhwng y gwahanol rannau o'r Deyrnas Unedig, nid canlyniad un rhan yn unig.
Llefarydd y Ceidwadwyr, Nick Ramsay.
Diolch, Lywydd. Ysgrifennydd y Cabinet, yn ddiweddar, mae Canolfan Polisi Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi eu hadroddiad ar sylfaen drethu Cymru, sydd wedi codi nifer o bwyntiau perthnasol ynglŷn â'r effaith y gall mân newidiadau hyd yn oed i'r system dreth ei chael ar ymddygiad trethdalwyr, ymfudo a mewnfuddsoddi.
O ran y dreth trafodiadau tir, er mai 45 yn unig o drafodiadau treth trafodiadau tir a thrafodiadau eiddo amhreswyl dros £5 miliwn a gafwyd yn 2015-16, mae'r adroddiad yn nodi eu bod yn cyfateb i 43 y cant o gyfanswm gwerth trafodiadau treth trafodiadau tir Cymru. Mae'r adroddiad hefyd yn nodi y gallai 10 yn llai o drafodiadau rhydd-ddaliadol dros £5 miliwn mewn un flwyddyn arwain at £7 miliwn yn llai o refeniw. O ystyried hyn oll, rydym wedi gofyn ichi eisoes, a gofynnaf ichi eto: a wnewch chi o leiaf fonitro cyfradd uchaf y dreth trafodiadau tir yn y cyswllt hwn yng Nghymru ac ystyried ei halinio â Lloegr neu'r Alban os yw'r economi yn dangos arwyddion ei bod yn dioddef?
Wel, rwy'n fwy na pharod i ailadrodd y sicrwydd a roddais i'r Aelod y tro diwethaf y gofynnodd y cwestiwn hwnnw imi, ac wrth gwrs, rydym yn monitro effaith y polisi ar drafodion, a lle y ceir tystiolaeth sy'n ein harwain i ddod i gasgliadau gwahanol, dyna a wnawn. Ond mae'r dreth trafodiadau tir ychydig dros dri mis oed bellach, felly mae'r sylfaen dystiolaeth ar hyn o bryd yn rhagarweiniol ar y gorau, a byddwn yn parhau i weld sut y bydd canlyniadau gwirioneddol hyn ar lawr gwlad yn edrych, yn hytrach na dyfalu beth y gallent fod.
Ysgrifennydd y Cabinet, dangosodd yr adroddiad hefyd y cysylltiad annatod rhwng economi Cymru a gallu Llywodraeth Cymru i godi refeniw treth yn gyffredinol. Yn benodol, mae'r gwahaniaethau rhwng economi Cymru ac economi'r DU wedi eu nodi'n hollol glir: incwm is, diffyg swyddi medrus ar gyflogau uchel, cynhyrchiant is a mwy o berygl o awtomatiaeth. Gwn fod eich Llywodraeth yn ymwybodol o'r holl bethau hyn.
Rwyf wedi codi hyn gyda chi eisoes, yn enwedig y gwahaniaeth ymddangosiadol rhwng safbwynt Ysgrifennydd yr economi a'ch safbwynt chi. Mae'r cynllun gweithredu economaidd, ar y naill law, yn crybwyll treth unwaith yn unig, ac eto rydym wedi mynegi pryderon dro ar ôl tro ar y meinciau hyn ynglŷn â'r uwch dreth o 6 y cant ar drafodiadau tir masnachol a allai gael effaith sylweddol ar fewnfuddsoddi pellach. Fe sonioch chi am Brexit wrth ymateb i Steffan Lewis yn gynharach. A ydych o'r farn ar hyn o bryd, wrth i Brexit ddod yn agosach a dod yn fwy real o lawer i bob un ohonom, nad nawr yw'r amser i ystyried cael trethi fel hyn ar yr union bobl yng Nghymru y byddwn yn dibynnu arnynt dros y misoedd a'r blynyddoedd i ddod i sicrhau bod economi Cymru yn gryfach?
Wel, mae'n baradocs, Lywydd, onid yw? Y Blaid Geidwadol a fu'n dadlau gryfaf dros ddatganoli pwerau cyllidol i Gymru, a bellach, dadl y Blaid Geidwadol yw, ar ôl eu datganoli, na ddylem eu defnyddio—mai'r unig beth y gallwn ei wneud yw sicrhau nad ydym yn dargyfeirio oddi wrth yr hyn sy'n digwydd dros y ffin. Ni allwch ei chael hi'r ddwy ffordd. Rydych naill ai'n credu, fel y mae eich plaid wedi pregethu, y dylid datganoli pwerau i Gymru fel y gallwn wneud penderfyniadau yma, neu rydych yn credu nad oes unrhyw wahaniaeth yn bosibl dros y ffin. Roeddem yn barod i dderbyn eich cynnig cyntaf.
Os yw'r pwerau yma, rhaid arfer y pwerau yma. Y penderfyniadau y mae'r Aelod yn cwyno amdanynt yw'r penderfyniadau a wnaed gan y Cynulliad Cenedlaethol hwn, ac a ategwyd ganddo yn y broses o lunio'r gyllideb, cyn cyflwyno’r rheoliadau ym mis Ionawr i'w rhoi mewn grym. Byddaf yn gwneud yr hyn a ddywedais yn fy ateb i'w gwestiwn cyntaf: ar ôl gwneud y penderfyniad, byddwn yn monitro ei effaith. Os oes gwersi i'w dysgu, ac os oes newidiadau y bydd angen eu gwneud, byddwn yn gwneud hynny, ond ni fyddwn yn gweithredu ar sail cyfres o sefyllfaoedd damcaniaethol, lle mae'r dystiolaeth wirioneddol prin yn chwarter mlwydd oed.
Mae hwnnw'n ateb diddorol iawn, Ysgrifennydd y Cabinet, gan eich bod yn llygad eich lle: ar yr ochr hon i'r Siambr, fel y gwnaeth y rhan fwyaf o Aelodau'r Cynulliad, fe gefnogom ni ddatganoli pwerau treth i'r lle hwn, ac rydym yn credu'n llwyr mewn atebolrwydd. Rwy'n falch fod y Llywodraeth Geidwadol—Llywodraeth glymblaid flaenorol y DU—wedi mynd i'r cyfeiriad hwnnw mewn gwirionedd.
Ymddengys i mi mai'r hyn rydych yn ei ddweud yw eich bod yn llawn fwriadu codi trethi lle y gallwch. Wrth gwrs, nid yw'r ffaith bod trethi wedi eu datganoli i'r lle hwn yn golygu eich bod yn eu codi; mae hefyd yn golygu y gallwch eu cadw yr un fath neu eu gostwng, ond wrth gwrs, byddwch yn cael y refeniw yma o'r trethi hynny.
Fe ddywedoch chi wrth y Pwyllgor Cyllid yr wythnos diwethaf eich bod yn amheus y byddai treth gymedrol yn cael effaith ar fudo. Efallai fod hynny'n wir, ond os oes cynnydd o 1c yn y dreth incwm i helpu GIG Cymru, er enghraifft; cyfraniad o 1 y cant i 3 y cant o incwm tuag at ofal cymdeithasol yn ychwanegol at hynny; a chynnydd parhaus yn y dreth gyngor a threthi eraill yng Nghymru, rwy'n ailadrodd yr hyn a ddywedais eisoes: gan ein bod yn agosáu at Brexit a bod yna ansicrwydd economaidd, hyd yn oed os ydych yn credu y gall cynnydd cymedrol mewn trethi fod yn fuddiol i'r economi a gwella gwasanaethau cyhoeddus yn y dyfodol, ai nawr yw'r amser i beidio â diystyru'r cynnydd hwnnw? Mae angen sefydlogrwydd ar bobl ac mae angen sefydlogrwydd ar fusnesau. Does bosib, fel Ysgrifennydd cyllid, nad ydych yn awyddus i weithio er lles Cymru ac i sicrhau, yn y dyfodol, fod unrhyw gynnydd mewn treth yn digwydd pan fydd gennych y sylfaen dystiolaeth honno rydych yn credu mor gryf ynddi.
Wel, Lywydd, ni ddywedais y fath beth, i ateb ail gwestiwn Nick Ramsay. Ni wneuthum unrhyw sylwadau o gwbl ynghylch cyfeiriad posibl newidiadau treth. Yr unig beth a wneuthum oedd ymateb i'w awgrym fod yn rhaid inni gydymffurfio â'r gyfundrefn dreth dros y ffin. Nid dyna yw diben datganoli treth.
Byddwn yn edrych yn ofalus ar y dystiolaeth. Byddwn yn gwneud penderfyniadau yng ngoleuni'r amgylchiadau ar y pryd. Mae'r adroddiad y cyfeiriodd ato yn ei gwestiwn cyntaf, wrth gwrs, yn awgrymu mai ychydig iawn o symud a fyddai ar y ffin pe bai'r cyfraddau treth yng Nghymru yn uwch na'r rhai yn Lloegr, yn wahanol iawn i'r cyngor sy'n cael ei gynnig imi weithiau gan feinciau'r Ceidwadwyr yma.
Llefarydd UKIP, Michelle Brown.
Diolch, Lywydd. Prynhawn da, Ysgrifennydd y Cabinet. A yw Ysgrifennydd y Cabinet yn cytuno, os yw Llywodraeth San Steffan yn cyd-fynd â galwad gwbl briodol Llywodraeth Cymru na ddylai Cymru golli'r un geiniog ar ôl Brexit, mai Llywodraeth Cymru a ddylai benderfynu pa brosiectau sy'n derbyn y cymorth hwnnw yn hytrach na'r UE?
Rwy'n cytuno'n llwyr â'r Aelod, os yw Llywodraeth y DU yn gwneud yr hyn a ddywedodd y rhai a oedd o blaid gadael yr Undeb Ewropeaidd fyddai'n digwydd—sef gwarant na fyddai Cymru yr un geiniog ar ei cholled—mai yma yng Nghymru yw'r lle gorau i wneud y penderfyniadau ynghylch y ffordd orau o ddefnyddio'r arian hwnnw. Mae'r Prif Weinidog eisoes wedi rhoi ymrwymiad, os daw arian i Gymru at ddibenion datblygu economaidd rhanbarthol, y byddwn ei ddefnyddio i'r dibenion hynny. Os daw arian i Gymru i gynnal ein heconomi wledig, caiff ei ddefnyddio i'r dibenion hynny. Ond dyma'r lle gorau i fynd i'r afael â manylion hynny, nid Llundain.
Diolch am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet, ac rwy'n cytuno â chi mai dyma'r lle gorau i wneud y penderfyniadau hynny yma yn hytrach nag unrhyw le arall. Yn amlwg, mae gan Lywodraeth Cymru a ninnau yng Nghymru lawer gwell syniad o'r hyn sydd ei angen ar Gymru a dymuniadau pobl Cymru na sydd gan UE pell a phwyllgorau lle mae gennym dri aelod yn unig o blith 350 o aelodau, megis Pwyllgor y Rhanbarthau, ond mae eich Llywodraeth yn parhau i ddadlau dros barhau i fod yn rhan o'r UE, hyd yn oed os bydd yn rhaid inni ymrwymo i gytundebau dwyochrog a rhwymedigaethau'r UE, ac felly blaenoriaethau'r UE fel amod.
Felly, fel Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid, onid oes rheidrwydd arnoch i sicrhau'r ffordd orau o ariannu blaenoriaethau Llywodraeth Cymru, a etholwyd yn ddemocrataidd, a ddylai adlewyrchu blaenoriaethau pobl Cymru yn hytrach na blaenoriaethau'r UE, sy'n ddemocrataidd ddiffygiol? Mae parhau i ddadlau dros fod yn rhan o gymaint o'r UE ar ôl Brexit yn mynd yn groes i'r hyn a ddywedoch chi ddoe wrth fy nghyd-Aelod Neil Hamilton pan honnoch eich bod yn parchu pleidlais Brexit ac y byddwch yn cyflawni mewn perthynas â hi.
Wel, y broblem sylfaenol gyda chwestiwn yr Aelod yw hyn, ei bod yn cymylu'r ffin rhwng y penderfyniad sylfaenol, sef dweud ein bod yn gadael yr Undeb Ewropeaidd, na fyddwn yn aelodau o'r Undeb Ewropeaidd ar ôl diwedd mis Mawrth y flwyddyn nesaf, a ffurf ein hymadawiad â'r Undeb Ewropeaidd. Mae'n bosibl gadael yr Undeb Ewropeaidd mewn ffordd sy'n gwneud y niwed mwyaf posibl i'n heconomi; cefnogir hynny'n bendant gan bobl yn y Siambr hon y byddai eu hargymhellion ar gyfer Cymru yn ein gadael, fel y dywedaf, gydag economi rhwng 10 y cant ac 8 y cant yn llai na'r hyn ydyw heddiw, neu gallwn adael yn y ffordd a nodir yn y Papur Gwyn a gyhoeddwyd ar y cyd gan Lywodraeth Cymru a Phlaid Cymru ym mis Ionawr y llynedd. Mae'r polisi hwnnw'n cynnig ffordd o adael yr Undeb Ewropeaidd nad yw'n golygu, fel y mae hi'n awgrymu, troi ein cefnau ar benderfyniad y refferendwm, ond sy'n lliniaru'r niwed a wneid fel arall i'r graddau mwyaf posibl.
Diolch am eich ateb, Ysgrifennydd y Cabinet. Hoffwn eich atgoffa eich bod chi a'r rhai eraill a oedd am aros yn yr UE wedi treulio holl ymgyrch refferendwm yr UE yn sôn wrth bleidleiswyr am y dinistr honedig a fyddai'n ein hwynebu pe baent yn pleidleisio dros adael, a phe baem yn torri i ffwrdd oddi wrth reolaeth yr UE dros ein materion ein hunain, ond, eto i gyd, fe bleidleision nhw dros adael. Naill ai nid oeddent yn eich credu, neu roeddent o'r farn fod annibyniaeth yn werth y senarios roeddech yn dweud y byddent yn digwydd. Ers hynny rydych chi, fel eraill a oedd o blaid aros, wedi bod yn trin yr etholwyr fel pe baech yn meddwl, 'Druan ohonynt, nid oeddent yn gwybod beth roeddent yn ei wneud'. Wel, mae gennyf fwy o ffydd yn neallusrwydd a chrebwyll pleidleiswyr Cymru, ac felly, gofynnaf ichi: onid ydych yn cytuno mai rhoi diwedd ar reolaeth yr UE dros faterion Cymru a'r DU yn ehangach yw dymuniad yr etholwyr, ac mai dyna y dylech fod yn ei hyrwyddo ac yn gweithio i'w gyflawni?
Wel, fe ailadroddaf, mewn gwirionedd, fod Llywodraeth Cymru, ers diwrnod y refferendwm, wedi derbyn y penderfyniad a wnaed yn y refferendwm. Nid ydym wedi dadlau â Brexit fel ffaith; penderfynwyd ar hynny gan y bobl mewn pleidlais. Mae ein ffocws bob amser ar ffurf Brexit, a gallaf ddweud hyn wrthi—pan fyddaf yn curo ar ddrysau mewn rhannau o fy etholaeth i, lle y pleidleisiodd niferoedd mawr o bobl, heb unrhyw amheuaeth, dros adael, byddant yn dweud wrthych na wnaethant bleidleisio dros y math anhrefnus, hunan-niweidiol o Brexit y mae hi a phobl eraill yn y Siambr hon yn ei gefnogi.