6. A wnaiff Ysgrifennydd y Cabinet ddatganiad am y ddarpariaeth o gyfleusterau chwarae mewn ysgolion lleol? OAQ52581

Diolch, Janet. Dylai pob plentyn a phob person ifanc allu manteisio ar ddewis eang o ddarpariaeth chwarae yn eu hamgylchedd lleol a chymunedol. Mae Llywodraeth Cymru yn gweithio gydag awdurdodau lleol i annog ysgolion i ddarparu eu cyfleusterau at ddefnydd a budd ehangach y gymuned.

Diolch, Ysgrifennydd y Cabinet. Mae nifer o etholwyr wedi tynnu fy sylw yn ddiweddar at gyhoeddiad diweddar ynglŷn â chael gwared ar gyfleusterau chwarae yn eu hysgol, heb unrhyw esboniad gan yr awdurdod lleol. Nawr, o ystyried hyn ochr yn ochr â thoriad o 35 y cant mewn termau real i wariant llywodraeth leol ar gyfleusterau chwarae a hamdden, mae'r bil o £15,000—dyna i gyd—er mwyn atgyweirio'r cyfleuster chwarae hwn cyn hanner tymor yr hydref yn anfforddiadwy. Nawr, mae polisi chwarae Llywodraeth Cymru 2002 yn datgan mai

'Chwarae yw'r broses ddysgu sylfaenol.'

Felly, a allwch esbonio pam fod cyfleusterau chwarae ysgol ledled Cymru wedi'u tanariannu mor druenus? A sut rydych yn gweithio gyda'ch partneriaid yn Llywodraeth Cymru, yn eu swyddi Cabinet, i sicrhau y darperir arian i ysgolion fel y gall ein plant, yn llythrennol, fynd allan i chwarae?

Os gwnaiff yr Aelod ysgrifennu ataf ynglŷn â manylion y cyfleuster ysgol penodol hwnnw, fe wnaf ymholiadau. Mater ar gyfer y corff llywodraethu yw gwneud penderfyniadau ynglŷn â mynediad at y cyfleusterau hynny y tu hwnt i'r diwrnod ysgol, a chynnal y cyfleusterau hynny, ac yn hytrach na—. Mae'r Aelod yn paentio darlun lle mae'r cyfleusterau hyn yn cael eu colli. Hoffwn ei hatgoffa: yn ei hetholaeth hi, agorais ysgol newydd, Ysgol Awel y Mynydd, a oedd yn cynnwys tir ysgol wedi'i dirlunio, gydag ardal chwaraeon a gofod i ddisgyblion archwilio ac i ddysgu yn eu cynefin naturiol. Agorais brosiectau adnewyddu Ysgol Sŵn y Don a Ysgol Nant y Groes, ac mae hynny wedi golygu bod disgyblion o'r ddwy ysgol wedi elwa o ardaloedd gemau aml-ddefnydd trydedd genhedlaeth ac ardaloedd wedi'u gwella. Felly, yn ei hetholaeth ei hun, gall weld effaith buddsoddiad Llywodraeth Cymru ar lawr gwlad yn darparu'r cyfleusterau pwysig hynny, ond fe wnaf ymholiadau am yr achos penodol hwnnw os gwnaiff yr Aelod ysgrifennu ataf.

Gwn y bydd Ysgrifennydd y Cabinet dros Addysg yn cytuno ei bod yn hanfodol ein bod yn caniatáu i blant o bob gallu fwynhau cyfleusterau chwarae, a gwyddom hefyd fod plant anabl yn cael llai o gyfleoedd, yn sicr i gymryd rhan mewn addysg gorfforol a gweithgareddau chwaraeon. Felly, pa gynlluniau sydd ar y gweill ar gyfer offer chwarae mewn ysgolion, neu'n wir unrhyw offer chwarae, er mwyn sicrhau bod modd i blant ag anableddau ei ddefnyddio?

Diolch, Julie. Er nad oes gennyf gyfrifoldeb am offer chwarae yn gyffredinol, yn amlwg, rydym am i'n hysgolion fod yn ysgolion cynhwysol a chael cyfleusterau sy'n caniatáu i bob un o'u disgyblion gael mynediad llawn at y cyfle i chwarae a chymryd rhan mewn gweithgareddau hamdden, ac yn wir, i allu cyflawni rhan statudol y cwricwlwm sy'n golygu y dylid darparu addysg gorfforol i bob disgybl rhwng saith ac 16 oed. Rydym am i bob disgybl, waeth beth fo'u gallu, allu cael mynediad at y cyfleoedd hynny, gan fod hynny'n ofyniad statudol. Ond os oes gan yr Aelod bryderon ynglŷn ag unrhyw beth penodol, rwy'n cynnig yr un peth ag y gwneuthum i Janet Finch-Saunders: rwy'n fwy na pharod i ymchwilio i unrhyw achosion lle teimla'r Aelod nad yw hynny'n digwydd mewn gwirionedd.